Hermann Buhl, ένας ασυμβίβαστος ορειβάτης

Ο Hermann Buhl (Χέρμαν Μπουλ) ήταν Αυστριακός ορειβάτης και θεωρείται ένας από τους καλύτερους ορειβάτες όλων των εποχών.

Ήταν ιδιαίτερα καινοτόμος και και εισήγαγε το αλπικό στιλ στις αναβάσεις στα βουνά των Ιμαλαΐων.

Στα επιτεύγματά του περιλαμβάνονται:

• Η πρώτη ανάβαση του Nanga Parbat (8.126 μ.) το 1953, μοναχική χωρίς βοηθητικό οξυγόνο, γεγονός που τον καθιέρωσε ως τον μοναδικό άνθρωπο που πραγματοποίησε σόλο την πρώτη ανάβαση οκτάρας κορυφής.
• Η πρώτη ανάβαση του Broad Peak (8.051 μ.) το 1957.

Βιογραφία

Ο Μπουλ γεννήθηκε στο Ίνσμπρουκ της δυτικής Αυστρίας στις 21 Σεπτεμβρίου 1924 και ήταν το μικρότερο από τα τέσσερα παιδιά της οικογένειάς του.

Μετά τον θάνατο της μητέρας του από σοβαρή ασθένεια, πέρασε τα επόμενα χρόνια σε ορφανοτροφείο. Σε ηλικία έξι ετών υιοθετήθηκε από την οικογένεια μιας θείας του.

Τη δεκαετία του 1930, ως ευαίσθητος και όχι ιδιαίτερα υγιής έφηβος, άρχισε να σκαρφαλώνει στις αυστριακές Άλπεις.

Στα 10^α γενέθλιά του ανέβηκε στην πρώτη του κορυφή, στο όρος Glugenzer, με υψόμετρο 2.677 μέτρα.

Από εκεί και πέρα δεν μπορούσε να σταματήσει να ονειρεύεται βουνά και άρχισε να σκαρφαλώνει και σύντομα έφτασε στον βαθμό VI της UIAA (μέγιστος βαθμός εκείνης της εποχής).

Κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού του 1940, αυτός και ο σχοινοσύντροφός του παρακολούθησαν έναν σόλο αναρριχητή να τους προσπερνά.

Μετά από λίγο έπεσε και σκοτώθηκε. Εκείνη τη στιγμή, ο Buhl συνειδητοποίησε ότι η αναρρίχηση είναι μια πολύ επικίνδυνη δραστηριότητα.

Όμως, η παραδοχή αυτή δεν τον σταμάτησε και όπως θα δούμε παρακάτω, τα επόμενα χρόνια πραγματοποίησε αρκετές πρώτες και δύσκολες διαδρομές σε όλες τις Άλπεις.

Το 1943 ολοκλήρωσε την εκπαίδευσή του ως ιατρός και βίωσε τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο ως ορεινός καταδρομέας στην Ιταλία, λαμβάνοντας μέρος στην περιβόητη μάχη του Monte Kassino.

Μετά την αιχμαλωσία του από τους Αμερικανούς, ο Hermann Buhl επέστρεψε στη γενέτειρά του, το Ίνσμπρουκ και, λόγω έλλειψης επαγγελματικής εμπειρίας, έβγαζε τα προς το ζην από διάφορες περίεργες δουλειές, π.χ. ως εκπαιδευτής σκι για Αμερικανούς στρατιώτες ή ως αχθοφόρος στο καταφύγιο του Glungezer.

Το όνειρο και η ζωή του Hermann είναι η φύση και τα βουνά και στο τέλος της δεκαετίας του 1940 ολοκληρώνει την εκπαίδευσή του ως οδηγός βουνού.

Στα χρόνια που ακολούθησαν, ο Hermann Buhl πραγματοποίησε τις πιο δύσκολες αποστολές στις ανατολικές και δυτικές Άλπεις, μερικές φορές ως πρώτες αναβάσεις, με διάφορους σχοινοσυντρόφους, όπως οι Luis Vigl, Kuno Rainer, Martin Schliessler και Marcus Schmuck, παρόλο που είχε περιορισμένα οικονομικά μέσα.

