Puncak Jaya ή Carstensz Pyramid, η ψηλότερη κορυφή της Ωκεανίας

Το Puncak Jaya (Πούντσακ Τζάγια) ή Carstensz Pyramid (Πυραμίδα Κάρστενς) είναι η υψηλότερη κορυφή στην οροσειρά Sudirman (Σουντίρμαν) των κεντροδυτικών υψιπέδων της Επαρχίας Παπούα, στην Ινδονησία.

Άλλες κορυφές είναι η East Carstensz Peak (Ιστ Κάρστενς Πικ – 4.808 μ.), η Sumantri (Σουμάντρι – 4.870 μ.) και η Ngga Pulu (Νγκα Πούλου – 4.863 μ.).

Άλλα ονόματα που αποδίδονται είναι Nemangkawi (Νεμανγκάβι) στην γλώσσα Amungkal (Αμουνγκάλ), Carstensz Toppen (Κάρστενς Τόπεν) και Gunung Soekarno (Γκούνουνγκ Σουκάρνο).

Με ύψος 4,884 μέτρα από τη στάθμη της θάλασσας το Puncak Jaya είναι το υψηλότερο βουνό στην Ινδονησία, το υψηλότερο στη νήσο Νέα Γουινέα, η υψηλότερη κορυφή στην ηπειρωτική Αυστραλία, η υψηλότερη στην Ωκεανία και το 5ο υψηλότερο βουνό στη Νοτιοανατολική Ασία.

Είναι, επίσης, η υψηλότερη κορυφή ανάμεσα στα Ιμαλάια και τις Άνδεις και η υψηλότερη νησιωτική κορυφή στον κόσμο.

Ορισμένες πηγές θεωρούν το όρος Wilhelm (Βίλχελμ) – 4.509 μ.), ως την υψηλότερη βουνοκορφή της Ωκεανίας, δεδομένου ότι η Ινδονησία είναι τμήμα της Ασίας.

Ιστορία

Τα υψίπεδα που περιβάλλουν την κορυφή κατοικούνταν πριν την επαφή με τους Ευρωπαίους και η κορυφή ήταν γνωστή ως Nemangkawi (Νεμανγκάβι) στην γλώσσα Amungkal (Αμουνγκάλ).

Το Puncak Jaya ονομάστηκε Carstensz Pyramid από τον Ολλανδό εξερευνητή Jan Carstensz, ο οποίος είδε πρώτος τους παγετώνες της κορυφής στην κορυφή του βουνού σε μια σπάνια ημέρα με καθαρή ατμόσφαιρα το 1623.

Η μαρτυρία του έμεινε χωρίς πιστοποίηση επί δύο αιώνες και ο Carstensz λοιδωρήθηκε στην Ευρώπη, όταν είπε ότι είδε χιόνι κοντά στον Ισημερινό.

Το χιονισμένο πεδίο του Puncak Jaya προσεγγίστηκε στις αρχές του 1909 από έναν επίσης Ολλανδό εξερευνητή τον Hendrikus Albertus Lorentz (Χέντρικ Άλμπερτ Λόρεντζ) με έξι ιθαγενείς βαστάζους από το Apo Kayan (Άπο Καγιάν) στο Βόρνεο.

Το πάρκο που περιβάλλει την οροσειρά ιδρύθηκε το 1919 βάσει της αναφοράς της αποστολής και ονομάστηκε Lorentz National Park (Εθνικό Πάρκο Λόρεντζ).

Ορειβατική Ιστορία

Το 1936 η Ολλανδική Αποστολή Carstensz, ανίκανη να καθορίσει ποια από τις τρεις κορυφές ήταν η υψηλότερη, προσπάθησε να αναρριχηθεί και στις τρεις.

