Μια χειμωνιάτικη ηλιακτίδα στο Χελμό

Το βουνό. Αγαπημένος προορισμός, όνειρο και καταφύγιο για τις δύσκολες στιγμές.

Το χιονισμένο βουνό. Τιμάται δεόντως από τους ορειβάτες, παρά τις δυσκολίες και τους κινδύνους που κρύβει.

Ο ορεινός οικισμός. Έχει εγκαταλειφθεί στην τύχη του, καθώς οι άνθρωποι αναζητούν την άνεση και την ασφάλεια του αστικού περιβάλλοντος.

Ο χειμώνας είναι σκληρός στα βουνά. Η ζωή είναι δύσκολη, αλλά είναι μια απλή, γεμάτη ζωή.

Το χιονισμένο βουνό μας διδάσκει να εγκαταλείψουμε τις «ανέσεις» και τα περιττά, αν θέλουμε να βιώσουμε μια ανεπανάληπτη εμπειρία ζωής.

Αυτές οι σκόρπιες σκέψεις πέρασαν φευγαλέα από το μυαλό μου όταν αποφάσισα να γράψω τις εμπειρίες μου από εκείνη την ανεπανάληπτη χειμερινή ανάβαση στην ψηλότερη κορυφή του Χελμού.

Μια ωραία ομάδα τρελών, η «Dream Team» όπως την αποκαλεί η φίλη μου Άννα, βρέθηκε ένα πρωινό του Γενάρη να περπατάει στα παγωμένα σοκάκια των Κάτω Λουσών Αχαΐας, που μόλις είχε αρχίσει να ξυπνάει.

Οι Κάτω Λουσοί Αχαΐας

Οι Κάτω Λουσοί (παλαιότερη ονομασία: Σουδενά) είναι ορεινό χωριό του Νομού Αχαΐας. Είναι χτισμένοι σε υψόμετρο 1.070 μέτρων στις πλαγιές των Αροανίων και αποτελούν έναν από τους πιο ορεινούς οικισμούς της Αχαΐας.

Ανήκουν στον Δήμο Καλαβρύτων και ο πληθυσμός τους σύμφωνα με την απογραφή του 2011 είναι 54 κάτοικοι.

Πολύ κοντά στον οικισμό βρίσκονται τα Σπήλαια Λιμνών που είναι από τα πιο επισκέψιμα σπήλαια στην Ελλάδα.

Ιστορία

Το χωριό μέχρι το 1928 ονομαζόταν Σουδενά Αγίου Βασιλείου οπότε και μετονομάστηκε σε Κάτω Λουσοί.

Η παλιά ονομασία Σουδενά Αγίου Βασιλείου προέρχεται από τον ενοριακό ναό του χωριού, τον Άγιο Βασίλειο, για να γίνεται διάκριση από τους Άνω Λουσούς που παλιά ονομάζονταν Σουδενά Θεοτόκου από τον ομώνυμο εκεί ενοριακό ναό.

Την ονομασία Σουδενά το χωριό την οφείλει στην ιστορική οικογένεια των Πετιμεζαίων, οι οποίοι εγκαταστάθηκαν εκεί τον 17ο αιώνα προερχόμενοι από τα Σουδενά της Ηπείρου.

Μάλιστα ο πύργος που έκτισε η οικογένεια ως κατοικία της διατηρείται μέχρι σήμερα σε περίοπτη θέση εντός του χωριού.

Από κατοίκους των Λουσών οικίστηκαν τα σημερινά χωριά Άνω Σουδεναίικα και Κάτω Σουδεναίικα. Σήμερα άτυπα τα χωριά συνεχίζουν ακόμα να αποκαλούνται από τους ντόπιους Σουδενά.

Η οικονομία των χωριών στηριζόταν στην κτηνοτροφία. Σε εποχές πριν τον πόλεμο είχαν αναπτυχθεί βιοτεχνικές δραστηριότητες για να καλύψουν τις ανάγκες σε κεραμίδια.

Υπάρχουν ακόμη και σήμερα οι γούβες που έβγαζαν τον πηλό και οι τρύπες από τα καμίνια. Επίσης είχε αναπτυχθεί και η εκτροφή μεταξοσκώληκα.

Οι Κάτω Λουσοί είναι ένα χωριό με παραδοσιακά πέτρινα σπίτια, εξαίρετο έργο των φημισμένων Λαγκαδινών μαστόρων και απλώνεται σε μια περιοχή άγριας φυσικής ομορφιάς στους πρόποδες του ελατοδάσους του Χελμού, είναι δηλαδή ένα χωριό που συνδυάζει άριστα τη φύση, την ομορφιά και το παραδοσιακό αυθεντικό οικιστικό περιβάλλον.

Η ανάβαση

Παρόλο που το κρύο κυριολεκτικά τσακίζει κόκκαλα, η ομάδα με γρήγορο ρυθμό (για να ζεσταθούμε γαρ) σύντομα αφήνει πίσω της τα τελευταία σπίτια του οικισμού ακολουθώντας έναν δασικό δρόμο για 700 μέτρα περίπου.

Οι πρώτες ακτίνες του χλωμού χειμωνιάτικου ήλιου είναι αρκετές για να ζεστάνουν τα παγωμένα άκρα μας.

Αρχίζουμε ν’ ανηφορίζουμε με κατεύθυνση, διασχίζοντας το υπέροχο χιονισμένο ελατοδάσος που δεσπόζει πάνω από τους Κάτω Λουσούς.