Η πρώτη ανάβαση της δυτικής όψης του Maukspitze το 1943, η πρώτη χειμερινή ανάβαση της νοτιοδυτικής όψης της Marmolada το 1950, η πρώτη συνολική διάσχιση των Aiguilles του Chamonix το 1950, η πρώτη σόλο ανάβαση της βορειοανατολικής όψης του Piz Badile το 1952, η 8η ανάβαση της βόρειας όψης του Eiger υπό αντίξοες συνθήκες το 1952 και ο νοτιοανατολικός πυλώνας της Tofana το 1952.

Τον Μάρτιο του 1951, ο Hermann Buhl παντρεύτηκε την Eugeni Högerle από το Ramsau και απέκτησε μαζί της τρεις κόρες.

Το Nanga Parbat

Στα τέλη του 1952, ο Buhl προσκλήθηκε να λάβει μέρος στη Γερμανική αποστολή στο Nanga Parbat υπό την γενική αρχηγία του Karl Herrligkoffer.

Τον Φεβρουάριο του 1953, στο πλαίσιο της «εκπαίδευσής» του, πραγματοποίησε την πρώτη σόλο και χειμερινή ανάβαση της ανατολικής όψης του Watzmann στις Βαυαρικές Άλπεις.

Τον Απρίλιο του 1953 η αποστολή, μεταξύ των οποίων και ο έμπειρος γνώστης των Ιμαλαιών Peter Aschenbrenner, ταξίδεψε με πλοίο στο Πακιστάν.

Η επιτυχία της αποστολής στο Nanga Parbat, η οποία υπέφερε από οργανωτικές και επικοινωνιακές δυσκολίες, οφείλεται τελικά μόνο στην πρωτοβουλία της ηγετικής ομάδας των Hans Ertl, Walter Frauenberger και Hermann Buhl στο Camp 4.

Θέλοντας να εκμεταλλευτούν μια απροσδόκητη ευνοϊκή αλλαγή του καιρού την 1^η Ιουλίου 1953, αποφάσισαν να επιχειρήσουν μια απόπειρα ανάβασης στην κορυφή, σε αντίθεση με τις οδηγίες του αρχηγού ορειβασίας Peter Aschenbrenner από την κατασκήνωση βάσης.

Μόνο μετά από σκληρές συζητήσεις δόθηκε τελικά η άδεια να επιχειρηθεί η ανάβαση στην κορυφή.

Έτσι, ανέβηκαν στο Camp 5 (6.900 μ.) για να έχουν ένα καλό σημείο εκκίνησης της προσπάθειας για την κορυφή.

3 Ιουλίου 1953

Ο Buhl ξύπνησε στις 2 π.μ. της 3ης Ιουλίου και άρχισε να προετοιμάζεται για την τελική ανάβαση.

Ξύπνησε τον Otto Kempter, ο οποίος δεν ένιωθε καλά. Είπε ότι θα ακολουθήσει τον Buhl σε λίγες ώρες. Ο Buhl αποφάσισε να δοκιμάσει μια σόλο ανάβαση.

Στις 5 π.μ. ξημέρωσε και ο Buhl κινούνταν κατά μήκος της ανατολικής κορυφογραμμής, σε αρκετή απόσταση κάτω από το Silbersattel.

Λίγες ώρες αργότερα ο Buhl έφτασε στο Silbersattel, σταμάτησε για νερό και μετά ξεκίνησε για να προσεγγίσει το Silver Plateau.

Ο Kempter ακολουθώντας τα βήματα του Buhl έφτασε μέχρι το Silbersattel στα 7.450 μ., αλλά αναγκάστηκε να οπισθοχωρήσει λόγω εξάντλησης.

Περίπου στις 10 π.μ., πλησιάζοντας την Προκορφή, ο Buhl αποφάσισε ότι δεν θα μπορούσε να προχωρήσει περισσότερο εκτός και αν ελάττωνε το φορτίο που κουβαλούσε.

Άφησε το σακίδιο του σε μια κοιλότητα του βράχου, έβαλε μερικά βασικά αντικείμενα στις τσέπες του και συνέχισε. Κατά λάθος, όμως, άφησε κι ένα εφεδρικό πουλόβερ στο σακίδιο.

Μπροστά του τώρα ορθώνεται η κάθετη νότια ορθοπλαγιά της Προκορφής, την οποία δεν μπορεί να τραβερσάρει μόνος του.

Αποφασίζει να την πλησιάσει από τα βόρεια. Χωρίς να επιχειρήσει ν’ ανέβει τα 40 μέτρα που τον χωρίζουν από την Προκορφή των 8.055 μέτρων, αρχίζει να τραβερσάρει τις βορειοανατολικές πλαγιές της.

