Παγκόσμα Ημέρα Βουνού 2017
Το 2003, ο Οργανισμός Ηνωμένων Εθνών καθιέρωσε την 11η Δεκεμβρίου ως Παγκόσμια Ημέρα των Βουνών. Η μέρα αυτή δεν πρέπει απλά να αναλώνεται σε ευχολόγια και ρομαντικούς περιπάτους στη φύση. Είναι μια μέρα βαθιάς περισυλλογής για το μέλλον των ορεινών τόπων.
Τα βουνά είναι οι κιβωτοί βιοποικιλότητας και οι ανυστερόβουλοι χορηγοί τροφής και πόσιμου νερού σε εκατομμύρια ανθρώπους στη Γη. Ταυτόχρονα, όμως αποτελούν φάρους ελευθερίας και πολιτισμού, και ως έτσι θα πρέπει να τ’ αντιλαμβανόμαστε.
Το θέμα-σύνθημα του φετινού εορτασμού είναι:
Τα βουνά υπό πίεση: Κλιματική αλλαγή, Πείνα, Εγκατάλειψη
Σχεδόν ένα δισεκατομμύριο άνθρωποι ζουν σε ορεινές περιοχές και πάνω από το ήμισυ του πληθυσμού της Γης εξαρτάται από τα βουνά για το νερό, τα τρόφιμα και την καθαρή ενέργεια.
Ωστόσο, τα βουνά απειλούνται από την κλιματική αλλαγή, την υποβάθμιση των καλλιεργούμενων εκτάσεων, την ανεξέλεγκτη εκμετάλλευση των φυσικών πόρων και τις φυσικές καταστροφές, με πιθανές εκτεταμένες και καταστροφικές συνέπειες τόσο για τις ορεινές κοινότητες όσο και για τον υπόλοιπο κόσμο.
Τα βουνά είναι οι πρώιμοι δείκτες της κλιματικής αλλαγής και καθώς ο πλανήτης συνεχίζει να ζεσταίνεται, οι άνθρωποι των βουνών -μερικοί από τους πιο πονεμένους και φτωχότερους στον κόσμο- αντιμετωπίζουν ακόμα μεγαλύτερες δυσκολίες στον αγώνα της επιβίωσης.
Οι αυξανόμενες θερμοκρασίες σημαίνουν επίσης ότι οι παγετώνες των βουνών λιώνουν με πρωτοφανείς ρυθμούς, επηρεάζοντας την πρόσβαση σε γλυκό νερό για εκατομμύρια ανθρώπους. Ωστόσο, οι ορεινές κοινότητες, με το πέρασμα των γενεών, έχουν συσσωρεύσει πληθώρα γνώσεων και στρατηγικών σχετικά με τον τρόπο προσαρμογής στις κλιματικές αλλαγές.
Η κλιματική αλλαγή, η έντονη μεταβλητότητα του κλίματος και οι καταστροφές που προκαλούνται από τα ακραία καιρικά φαινόμενα, σε συνδυασμό με την πολιτική, οικονομική και κοινωνική περιθωριοποίηση, εξωθούν τους λαούς των ορεινών τόπων στην έλλειψη τροφίμων και την ακραία φτώχεια.
Σήμερα, περίπου το 39% του πληθυσμού των ορεινών περιοχών στις αναπτυσσόμενες χώρες, ήτοι 329 εκατομμύρια άνθρωποι, εκτιμάται ότι είναι ευάλωτα στην επισιτιστική ανασφάλεια.
Συνέπεια όλων αυτών είναι η αύξηση των μεταναστευτικών ρευμάτων από τις ορεινές περιοχές τόσο προς το εξωτερικό όσο και στα αστικά κέντρα.
Όσοι παραμένουν είναι συχνά γυναίκες, οι οποίοι μένουν για τη διαχείριση των γεωργικών εκμεταλλεύσεων, αλλά με μικρή πρόσβαση σε χρηματοδότηση, κατάρτιση και δικαιώματα κατοχής γης.
Η εγκατάλειψη των ορεινών περιοχών μακροπρόθεσμα θα οδηγήσει επίσης σε δραματικές εκπτώσεις τόσο στην περιβαλλοντική ευαισθητοποίηση όσο και στη διατήρηση της πολιτισμικής και αγροδιατροφικής ποικιλίας.
Οι επενδύσεις και οι στοχευμένες πολιτικές μπορούν να ανακουφίσουν τις σκληρές συνθήκες διαβίωσης των ορεινών κοινοτήτων και να αντιστρέψουν τις τάσεις φυγής από τις ορεινές περιοχές.
Η Παγκόσμια Ημέρα Βουνού 2017 παρέχει μια ευκαιρία για να τονιστεί πώς η κλιματική αλλαγή, η πείνα και η μετανάστευση επηρεάζουν τις ορεινές περιοχές του πλανήτη και να διασφαλιστεί ότι η βιώσιμη ανάπτυξη των ορεινών τόπων θα ενσωματωθεί στην Ατζέντα του 2030 του ΟΗΕ και στην εφαρμογή της Συμφωνίας του Παρισιού.
