Η Σημασία της Συντροφικότητας: Haramosh, 1957

Το όρος Haramosh εντοπίστηκε για πρώτη φορά το 1947 από μια Ελβετική αποστολή και το 1955 μια Γερμανική ομάδα ερεύνησε τη βορειοανατολική διαδρομή.

Αλλά η οροσειρά Rakaposhi-Haramosh, κρυμμένη ανάμεσα στους γίγαντες του Καρακορούμ, παρέμενε σε μεγάλο βαθμό άγνωστη με πολλές μεγάλες απάτητες κορυφές.

Κάποια στιγμή, όμως, ο ορειβατικός σύλλογος του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης ξεκίνησε να σκαρφαλώσει στο Haramosh I το 1957 και να το βγάλει από την ορειβατική ανυποληψία.

Το όρος Haramosh

Το Haramosh Peak ή Peak 58 είναι ένα βουνό που ανήκει στο ορεινό συγκρότημα Rakaposhi-Haramosh, που αποτελεί τμήμα της οροσειράς Καρακορούμ του Πακιστάν.

Υψώνεται απότομα πάνω από τη βόρεια όχθη του ποταμού Ινδού, λίγο πιο πάνω από τη συμβολή του με τον ποταμό Gilgit.

Ο ορεινός όγκος έχει δύο κύριες κορυφές, την Haramosh Peak, που είναι και η ψηλότερη με υψόμετρο 7.409 μέτρα και την Haramosh Kutwal Laila Peak.

Η ομάδα

Η ομάδα αποτελούνταν από πέντε ορειβάτες. Ο 31χρονος Tony Streather ήταν ο αρχηγός της αποστολής και το γηραιότερο μέλος της ομάδας.

Επαγγελματίας στρατιώτης από τη Βασιλική Στρατιωτική Ακαδημία, ο Streather είχε ήδη ένα πλούσιο ορειβατικό βιογραφικό.

Μεταξύ άλλων επιτευγμάτων, υπήρξε μέλος της Αμερικανικής αποστολής του 1953 στο K2, μέλος της ομάδας που ολοκλήρωσε την πρώτη ανάβαση του Kangchenjunga το 1955, και ήταν ο πρώτος άνθρωπος που ανέβηκε σε δύο κορυφές υψηλότερες από 7.600 μέτρα.

Τα υπόλοιπα μέλη της ομάδας ήταν όλοι τους εικοσάρηδες. Ο Bernard Jillott ήταν πρόεδρος του ορειβατικού συλλόγου του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης και η αθόρυβη κινητήρια δύναμη της αποστολής.

Ο John Emery ήταν ο σχοινοσύντροφος του Jillott και φοιτητής ιατρικής. Ο Rae Culbert ήταν φοιτητής Δασολογίας με υποτροφία από τη Νέα Ζηλανδία και ο Scott Hamilton ήταν αναρριχητής με υποτροφία από τις ΗΠΑ.

Άφιξη στο Πακιστάν

Στα τέλη Ιουλίου, η ομάδα έφτασε στο Gilgit του Πακιστάν. Εδώ συνάντησαν τους αχθοφόρους Hunza και κατευθύνθηκαν προς το Haramosh.

Στην αρχή, η ομάδα προσπάθησε να προσεγγίσει το βουνό από τα βόρεια και μετά από τα δυτικά, αλλά τελικά κατάλαβαν ότι αυτές οι διαδρομές ήταν απροσπέραστες.

Κινήθηκαν προς την κοιλάδα Kutwal και από εκεί είδαν μια μεγάλη κορυφογραμμή στα βορειοανατολικά που θα οδηγούσε στην κορυφή του βουνού.

Η γραμμή ανάβασης περνούσε πρώτα από το Haramosh II (6.666 μ.), μετά κατέβαινε περίπου 600 μέτρα σε ένα γούπατο μεταξύ του Haramosh II και Haramosh I.

Όμως, η ομάδα δεν μπορούσε να «διαβάσει» σωστά το μήκος της διαδρομής από κάτω.

Το τμήμα από το Haramosh II έως το Haramosh I ήταν μακρύ, κουραστικό, γεμάτο κρεβάς και απαιτούσε τη διάσχιση ενός επικίνδυνου παγετώνα.

Η ανάβαση ξεκίνησε με μεγάλη δυσκολία λόγω κακοκαιρίας. Η χιονόπτωση ήταν συνεχόμενη και οι πλαγιές είχαν φορτώσει πολύ χιόνι.

Οι έξι Hunza αχθοφόροι βοήθησαν καθοριστικά στη μεταφορά τροφίμων και εξοπλισμού στις κατασκηνώσεις.

