Το φαράγγι του ποταμού Τεθρέα στον Ερύμανθο με τους επιβλητικούς καταρράκτες
Αυτός ο κόσμος, ο μικρός, ο μέγας, που λέει και ο ποιητής. Ο κόσμος που δεν γνωρίζουμε κι ας έχουμε ανακαλύψει κάθε πόντο του.
Η αναζήτηση του άγνωστου, του ωραίου και του αληθινού είναι μια διαδικασία απολαυστική, ευεργετική, μα πάνω απ’ όλα λυτρωτική.
Πολλάκις στο παρελθόν έχω εξομολογηθεί ότι ένα από τα ωραιότερα πράγματα που έχουν συμβεί στη ζωή μου, είναι όταν η ψυχή μου πλημμυρίζει με όλα εκείνα τα ευγενικά αισθήματα που πυροδοτεί η επαφή του ανθρώπου με ένα φυσικό τοπίο τόσο αυθεντικό, τόσο όμορφο, τόσο απομονωμένο… σαν να ‘ναι βγαλμένο από παραμύθι.
Τέτοιους θησαυρούς, όμως, δεν πρέπει να τους κρατάς για τον εαυτό σου, αλλά να τους μοιράζεσαι με όσους περισσότερους συνανθρώπους σου μπορείς.
Είστε λάτρεις των βουνών και της περιπέτειας; Μήπως έχετε βαρεθεί τα κολωνάκια των κορυφών;
Αναζητάτε μια εναλλακτική πεζοπορική διαδρομή σε άγνωστα μέρη μαγικά, πρωτάκουστα για τους περισσότερους.
Σας έχω μια ενδιαφέρουσα πρόταση. Ένα φαράγγι, αυτό του ποταμού Τεθρέα που χώνεται σαν βέλος στην καρδιά των ψηλών κορυφών του Ερύμανθου.
Ο ποταμός Τεθρέας ή Παραπείρος με φόντο τις επιβλητικές ορθοπλαγιές του Ερύμανθου
Πρόκειται για μια τοποθεσία ιδιαιτέρου φυσικού κάλλους, όπου ο πεζοπόρος θα ανακαλύψει τις κρυμμένες ομορφιές του βουνού, θα απολαύσει τη φυσική σκιά των ορθοπλαγιών του, θα αισθανθεί την αύρα των κρυστάλλινων νερών που πέφτουν με μανία από ψηλά.
Αφετηρία του οδοιπορικού μας το μικρό χωριό Σπαρτιά του νομού Αχαΐας, χτισμένο σε υψόμετρο 740 μέτρων στις ανατολικές πλαγιές του μυθικού Ερύμανθου.
Η Σπαρτιά Αχαΐας
Βυζαντινές πηγές του 1395 αναφέρουν ότι υπήρχε στην περιοχή ο «κουλάς του Γρεβενού» ενώ αναφέρεται ότι το λεγόμενο «κάστρο του Γρεβενού» καταλήφθηκε την περίοδο 1460-1463 από τους Οθωμανούς. Δεν είναι όμως σίγουρο, αν αυτές οι αναφορές αναφέρονται και στο ομώνυμο χωριό.
Κατά μία άποψη, ιδρύθηκε το χωριό με το όνομα Γρεβενό από Ασπροποταμίτες που κατέβηκαν στην Αχαΐα μετά την εξέγερση των Βλάχων της Καλαμπάκας εναντίον των Τούρκων το 1611.
Στην περιοχή του χωριού υπήρχε μέχρι το 1835 η σήμερα διαλυμένη μονή του Αγίου Ιωάννη του Θεολόγου, της οποίας η ύπαρξη μαρτυρείται τουλάχιστον από το 1638 της οποίας εκποιήθηκε η περιουσία με σχετική απόφαση το 1837.
Στα 1700 αναφέρεται και στη βενετική απογραφή Grimani ως Grevano και έχει πληθυσμό 12 οικογένειες (47 κάτοικοι).
