Παγκόσμια Ημέρα Βουνού 2013: “Βουνά-Κλειδί για ένα Βιώσιμο Μέλλον”
Η 11η Δεκεμβρίου καθιερώθηκε από τον Οργανισμό Ηνωμένων Εθνών ως Διεθνής Ημέρα Βουνού για να αναδείξει τον ζωτικό ρόλο που παίζει το βουνό στη ζωή των ανθρώπων, να υπενθυμίσει στη διεθνή κοινότητα την ευθύνη που έχει για τη διατήρησή του και να προβληθούν οι ευκαιρίες και οι περιορισμοί της ανάπτυξης των ορεινών περιοχών του πλανήτη.
Τα βουνά είναι ζωτικής σημασίας για τον άνθρωπο. Είτε ζούμε στο επίπεδο της θάλασσας είτε στα ψηλότερα υψόμετρα, η ζωή μας είναι στενά συνδεδεμένη με τα βουνά και επηρεάζεται με τόσους τρόπους που ούτε μπορούμε να τους φανταστούμε. Τα βουνά παρέχουν τη μεγαλύτερη ποσότητα πόσιμου νερού στον πλανήτη, φιλοξενούν μια πλούσια ποικιλία φυτών και ζώων και αποτελούν την κατοικία του 10% περίπου του παγκόσμιου πληθυσμού.
Ωστόσο, η καθημερινή υποβάθμιση του περιβάλλοντος, οι συνέπειες της κλιματικής αλλαγής, η αλόγιστη εκμετάλλευση του ορυκτού πλούτου, οι ένοπλες συγκρούσεις, η φτώχεια και η πείνα απειλούν τον ιστό της ζωής στα βουνά.
Το φετινό θέμα της Παγκόσμιας Ημέρας Βουνού θα είναι: “Βουνά – Κλειδί για ένα Βιώσιμο Μέλλον”. Θα δοθεί έμφαση στη ζωτική σημασία των βουνών για τη βιώσιμη οικονομική ανάπτυξη που θα εξαλείψει τη φτώχεια, και θα επιστήσει την προσοχή στα χαμηλά σε εκπομπές ρύπων μοντέλα παραγωγής. Πιστεύουμε ότι το θέμα αυτό θα βοηθήσει στην αύξηση της ευαισθητοποίησης σχετικά με τις νέες ευκαιρίες και τα οφέλη που μπορεί να έχουν οι ορεινές και πεδινές περιοχές, χωρίς να υποβαθμίζονται τα ορεινά κοινωνικο-οικοσυστήματα.
Ειδικότερα, στο πλαίσιο της συνέχειας του Ρίο +20 και της εν εξελίξει διαδικασίας σχετικά με τους στόχους της αειφόρου ανάπτυξης, θα θέλαμε να συνεχίσουμε υπογραμμίζοντας πως τα αγαθά και οι υπηρεσίες που προέρχονται από τις ορεινές περιοχές είναι απαραίτητα για την αειφόρο ανάπτυξη.
Έντεκα χρόνια μετά την καθιέρωση της Διεθνούς Ημέρας Βουνών από τον Ο.Η.Ε., η Ελλάδα «γιορτάζει» τα γεννητούρια με:
- Tην καταστροφή του αρχέγονου δάσους στη Χαλκιδική από την εταιρεία «Ελληνικός Χρυσός Α.Ε.»,
- Την εντατικοποίηση των μεταλλευτικών δραστηριοτήτων στη Γκιώνα, την Οίτη, στον Παρνασσό,
- Τις δασικές υπηρεσίες αποδυναμωμένες,
- Τις πυρκαγιές που θα μπορούσαν να αποφευχθούν,
- Τη λαθροϋλοτομία να παίρνει τεράστιες διαστάσεις,
- Τις βιομηχανικές Α.Π.Ε. να βεβηλώνουν το ελληνικό τοπίο και να δημιουργούν προβλήματα στον τουρισμό, στη βιοποικιλότητα κ.λπ.,
- Τις ανοικτές χωματερές στα περιαστικά δάση,
- Την Περιβαλλοντική νομοθεσία να δέχεται μεγάλες επιθέσεις για να ευθυγραμμιστεί με τις πολιτικές του μνημονίου αλλά και για να εξυπηρετήσει συγκεκριμένα οικονομικά συμφέροντα.
Εκτός από τα ανωτέρω προβλήματα, καταγράφουμε την ανεξέλεγκτη και διαρκώς αυξανόμενη κυκλοφορία μηχανών τύπου «εντούρο» και άλλων μηχανοκίνητων μέσων (τζιπ 4Χ4, «γουρούνες» κ.λπ.) στα βουνά, ακόμα και σε δύσβατες και παρθένες περιοχές, με αποτέλεσμα να δημιουργούν ηχορύπανση και να αναστατώνουν το οικοσύστημα, να καταστρέφουν το ανάγλυφο του εδάφους και κατά συνέπεια τη χλωρίδα που σε πολλές περιπτώσεις είναι σπάνια και απειλούμενη.
Στη χώρα μας το 70% του εδάφους της είναι ορεινό, με πλούσια πανίδα και χλωρίδα, με ιστορία και αγώνες, με εξαιρετική θέα και πολύχρωμα τοπία. Ωστόσο τα χιλιάδες ορεινά χωριά που «φιλοξενούνται» ερημώνονται από τους κατοίκους τους. Οι κυβερνήσεις ακολουθώντας την πολιτική των μεγάλων τουριστικών γραφείων και των κατασκευαστικών εταιρειών έχουν επιλέξει ένα λαθεμένο τρόπο «ανάπτυξης» των ορεινών περιοχών, τύπου «Αράχωβας, Καϊματσαλάν» (Χειμωνιάτικης Μυκόνου) που δεν οδηγεί πουθενά.
Οι ΦΙΛΟΙ της ΦΥΣΗΣ/Friends of Nature (Greece) εκτιμούν ότι χρειαζόμαστε μια μακροχρόνια πολιτική για τα βουνά και τους κατοίκους τoυς. Μια πολιτική που να βασίζεται στην ολιστική ανάπτυξη, δηλαδή στον εναλλακτικό ορεινό τουρισμό, στην ανάδειξη των οικοσυστημάτων, στην αγροτική παραγωγή (όπου είναι δυνατόν), στην προβολή της ιστορίας, στη νόμιμη υλοτομία και στην οικολογική διαχείριση των δασών, στα ντόπια προϊόντα, έτσι ώστε να συγκρατήσει τους υπάρχοντες πληθυσμούς στα ορεινά χωριά και να δημιουργήσει κίνητρα για να ζήσουν νέοι κάτοικοι.
Στην Ελλάδα ας εργαστούμε για να προστατεύσουμε και να αναδείξουμε τα βουνά μας, τη φυσική και την πολιτιστική κληρονομιά, να διατηρήσουμε τους κατοίκους τών ορεινών χωριών και να προσελκύσουμε νέους.
Τα βουνά διαχρονικά προστάτευσαν την Ελλάδα από τους εχθρούς, την πείνα και τις καταστροφές. Ας τα σεβαστούμε και ας ζήσουμε σε αυτά τα με «λογισμό και όνειρο».
Πηγές
fao.org
abc-of-mountaineering.com
naturefriends-gr.blogspot.gr