Τρεις από αυτούς ήταν παλιές καραβάνες και έμπειροι: ο Dhilap Shah, ο Rustam και ο Shakoor Beg. Οι άλλοι τρεις ήταν νεότεροι και ήθελαν να αποδείξουν την αξία τους, αλλά δεν εμπιστεύονταν πάντα την αποφασιστικότητα των υπολοίπων. Ο θόρυβος των κοντινών χιονοστιβάδων τους είχε θορυβήσει δραματικά.

Αργή προώθηση στην Κατασκήνωση 4

Η προώθηση από την Κατασκήνωση 1 στην Κατασκήνωση 2 ήταν δύσκολη. Το «Ράδιο Πακιστάν» έδινε στην ομάδα προγνώσεις καιρού για την επόμενη μέρα, αλλά μέχρι στιγμής όλες ήταν δυσοίωνες.

Η ομάδα βρισκόταν ήδη ενάμιση μήνα στο βουνό και τα χρονικά περιθώρια λιγόστευαν.

Ο Scott Hamilton έμεινε στην Κατσσκήνωση 3 και οι αχθοφόροι κατέβηκαν στις χαμηλότερες κατασκηνώσεις.

Ο Emery και ο Culbert έφτασαν στην Κατασκήνωση 4 κάτω από το Haramosh II, 300 μέτρα κάτω από την κόψη της βορειοανατολικής κορυφογραμμής.

Ο Jillott και ο Streather προχώρησαν λίγο πιο πέρα αλλά μετά επέστρεψαν κι αυτοί στην Κατασκήνωση 4.

Εντέλει, στις 15 Σεπτεμβρίου, οι Streather, Emery, Jillott και Culbert είχαν όλοι τους μαζευτεί στην Κατασκήνωση 4.

Ξύπνησαν με καλό καιρό και στις 11:00 π.μ. άρχισαν ν’ ανεβαίνουν. Ο Streather ήταν ο πρώτος που πάτησε στην κορυφογραμμή.

Έμεινε έκπληκτος από την ομορφιά του τοπίου και την τρομακτική απεραντοσύνη που τους χώριζε από τις κορυφές του Haramosh.

Όπως περιγράφει ο Ralph Barker στο βιβλίο του “The Last Blue Mountain”: «Οι τέσσερις άντρες κοίταζαν μαγεμένοι και κανένας από αυτούς δεν μίλησε για πολλή ώρα».

Κατέβηκαν λίγα μέτρα και κάθισαν σε ασφαλές μέρος. Ήταν η τελευταία τους μέρα και ήθελαν να την απολαύσουν στο έπακρο.

Αν και ήξεραν ότι δεν είχαν καμία τύχη να ολοκληρώσουν τη διαδρομή, ούτε και να πατήσουν στην κορυφή του Haramosh, ήταν πολύ χαρούμενοι που εκπλήρωσαν τον κύριο στόχο τους, που ήταν να εξερευνήσουν το βουνό.

Λίγο ψηλότερα…

Πριν ξεκινήσουν την κατάβαση, ο Jillott ήθελε να ανέβει λίγο ψηλότερα, προς μια κορυφή, για να παρατηρήσει καλύτερα την γύρω περιοχή και την κοιλάδα από κάτω τους. Ζήτησε από τον Emery να τον ακολουθήσει.

Οι Streather και Culbert έμειναν στην κορυφογραμμή και έβγαλαν φωτογραφίες. Ξαφνικά έγινε μια τεράστια έκρηξη.

Το χιόνι κάτω από τα πόδια του Jillott και του Emery άρχισε να κινείται και οι δύο ορειβάτες, σαν κούκλες, γλίστρησαν για 300 μέτρα κάτω στην πλαγιά.

Όταν ο Streather κοίταξε κάτω στην άβυσσο, φοβήθηκε για τα χειρότερα. Ωστόσο, ο Jillott και ο Emery ήταν ζωντανοί και κατάφεραν να βγουν στην επιφάνεια, πάνω από τα συντρίμμια της χιονοστιβάδας, η οποία είχε σταματήσει σ’ ένα πλάτωμα στη βάση της πλαγιάς.

Όμως ήταν παγιδευμένοι, περικυκλωμένοι από τοίχους πάγου και χιονιού. Κατά τη διάρκεια της πτώσης και οι δύο είχαν χάσει τα πιολέ τους.

Ο Jillott έχασε ένα γάντι, ο Emery έχασε και τα δύο γάντια και είχε επίσης υποστεί εξάρθρωση ισχίου.

Ο Streather και ο Culbert τους πέταξαν ένα σακίδιο με ζεστά ρούχα, αλλά το σακίδιο έπεσε σε μια κρεβάς.