Ο οικισμός απείχε δυόμισι ώρες δρόμο στα 1885 από την Προστοβίτσα, την τότε έδρα του Δήμου Τριταίας.
Στα 1903 ο Χρήστος Κορύλλος αναφέρει ότι το χωριό απείχε τέσσερις ώρες δρόμο από την Προστοβίτσα και ότι είχε σχολείο (γραμματείο).
Για το παλιό όνομα του χωριού υπάρχουν απόψεις τόσο για σλάβικη πρόέλευσή του όσο και για βλάχικη ενώ το σημερινό όνομα του χωριού προέρχεται από το ομώνυμο φυτό που φύεται σε αφθονία στην ευρύτερη περιοχή. Οι κάτοικοι του χωριού ασχολούνται με την κτηνοτροφία.
Αφήνουμε πίσω μας τα τελευταία σπίτια του χωριού και κατηφορίζουμε σε ασφαλτόδρομο που οδηγεί στο γειτονικό χωριό Αλεποχώρι, γνωστό στην αναρριχητική κοινότητα για το ενδιαφέρον πεδίο που φιλοξενεί ένας κοντινός βράχος.
Μετά από 1 χιλιόμετρο, σε χαρακτηριστική αριστερόστροφη φουρκέτα του δρόμου υπάρχει ένα κόκκινο σημάδι σε βράχο που σηματοδοτεί την είσοδο στο μονοπάτι που θα μας οδηγήσει στην καρδιά του Ερύμανθου.
Η αρχή του μονοπατιού σε χαρακτηριστική φουρκέτα του δρόμου
Το Αλεποχώρι Αχαΐας
Κινούμαστε σε ευδιάκριτο καλοσημαδεμένο μονοπάτι (κόκκινα σημάδια στα βράχια) στη δεξιά πλευρά του φαραγγιού του ποταμού Τεθρέα.
Ο ποταμός Τεθρέας ή Τυθεύς ή Τευθέας –γνωστό σήμερα με το όνομα Παραπείρος- πηγάζει από τις ανατολικές παρυφές του Ερύμανθου και εκβάλλει στον Πείρο ποταμό κοντά στο χωριό Αγ. Στέφανος. Έχει μήκος 28,5 χιλιόμετρα.
Το φαράγγι του Τεθρέα ποταμού
Οι ορθοπλαγιές της Μουγγίλας
Σύμφωνα με τον Στράβωνα, το όνομα το πήρε από την αρχαία πόλη Τευθέα που ήταν κτισμένη κοντά στις ακτές του ποταμού.
Ονομάζεται και Χαϊκαλαίικο, επειδή περνάει εγγύς του χωριού Χαϊκάλι, αλλά και σε μικρότερο βαθμό αποκαλείται και Μπούρμπουλας.
Επίσης παλαιότερα ήταν γνωστό και ως Τόσκεσι, όπως και το χωριό Τόσκες που βρίσκεται κοντά στον ποταμό.
Σήμερα στα χωριά Αστέρι και Τόσκες κατασκευάζεται το Φράγμα Πείρου-Περαπείρου, με σκοπό την ύδρευση της Πάτρας, της Βιομηχανικής περιοχής Πατρών αλλά ευρύτερα της δυτικής Αχαΐας.
Με την ολοκλήρωση του έργου οι Τόσκες θα καλυφθούν από τα νερά της τεχνητής λίμνης που θα δημιουργηθεί.
Μετά από 20’ πορείας στο μονοπάτι πέφτουμε στην κοίτη του ποταμού. Βρισκόμαστε σε υψόμετρο 680 μέτρων και μπροστά μας ορθώνονται οι μεγαλειώδεις ορθοπλαγιές της Μουγγίλας (2.169 μ.), του Πυργάκου (2.045 μ.) και του Προφήτη Ηλία (2.125 μ.).
