Mountain Wilderness: Όχι στην εμπορευματοποίηση των βουνών
Στις 4 Οκτωβρίου 2013, πραγματοποιήθηκε στη Σαλαμάνκα της Ισπανίας, το συνέδριο της παγκόσμιας περιβαλλοντικής οργάνωσης Mountain Wilderness, αφιερωμένο στους τρόπους για να γίνει το φυσικό περιβάλλον περισσότερο άγριο και ανέγγιχτο, από τις ανθρώπινες δραστηριότητες.
Η οργάνωση Mountain Wilderness -που ιδρύθηκε από ορειβάτες και αλπινιστές το 1988 και επιδιώκει την αποκατάσταση της άγριας ομορφιάς των ορεινών όγκων, την καλλιέργεια του σεβασμού για τη φύση και την αποφυγή κάθε εμπορευματοποίησής της- συμμετείχε στο συνέδριο και έδωσε στη δημοσιότητα την παρακάτω, πολύ ενδιαφέρουσα, ανακοίνωση για τις σύχρονες απειλές που αντιμετωπίζουν τα βουνά σε όλο το κόσμο. Η ανακοίνωση έχει μεγάλο ενδιαφέρον για τα ελληνικά βουνά, που αντιμετωπίζουν την ασύμμετρη απειλή του δασοκτόνου νομοσχεδίου που προωθεί για ψήφιση στη βουλή το Υπουργείο Περιβάλλοντος.
Σύμφωνα με την Mountain Wilderness η κυριότερη απειλή, πολύ μεγαλύτερη από την οικιστική και βιομηχανική επέκταση, είναι η εμπορευματοποίηση και η κερδοσκοπία που βασίζονται στην “προστασία” της φύσης. Κάτω από το μανδύα των ορεινών θεματικών πάρκων ξεφυτρώνουν δρόμοι, ξενοδοχεία και κάθε άλλη τουριστική υποδομή για την υποδοχή του μαζικού τουρισμού στα βουνά, που μεταλλάσσονται σε σούπερ μάρκετ. Τα αισθητικά τοπία, οι άγριες εκτάσεις, η υγιεινή ζωή, η περιπέτεια γίνονται “όλα σε ένα” εμπορευματικό προιόν για πώληση. Πρέπει να προστατεύσουμε το φυσικό περιβάλλον, σύμφωνα με την περιβαλλοντική οργάνωση, από κάθε εμπορική επέμβαση και εκμετάλλευση και να κατανοήσουμε το αδιέξοδο στο οποίο οδηγεί η προσέγγιση της φύσης με όρους κατανάλωσης, να επιλέξουμε εκείνη την ανάπτυξη που θα βελτιώσει την ποιότητα της ζωής μας, με κριτήριο την αειφορία.
Να σημειωθεί ότι η Mountain Wilderness πρωτοστάτησε τη δεκαετία του 1980 στην προσπάθεια για συλλογή υπογραφών κατά των σχεδίων κατασκευής θεματικού πάρκου στον Ολυμπο, ενώ σήμερα δραστηριοποιείται κατά του ελικο-σκι και παίρνει πρωτοβουλίες για την περισυλλογή εγκατελλειμένων εγκατάστασεων (χωματερών) τελεφερίκ στα βουνά, σε μια εποχή όπου τα χιονοδρομικά κέντρα αντιμετωπίζουν σοβαρότατη κρίση, αφ’ ενός λόγω των πολιτικών λιτότητας σε όλη την Ευρωπαική Ενωση και αφ’ ετέρου εξαιτίας της κλιματικής αλλαγής, που μείωσε τη συχνότητα και τη πυκνότητα των χιονοπτώσεων.
Το πλήρες κείμενο της ανακοίνωσης έχει ως εξής:
“Σήμερα, οι απειλές άγριας φύσης στη Δυτική Ευρώπη δεν είναι τόσο οι αστικές και βιομηχανικές επεκτάσεις, οι οποίες είναι περιορισμένες σε σύγκριση με άλλες περιοχές του πλανήτη, δεν είναι καν η έλλειψη συνειδητοποίησης αναφορικά με την ανάγκη προστασία του περιβάλλοντος, όπως είναι δύνατη η παρακολούθηση της διάδοσης των Εθνικών/Φυσικών Πάρκων. Οι πραγματικές απειλές έρχονται από την υπερβολική εμπορευματοποίηση και ωφελιμιστική αντίληψη της προστασίας του περιβάλλοντος.
Πράγματι, πολλές περιοχές προστατεύονται μόνο και μόνο επειδή είναι μεγάλες πηγές εσόδων από τον τουρισμό, μετατρέποντάς τες σε θεμαιτκούς χώρους, παρόμοια με τα Malls. Έτσι, βλέπουμε δρόμους, θέρετρα και όλων των ειδών τις υποδομές που κατασκευάζονται για τη μαζική πρόσβαση στο νέο super market της φύσης. Η χλωρίδα και η πανίδα πωλούνται μαζί με τοπικά φαγητά, περιπέτεια, κινδύνους, υγιεινό τρόπο ζωής, όλα σε ένα πακέτο: Είναι η άγρια φύση “pret a porter”.
Πρέπει να αλλάξουμε αυτήν την προσέγγιση και να προσπαθήσουμε να προστατεύσουμε τη φύση από παρεμβάσεις που αποσκοπούν στην εκμετάλλευση των φυσικών πόρων. Το φυσικό περιβάλλον θα πρέπει να επιστρέψει στην αρχική του μορφή, χωρίς ανθρώπινη επίδραση, γεμάτο από αξίες περιβαλλοντικές, πολιτιστικές, αισθητικές και κλιματικές. Για να φτάσουμε σε αυτό το επίπεδο, είναι απαραίτητο να αυξηθεί η ευαισθητοποίηση του κόσμου και να εκπαιδευτεί, ιδιαίτερα η νέα γενιά, σχετικά με τη βιωσιμότητα του τρέχοντος καταναλωτικού μοντέλου, το οποίο, λόγω των αυξανόμενων διαταραχών που προκαλεί, είναι καταδικασμένο να καταρρεύσει.
Η απόλαυση μιας καλύτερης ποιότητας ζωής θα είναι το αποτέλεσμα του βραδύτερου ρυθμού ανάπτυξης, που σχεδιάζεται με κριτήρια αειφορίας και της δίκαιης κατανομής των πόρων, ακόμη και της μερικής μείωσής τους. Η ανάκτηση των περιοχών άγριας φύσης θα συμβάλλει στη βελτίωση της ποιότητας ζωής των ανθρώπων και στη βιωσιμότητα του πλανήτη μας”.