Ο Jillott και ο Emery προσπάθησαν να σκαρφαλώσουν αλλά δεν τα κατάφεραν. Τελικά, αναγκάστηκαν να περάσουν τη νύχτα, αγκαλιασμένοι για να κρατηθούν ζεστοί, σ’ ένα αδιανόητο μπιβουάκ πάνω στα συντρίμμια της χιονοστιβάδας.

Ο Streather και ο Culbert αποφάσισαν ότι η μόνη τους επιλογή ήταν να προσπαθήσουν να προσεγγίσουν τους πληγέντες ορειβάτες.

Η κατάβαση ήταν πολύ επικίνδυνη. Η πλαγιά ήταν σχεδόν κάθετη, όμως έστω και αργά μπορούσαν να προχωρούν.

Σε μια πολύ επικίνδυνη περιοχή, η πλαγιά έγινε κυρτή και έπρεπε να κάνουν τραβέρσα για να συνεχίσουν.

Από το κακό στο χειρότερο

Η κατάσταση πήγαινε από το κακό στο χειρότερο. Ο Culbert έχασε ένα από τα κραμπόν του. Οι δύο διασώστες βρέθηκαν ξαφνικά σε πολύ δύσκολη κατάσταση.

Τελικά, αργά το απόγευμα, οι δύο άνδρες κατάφεραν να προσεγγίσουν τον Jillott και τον Emery.

Στην πορεία, ο Streather έχασε το πιολέ του. Η επανένωση ήταν συναισθηματική, αλλά τα δύσκολα ήταν ακόμα μπροστά τους.

Οι τέσσερις ορειβάτες δέθηκαν σε σχοινοσυντροφιά και άρχισαν να σκαρφαλώνουν.

Ήταν η μόνη οδός διαφυγής τους. Κάποια στιγμή, ο Culbert, έχοντας μόνο ένα κραμπόν, γλίστρησε και έπεσε, σέρνοντας μαζί του και τους άλλους τρεις. Για μια ακόμα φορά, βρέθηκαν στον πάτο της πλαγιάς.

Μια θανάσιμη κατάβαση

Στην επόμενη προσπάθειά τους όλα πήγαιναν καλά. Ο Streather, που ηγούνταν της ανάβασης, έφτασε στην αρχή της τραβέρσας.

Ξαφνικά, ο Jillott γλίστρησε. Για άλλη μια φορά, οι τέσσερις έπεσαν στον πάτο της πλαγιάς. Η ομάδα είχε πλέον ξεμείνει από πιολέ και η νύχτα έπεσε βαριά και παγερή.

Κάποιοι από την ομάδα άρχισαν να υποφέρουν από κρυοπαγήματα. Ο Culbert ήταν σε ιδιαίτερα άσχημη κατάσταση, ο Emery είχε ήδη κρυοπαγήματα στο χέρι του και ο Jillott παραληρούσε.

Οι τέσσερις ορειβάτες πέρασαν τη νύχτα αγκαλιασμένοι κάτω από τον παγωμένο ουρανό.

Νωρίς το επόμενο πρωί προσπάθησαν ξανά. Για δυο συνεχόμενες ημέρες δεν είχαν φάει ή πιει τίποτα.

Ο Streather αποφάσισε ότι αυτή τη φορά θα ήταν καλύτερα να σκαρφαλώσουν χωρίς το σχοινί.

Ο Emery, που ηγούνταν αυτή τη φορά, κατάφερε να βρει το πιολέ του Streather. Με τα πολλά έφτασαν στην τραβέρσα, το πιο κρίσιμο σημείο της διαδρομής.

Το μόνο που χρειαζόταν ήταν να καταρριχηθούν λίγο και μετά ο δρόμος για τις κατασκηνώσεις στα χαμηλότερα υψόμετρα θα ήταν ορθάνοιχτος.

Ο Emery και ο Streather τα κατάφεραν, αλλά ο Culbert είχε ένα σημαντικό μειονέκτημα, σκαρφαλώνοντας μόνο με ένα κραμπόν.

Ο Streather ανέβηκε ξανά στον Culbert για να τον βοηθήσει με το σχοινί. Όμως, ο Culbert γλίστρησε και, παρασύροντας μαζί του τον Streather, βρέθηκαν ξανά στον πάτο της πλαγιάς.

Οι ρόλοι αντιστράφηκαν

Τώρα, οι διασώστες και τα θύματα είχαν αλλάξει θέσεις. Ο Emery και η Jillott ήταν σε πολύ άσχημη κατάσταση, αφυδατωμένοι και με χέρια παγωμένα.