Από δω κι ύστερα το μονοπάτι ανηφορίζει ξανά στη δεξιά πλαγιά του φαραγγιού. Περνάμε από χαρακτηριστικές στάνες, ενώ πιο πέρα –στα 940 μέτρα υψόμετρο και στο 2ο χιλιόμετρο του μονοπατιού- φτάνουμε σε διασταύρωση με μονοπάτι που κατηφορίζει αριστερά στην κοίτη του ποταμού και στη συνέχεια ανηφορίζοντας μια σειρά από ράχες βγαίνει στην ψηλότερη κορυφή του βουνού, τον Ωλονό στα 2.223 μέτρα υψόμετρο.
Κοιτώντας πίσω προς την πλευρά του Αλεποχωρίου
Εμείς, όμως, συνεχίζουμε δεξιά στο μονοπάτι. Λίγο παρακάτω φτάνουμε σε μια μεγάλη ρεματιά, η οποία ακόμα φιλοξενεί στην κοίτη της μια τεράστια χιονοστιβάδα, την οποία δύσκολα ξεχωρίζεις από μακριά λόγω των φερτών υλικών (χώμα, πέτρες, κορμοί δέντρων) που καλύπτουν την επιφάνειά της.
Ο άνω ρους της ρεματιάς ορθώνεται απότομα, με συνέπεια τα παγωμένα νερά που πέφτουν από τις βόρειες πλαγιές του Προφήτη Ηλία να δημιουργούν ένα εντυπωσιακό πολυεπίπεδο καταρράκτη που μαγνητίζει το βλέμμα.
Αφού περάσουμε τη ρεματιά, συνεχίζουμε την πορεία μας στο μονοπάτι το οποίο μετά από συνολικά 3,2 χιλιόμετρα τερματίζει στα ερείπια της εγκαταλελειμμένης μονής των Αγίων Ταξιαρχών στα 1.000 μέτρα υψόμετρο περίπου.
Από εκεί έχουμε την ευκαιρία να θαυμάσουμε (έστω και εκ του μακρώθεν) έναν ακόμη εντυπωσιακό καταρράκτη που ξεδιπλώνεται στις βόρειες ορθοπλαγιές του Πυργάκου.
Η μονή των Αγ. Ταξιαρχών χτίστηκε το 1700 επί Τουρκοκρατίας. Τα κτίρια της μονής καταρρέουν σιγά-σιγά αλλά ο ναός διατηρείται σε καλή κατάσταση.
Την εποχή που χτίστηκε ο ναός χρησιμοποιούνταν σαν «Κυριακό», ενώ οι ερημίτες που εκκλησιάζονταν εκεί ζούσαν σε σπηλιές στις γύρω χαράδρες, σε κελιά. Σώζονται υποτυπωδώς το κελί του Ησαΐα, το κελί του Ιερεμία, κ.ά.
Οι επικρατούσες κακές καιρικές συνθήκες, εξανάγκασαν να μεταφερθούν οι μοναχοί στην περιοχή που σήμερα ονομάζεται Άγιος Αντώνιος Αλεποχωρίου.
Από εκεί με θαυμαστό τρόπο μεταφέρθηκαν από τον Νεκτάριο Μοναχό στη θέση που υπάρχει σήμερα η Μονή των Αγίων Πάντων Τριταίας.
Η τοποθεσία που είναι χτισμένη η μονή είναι πραγματικά υποβλητική. Πρόκειται για μια στενή χαράδρωση με τα τοιχώματά της να ορθώνονται κάθετα από πάνω σου, σα να ‘ναι έτοιμο το βουνό να πέσει στο κεφάλι σου.
Αναγκαστικά η επιστροφή θα γίνει από τα ίδια, ολοκληρώνοντας ένα χαλαρό 5ωρο οδοιπορικό στα μονοπάτια της μύησης στα πιο απόκρυφα μυστικά της ορεινής Ελλάδας.