Ο Anton Colijn (Άντον Κόλιιν), ο Jean Jacques Dozy (Ζαν Ζακ Ντοζί) και ο Frits Wissel (Φριτς Βίσελ) πλησίασαν τις κορυφές Carstensz Peak (Ιστ Κάρστενς Πικ – 4.808 μ.)και Ngga Pulu (Νγκα Πούλου – 4.863 μ.) στις 5 Δεκεμβρίου, αλλά εξαιτίας κακοκαιρίας απέτυχε στην Carstensz Pyramid.

Εξαιτίας της εκτεταμένης τήξης των πάγων η Ngga Pulu έγινε η δεύτερη ψηλότερη κορυφή, αλλά εκτιμάται ότι το 1936 (όταν οι παγετώνες κάλυπταν ακόμα 13 τετρ. χλμ. βουνού) η Ngga Pulu ήταν πράγματι η ψηλότερη κορυφή, με ύψος πάνω από 4.900 μ.

Η Carstensz Pyramid έμεινε ανέγγιχτη έως το 1962, οπότε έγινε η πρώτη ανάβαση από μία αποστολή υπό τον Αυστριακό ορειβάτη Heinrich Harrer (Χάινριχ Χάρερ) με άλλα τρία μέλη της αποστολής -τον Νεοζηλανδό ορειβάτη Philip Temple (Φίλιπ Τεμπλ), τον Αυστραλό αναρριχητή Russell Kippax (Ράσελ Κίπαξ), και τον Ολλανδό Bert Huizenga (Μπερτ Χουιζένγκα).

Ο Temple είχε οδηγήσει και άλλη αποστολή στην περιοχή και είχε καθορίσει τη γραμμή πρόσβασης στην κορυφή.

Όταν η Ινδονησία ανέλαβε τον έλεγχο της επαρχίας το 1963, η κορυφή μετονομάστηκε σε Puncak Sukarno (Πούντζακ Σουκάρνο) ή Sukarno Peak (Σουκάρνο Πικ), παίρνοντας το όνομα του προέδρου της Ινδονησίας.

Αργότερα άλλαξε σε Puncak Jaya (Πούντσακ Τζάγια). «Πούντσακ» σημαίνει «κορυφή του βουνού» και «Τζάγια» σημαίνει «νίκη», «νικηφόρος» ή «ένδοξος». Το όνομα Carstensz Pyramid (Πυραμίδα Κάρστενς) είναι χρησιμοποιείται ακόμα από τους ορειβάτες.

Πρόσβαση στο βουνό

Η πρόσβαση στην κορυφή απαιτεί κυβερνητική άδεια. Το βουνό ήταν κλειστό σε ορειβάτες και τουρίστες μεταξύ του 1995 και του 2005. Από το 2006, η πρόσβαση είναι δυνατή μέσω διαφόρων πρακτορείων τουρισμού και περιπέτειας.

Γεωλογία

Το Puncak Jaya είναι η υψηλότερη κορυφή της κεντρικής οροσειράς, που δημιουργήθηκε στην ύστερη Μειόκαινο της Μελανησιακής ορογένεσης, η οποία προκλήθηκε από τη σύγκρουση της Αυστραλιανής και της πλάκας του Ειρηνικού και συντίθεται από ασβεστόλιθο της μέσης Μειόκαινου.

Παγετώνες

Παρόλο που η κορυφή δεν έχει πάγο, υπάρχουν αρκετοί παγετώνες στις πλαγιές της, στους οποίους περιλαμβάνεται ο παγετώνας Carstensz, ο West Northwall Firn, ο , East Northwall Firn και ο πρόσφατα εξαφανισμένος παγετώνας Meren στην ομώνυμη κοιλάδα.

Καθώς η περιοχή είναι στο γεωγραφικό πλάτος του Ισημερινού, υπάρχει μικρή αλλαγή της μέσης θερμοκρασίας κατά τη διάρκεια του έτους (γύρω στους 0.5 °C) και οι παγετώνες αυξομειώνονται ελαφρά σε εποχιακή βάση.