Στα 1.360 μέτρα και μετά από 3 χιλιόμετρα συνολικής πορείας, συναντάμε δασικό δρόμο που έρχεται από Κάτω Λουσούς, τον οποίο διασχίζουμε κάθετα, συνεχίζοντας την ανάβαση μέσα στο πυκνό δάσος.

Η σήμανση είναι σχεδόν ανύπαρκτη και κάποια ελάχιστα φθαρμένα κόκκινα σημάδια στα δέντρα, απλώς πιστοποιούν ότι τουλάχιστον βρισκόμαστε στη σωστή κατεύθυνση.

Η παρουσία του χιονιού, προς το παρόν, δεν μας προβληματίζει. Αντίθετα, μας προϊδεάζει για τις μεγαλειώδεις εικόνες που θα συναντήσουμε όταν με το καλό βγούμε στο αλπικό τμήμα του βουνού.

Πράγματι, κάτι λιγότερο από 2 ώρες θα χρειαστούμε για ν’ αφήσουμε πίσω μας τα τελευταία έλατα στα 1.600 μέτρα υψόμετρο (στα 4 χιλιόμετρα πορείας).

Από εδώ κι ύστερα η πορεία μας γίνεται σε γυμνό από βλάστηση πεδίο, ενώ η γραμμή ανάβασης διαμορφώνεται ανάλογα με τις συνθήκες και την ποιότητα του χιονιού.

Για το λόγο αυτό, επιλέξαμε να μην ακολουθήσουμε τη χάραξη του μονοπατιού που κινείται στη βάση μια ρεματιάς για προφανείς λόγους. Επιλέξαμε ν’ ανηφορίσουμε την αριστερή πλαγιά του ρέματος.

Οι καιρικές συνθήκες είναι ιδανικές. Ο ουρανός καταγάλανος, ο ήλιος λαμπερός, ο αέρας παγωμένος, το δε χιόνι όσο ανηφορίζουμε αρχίζει και σκληραίνει επικίνδυνα.

Κάπου στα 1.950 μέτρα και λίγο πριν αρχίσουμε να τραβερσάρουμε από δεξιά μια Ανώνυμη κορυφή με 2.145 μέτρα υψόμετρο, έφτασε ο κόμπος στο χτένι. Το χιόνι ήταν τόσο σκληρό που η χρήση των κραμπόν ήταν απολύτως απαραίτητη.

Με προσεκτικά βήματα καταφέραμε να βγούμε στον άχαρο δασικό δρόμο (στα 2,150 μέτρα) που έχει ανοιχθεί στα ψηλώματα του βουνού (στη θέση «Στρογγυλόλακκα») για τις ανάγκες εγκατάστασης και λειτουργίας του Αστεροσκοπείου.

Βέβαια, η παρουσία του χιονιού αλλάζει δραματικά την αισθητική του τοπίου. Μετά από 700 μέτρα πορείας στον χιονισμένο δρόμο, βγαίνουμε στον Επάνω Κάμπο.

Γύρω μας ορθώνονται επιβλητικά οι κάτασπρες ψηλές κορυφές του βουνού και πιο μεγαλοπρεπής απ’ όλες η Ψηλή Κορφή των 2.355 μέτρων υψόμετρο.

Κινούμαστε τραβερσαριστά στη δεξιά πλευρά του παγωμένου Επάνω Κάμπου, φροντίζοντας να μη χάσουμε υψόμετρο, ώσπου βγαίνουμε στην κορυφογραμμή.

Η τελική ανάβαση μας χάρισε υπέροχες ορειβατικές εικόνες και συγκινήσεις, που μόνο το χειμερινό βουνό ξέρει να προσφέρει απλόχερα, ολοκληρώνοντας με τον καλύτερο τρόπο μια απαιτητική 5ωρη ανάβαση με περίπου 1.300 υψομετρική διαφορά σε δύσκολο πεδίο.

Και ξαφνικά, σα να σταμάτησε ο χρόνος. Τα πάντα γύρω μου σιωπηλά κι ακίνητα. Ο μόνος ήχος που ακούγεται είναι ο χτύπος της καρδιάς μου.

Γιατί χτυπά έτσι γρήγορα και δυνατά; Λες γιατί με κούρασε ο αδυσώπητος ανήφορος; Ίσως. Ή μήπως όχι; Όχι, σίγουρα όχι! Τώρα το θυμήθηκα.

Μα έτσι χτυπά η καρδιά μου κάθε φορά που ερωτεύομαι κεραυνοβόλα! Κάθε φορά που χάνομαι μέσα στην απεραντοσύνη των βουνών. Κάθε φορά που αντιλαμβάνομαι το μέγεθος της ασημαντότητάς μου μπροστά στο μεγαλείο της φύσης.

Και τότε, το βλέμμα καρφώνεται στους απέραντους ορίζοντες που σε περιβάλλουν. Μια θάλασσα από χιονισμένες βουνοκορφές συνθέτουν εικόνες παραμυθένιες, που σε κάνουν να αισθάνεσαι ευλογημένος και μόνο που έχεις την τύχη να θαυμάσεις.

Η επιστροφή έγινε από τα ίδια και ήταν πραγματικά πολύ απολαυστική. Ο ήλιος του μεσημεριού έκανε τη δουλειά του στα χαμηλότερα υψόμετρα, με τα παιχνίδια στο μαλακό χιόνι να έχουν την τιμητική τους.