Δεν ήταν σε θέση να επιχειρήσουν μια απόπειρα διάσωσης. Οι δε Streather και Culbert είχαν μεν επιζήσει από την πτώση αλλά η νύχτα έπεσε ξανά.

Ο Emery με τον Jillott ξεκίνησαν για την Κατασκήνωση 4. Έπρεπε να φτάσουν εκεί, όπου υπήρχε νερό και φαγητό, πριν επιστρέψουν στο σημείο όπου είχαν εγκλωβιστεί οι δυο σύντροφοί τους.

Ο Jillott προχωρούσε τρεκλίζοντας και ο Emery, σε παραληρηματική κατάσταση, πάλευε να τον ακολουθήσει.

Ο Emery προσπάθησε να ακολουθήσει τα βήματα του Jillott, αλλά έπεσε σε μια κρεβάς.

Ήταν αναίσθητος όλη τη νύχτα και ξύπνησε το επόμενο πρωί με το ξημέρωμα. Βγήκε από τη κρεβάς και εντόπισε τα βήματα του Jillott. Κατάλαβε ότι κι ο Jillott πρέπει να είχε πέσει στην κρεβάς αλλά είχε καταφέρει να βγει.

Ο Emery ακολουθώντας τις πατημασιές στο χιόνι ξεκίνησε να κατηφορίζει. Όμως, τα βήματα δεν τον οδήγησαν στην Κατασκήνωση 4.

Μέσα στο κενό

Τα βήματα χάθηκαν ξαφνικά. Ο Emery έντρομος συνειδητοποίησε ότι ο Jillott είχε πέσει σχεδόν 2.000 μέτρα στο κενό. Φώναξε πολλές φορές το όνομά του, αλλά δεν βρήκε ανταπόκριση. Ο Jillott ήταν ξεκάθαρα νεκρός.

Παρά τα σοβαρά κρυοπαγήματα, ο Emery κατάφερε τελικά να φτάσει στην Κατασκήνωση 4, όπου και κατέρρευσε.

Στο μεταξύ, ο Streather και ο Culbert είχαν συνειδητοποιήσει ότι δεν θα μπορούσαν να αντέξουν άλλη μια νύχτα.

Προσπάθησαν να βγουν από το παγωμένο πλάτωμα και ο Streather τα κατάφερε, αλλά και πάλι ο Culbert έπεσε, προκαλώντας περαιτέρω ζημιά στο ισχίο του. Μετά βίας πλέον μπορούσε να κουνηθεί.

Ο Streather αναγκάστηκε να συνεχίσει για την Κατασκήνωση 4 μόνος του, όπου βρήκε τον Emery ημιλιπόθυμο.

Ο Streather έμαθε για την εξαφάνιση του Jillott και πήγε στην άκρη της πλαγιάς για ν’ αναζητήσει ίχνη του. Δεν μπορούσε να πιστέψει ότι ο Jillott ήταν νεκρός.

Και οι δύο ήθελαν να επιστρέψουν για να σώσουν τον Culbert. Αλλά δεν μπορούσαν να χρησιμοποιήσουν τα χέρια τους, ήταν αφυδατωμένοι και υπέφεραν από σοβαρά κρυοπαγήματα.

Δύσκολες αποφάσεις

Ο Streather ήξερε ότι στην κατάσταση που βρισκόταν το μόνο που μπορούσε να κάνει ήταν να σώσει τον Emery.

Τον βοήθησε να κατέβει στην Κατασκήνωση 3, όπου συνάντησαν τον Hamilton. Ο Hamilton είχε αρχικά σκεφτεί ότι οι συνορειβάτες του είχαν βρει μια καλύτερη διαδρομή, αλλά την τρίτη μέρα, η ανησυχία του άρχισε να μεγαλώνει.

Δεν ήξερε τι να κάνει και δεν έβλεπε τίποτα από την Κατασκήνωση 3. Ετοίμαζε συνεχώς φαγητό και νερό για τους φίλους του, οι οποίοι δεν εμφανίζονταν.

Ήταν ένα τρομερό σοκ γι ‘αυτόν όταν έμαθε ότι ο Culbert και ο Jillott είχαν πεθάνει.

Ο Hamilton κατέβασε τους δύο ορειβάτες στην Κατασκήνωση 1, όπου οι αχθοφόροι βοήθησαν στην απομάκρυνσή τους από το βουνό.

Το Haramosh I κατακτήθηκε για πρώτη φορά τον επόμενο χρόνο από μια Αυστριακή αποστολή. Το Haramosh II σκαρφαλώθηκε για πρώτη φορά το 1995 από μια Βρετανική ομάδα, αλλά δύο μέλη της αποστολής πέθαναν κατά την κατάβαση.

Χάρτης της περιοχής

Πηγή
explorersweb.com