Ωστόσο, η ανάλυση του βαθμού μείωσης αυτών των σπάνιων ισημερινών παγετώνων από ιστορικά αρχεία δείχνει ότι υπέστησαν σημαντική υποχώρηση από τη δεκαετία 1850, κατά την εποχή της Μικρής Εποχής των Παγετώνων που επηρέασε το βόρειο ημισφαίριο, υποδεικνύοντας τοπική αύξηση της θερμοκρασίας περίπου 0.6 °C ανά αιώνα μεταξύ του 1850 και του 1972.

Ο παγετώνας στο Puncak Trikora στα όρη Maoke (Μαόκε) εξαφανίστηκε εντελώς μεταξύ του 1939 και του 1962.

Από τη δεκαετία του 1970, μαρτυρίες δορυφορικών λήψεων υποδεικνύουν ότι οι παγετώνες του Puncak Jaya υποχωρούν γοργά.

Ο παγετώνας Meren εξαφανίστηκε μεταξύ του 1994 και του 2000. Αποστολή υπό τον παλαιοκλιματολόγο Lonnie Thompson το 2010 ανακάλυψε ότι οι παγετώνες εξαφανίζονται με ρυθμό 7 μέτρων πάχους ανά έτος και αναμένεται να εξαφανιστούν μέσα στη δεκαετία του 2020.

Ορειβασία

Παρά το χαμηλό της υψόμετρο, η κορυφή του Puncak Jaya είναι η πιο δύσκολη τεχνικά από τις Επτά Κορυφές και η ανάβαση είναι ιδιαίτερα απαιτητική.

Η κλασική διαδρομή για την κορυφή με αφετηρία την κατασκήνωση βάσης είναι από τη βόρεια όψη και κατά μήκος μιας βραχώδους εκτεθειμένης κορυφογραμμής.

Παρά το μεγάλο ορυχείο, η περιοχή είναι δύσκολα προσβάσιμη από ορειβάτες και απλούς επισκέπτες.

Για να φτάσει κανείς στην κατασκήνωση βάσης του βουνού, θα πρέπει πρώτα να φτάσει αεροπορικώς στην πλησιέστερη πόλη που διαθέτει αεροδρόμιο, το Timika, και στη συνέχεια με ένα μικρό αεροσκάφος να πετάξει προς ένα από τα τοπικά χωριά, αρκετά μακριά από τη βάση του βουνού.

Διαβάστε ακόμα:
Οι Επτά Κορυφές (Seven Summits)

Ακολουθεί μια πενθήμερη πεζοπορία κατά μήκος της διαδρομής Jungle, μέσω ενός πυκνού τροπικού δάσους με τακτικές βροχοπτώσεις.

Αν κάποιος τραυματιστεί κατά τη διάρκεια της πεζοπορίας, δεν υπάρχει δυνατότητα διάσωσης μέσω ελικοπτέρου. Η μεταφορά των τραυματισμένων γίνεται με τα πόδια σε ένα πολύ σκληρό και ολισθηρό πεδίο.

Μάλιστα, η επιστροφή από την κατασκήνωση βάσης μπορεί να διαρκέσει από τρεις έως τέσσερις ημέρες.

Τα στατιστικά λένε ότι τα περισσότερα ατυχήματα λαμβάνουν χώρα κατά την επιστροφή λόγω ενός συνδυασμού εξάντλησης και δυσκολίας ελέγχου του περπατήματος σε υγρό και ολισθηρό έδαφος.

Μια πρόσθετη επιπλοκή είναι οι σχετικά πολλές απεργίες που κάνουν οι αχθοφόροι των διαφόρων ορειβατικών αποστολών, οι οποίοι με αυτόν τον τρόπο εκβιάζουν -και τις περισσότερες φορές το πετυχαίνουν- να πάρουν υψηλότερες αμοιβές.

Η μονοήμερη προσπάθεια για την κορυφή είναι τεχνικά δύσκολη για όσους έχουν μικρή εμπειρία στην αναρρίχηση βράχου, ενώ δε λείπουν και οι ακραίες αρνητικές θερμοκρασίες κοντά στην κορυφή.

Θέση στο χάρτη

Πηγή
wikipedia.org