Ένα αφιέρωμα στον Dougal Haston

Ψηλά, Πάντα Ψηλά. Ο Dougal Haston ήταν ένας από τους πρώτους Βρετανούς ορειβάτες που ανέβηκαν στο Everest, επιλέγοντας μια διαδρομή από την απάτητη μέχρι τότε Νοτιοδυτική Όψη, που έκτοτε δεν έχει ξαναεπιχειρηθεί.
Γεννημένος στο Currie της Σκωτίας το 1940, ο Dougal Haston είχε από νεαρή ηλικία την επιθυμία να σκαρφαλώνει, και μαζί με τους φίλους του ανέπτυξε τις δεξιότητές του σκαρφαλώνοντας στις αντηρίδες κατά μήκος των σιδηροδρομικών γραμμών και στις γέφυρες του Currie.
Η έφεση στο σκαρφάλωμα μετατρεπόταν συχνά σε παιδικές σκανταλιές, όπως όταν ανέβηκε μια μέρα στην κορυφή της εκκλησίας του Currie και κρέμασε διάφορα αντικείμενα, μεταξύ των οποίων και γυναικεία εσώρουχα.
Ο Haston σκαρφάλωσε τον πρώτο του σοβαρό βράχο σε ηλικία 14 ετών, το 1954 – την Curved Ridge στο Glencoe.

Το 1956, ως μαθητής στο Γυμνάσιο West Calder, έγινε μέλος του J.M.C.S. (Junior Mountaineering Club of Scotland) του Εδιμβούργου.
Γνώρισε τον Robin C. Smith από το Colinton, υπό την καθοδήγηση του οποίου ο Haston και κάποιοι στενοί του φίλοι ανέβηκαν το Glencoe, συμπεριλαμβανομένης μιας ανάβασης με κακές καιρικές συνθήκες στη δύσκολη διαδρομή «Revelation».
Ο Haston είχε μια δίψα για αναβάσεις με κακοκαιρία, όπου οι προκλήσεις και οι κίνδυνοι είναι μεγαλύτεροι.
Κατά τη διάρκεια των σπουδών του στο Πανεπιστήμιο του Εδιμβούργου, ασχολήθηκε εκτενώς με την ορειβασία στα βουνά της Σκωτίας, στην περιοχή Lake District και στις Άλπεις, συχνά επιχειρώντας χειμερινές αναβάσεις.
Τα κατορθώματα του Haston στην προσωπική του ζωή ήταν εξίσου διαβόητα όσο και οι ορειβατικές του επιτυχίες.
Ήταν γνωστός για την κλίση του στο ποτό, τους καβγάδες, τις κλοπές και τις επικίνδυνες αναβάσεις.
Σε μια τραγική περίπτωση, οδηγώντας μεθυσμένος, παρέσυρε τρεις νεαρούς στο Glencoe, τραυματίζοντας σοβαρά τους δύο και σκοτώνοντας τον τρίτο.
Κατηγορήθηκε για διάφορα αδικήματα, καταδικάστηκε και φυλακίστηκε για δύο μήνες στη φυλακή Barlinnie στη Γλασκώβη.

Το 1964, ο Haston μετακόμισε από τη Σκωτία και εγκαταστάθηκε στο Leysin της Ελβετίας.
Εκεί, ο στενός του φίλος John Harlin διηύθυνε τη Διεθνή Σχολή Ορειβασίας, και από εκεί ο Haston σχεδίασε και εκτέλεσε τις πιο θεαματικές του αποστολές, ενώ εργαζόταν ως οδηγός βουνού.
Η πρώτη από αυτές ήταν μια επικίνδυνη προσπάθεια στη διαδρομή «Direct» του Eiger τον χειμώνα.
Μαζί με τον John Harlin, ηγήθηκε μιας ομάδας υπό το φως της διεθνούς προσοχής των μέσων ενημέρωσης το 1966, καθώς μια γερμανική ομάδα προσπαθούσε να ολοκληρώσει την ίδια διαδρομή ταυτόχρονα.
Σε δραματικές συνθήκες, ο John Harlin πέθανε κατά την ανάβαση λόγω σχισίματος ενός σχοινιού, ενώ ο Haston και τέσσερις Γερμανοί έφτασαν στην κορυφή, βαριά παγωμένοι.
«Ήταν μια νύχτα κατάλληλη για πικρά όνειρα, αλλά είναι προτιμότερο να βλέπεις άσχημα όνειρα παρά καλά με μπιβουάκ: το να ξυπνάς στη σκληρή πραγματικότητα είναι λιγότερο απογοητευτικό», έγραψε ο Dougal μετά τα εξαντλητικά χειμερινά μπιβουάκ στην «Eiger Direct».
Αυτή ήταν η πρώτη direct ανάβαση της Βόρειας Όψης και πλέον θεωρείται μια κλασική ανάβαση, όπως περιγράφεται στο βιβλίο του Haston, «Eiger Direct».
Δεν είναι περίεργο που ο Clint Eastwood τον προσέλαβε το 1969 ως σύμβουλο για την ταινία «The Eiger Sanction».
Ο Haston έγινε πλέον επαγγελματίας ορειβάτης και αντικατέστησε τον John Harlin ως επικεφαλής της Σχολής Ορειβασίας.
Το οικονομικό του μοντέλο βασιζόταν στη διοργάνωση θεαματικών αναβάσεων που θα τραβούσαν την προσοχή των μέσων ενημέρωσης, εξασφαλίζοντας χρηματοδότηση για περισσότερες αποστολές.
Έτσι συνέχισε να ζει στα άκρα. Το 1970 ανέβηκε σε ένα από τα πιο επικίνδυνα βουνά του κόσμου, την Annapurna στο Νεπάλ.

Οι πρώτες δύο προσπάθειες του Haston στο Everest το 1971 και το 1972, υπό την ηγεσία του Chris Bonington, ήταν ανεπιτυχείς, καθώς επικεντρώθηκαν στη μέχρι τότε απάτητη Νοτιοδυτική Όψη, η οποία ήταν ιδιαίτερα επικίνδυνη μετά τους μουσώνες.
Στις 25 Σεπτεμβρίου 1975, σε μια επιτυχημένη αποστολή, και πάλι υπό την ηγεσία του Bonington, έφτασε στην κορυφή με τον Doug Scott, ενώ ένα μέλος της ομάδας πέθανε στη διαδρομή της κορυφής.

Ο Haston και ο Scott έγιναν οι πρώτοι Βρετανοί που ανέβηκαν στην κορυφή του Everest.
Στην κατάβαση, αναγκάστηκαν να περάσουν τη νύχτα σε μια αυτοσχέδια χιονοσπηλιά στη Νότια Κορυφή.

Αυτή η διαδρομή δεν επιχειρήθηκε ποτέ ξανά και η Νοτιοδυτική Όψη αναγνωρίζεται ως η πιο δύσκολη του Everest.
Ο Haston συνέχισε να αναρριχάται μετά την επιτυχία του στο Everest. Τα βουνά ήταν το βασίλειό του, μέχρι που στις 17 Ιανουαρίου 1977, κάνοντας σκι εκτός πίστας στο La Riondaz του Leysin, σκοτώθηκε από χιονοστιβάδα. Στο Currie υπάρχει αναμνηστική πλάκα προς τιμήν του.