Πλέον δυσκολεύεται να σταθεί όρθιος και αισθάνεται την ανάγκη να κοιμηθεί. Σφίγγει τα δόντια και με κάποια δυσκολία, καταφέρνει να βρει ένα πέρασμα στο Bazhin Gap.

Η ώρα είναι 2 μ.μ. και ο Buhl κάνει μια στάση για να πάρει τη ντόπα του. Δύο δισκία Pervitin, σήμα κατατεθέν της μεθαμφεταμίνης.

Το Pervitin είχε χρησιμοποιηθεί ευρέως από τις Γερμανικές δυνάμεις κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου.

Μερικές Γερμανικές στρατιωτικές πηγές εν καιρώ πολέμου της είχαν αποδώσει σχεδόν θαυματουργές ιδιότητες.

Το Pervitin μπορεί να προκαλέσει έκρηξη αυτοπεποίθησης, ευφορία και αυξημένη προθυμία για ανάληψη ρίσκου. Μπορεί, επίσης, να προκαλέσει ευερεθιστότητα και παράνοια.

Μια άλλη ντόπα που έπινε ο Buhl ήταν το τσάι κόκας, που είχε φέρει ο Hans Ertl από τη Βολιβία.

Το τσάι, που παρασκευάζεται από φύλλα κόκας, πίνεται ευρέως στη Βολιβία και λέγεται ότι ανακουφίζει τον οργανισμό από τις επιπτώσεις του υψομέτρου.

Η κορυφογραμμή μετά το Bazhin Gap αποδείχτηκε πιο δύσκολη από ό,τι αναμενόταν. Μπροστά του ορθώνεται ένα τεράστιο μυτίκι, το οποίο πέρασε από τα βόρεια, αφού υποχρεώθηκε να σκαρφαλώσει σε εκτεθειμένα περάσματα IV ή V βαθμού, όπως τα υπολόγισε.

Με πολύ προσπάθεια ξαναβγήκε στην κορυφογραμμή και στις 6 μ.μ. βρίσκεται στο Shoulder στα 8.070 μέτρα.

Η κορυφή

Στις 7 μ.μ. της 3ης Ιουλίου του 1953, ο Hermann Buhl έφτασε στην κορυφή του Nanga Parbat. Μετά από 17 ώρες σόλο προσπάθειας, έγινε, και παραμένει, ο μοναδικός άνθρωπος που πραγματοποίησε την πρώτη ανάβαση μιας οκτάρας κορυφής μόνος του.

Αξίζει εδώ να σημειωθεί ότι πριν την επιτυχημένη ανάβαση στην κορυφή του Nanga Parbat, 31 ορειβάτες είχαν χάσει τη ζωή τους για να πετύχουν την πρώτη ανάβαση.

Ο Buhl έμεινε στην κορυφή για 30 λεπτά. Έβγαλε μερικές φωτογραφίες και κάρφωσε το πιολέ του στην κορυφή μαζί με τη σημαία του Πακιστάν (το κατέβασε ο Ιάπωνας Takehido Ikeda το 1999).

Αφού κατέβηκε λίγα μέτρα, γύρισε και ανέβηκε ξανά στην κορυφή για να πάρει μια πέτρα ως ενθύμιο για τη γυναίκα του.

Στη συνέχεια, άρχισε να κατηφορίζει χρησιμοποιώντας τα μπατόν του. Σύντομα, όμως, μετάνιωσε που άφησε πάνω στην κορυφή το πιολέ του.

Ξαφνικά, ένα κραμπόν αποκολλήθηκε. Καταφέρνει να το ανακτήσει, αλλά όχι και το λουράκι του.

Μαζί του δεν έχει τίποτα που θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί ως ιμάντας και η κατάστασή του είναι πολύ επισφαλής, αφού έχει αφήσει και το πιολέ στην κορυφή. Και μετά σκοτείνιασε.

Βρίσκεται στα 7.900 μέτρα υψόμετρο, δεν υπάρχει προοπτική κίνησης χωρίς φως και πουθενά να ξαπλώσει ή ακόμα και να καθίσει.

Παίρνει μερικά δισκία Padutin για να τονώσει την κυκλοφορία του αίματος και να προστατευτεί από τα κρυοπαγήματα.

Το εφεδρικό του πουλόβερ ήταν πολύ πιο κάτω, στο σακίδιό του. Δεν είχε μαζί του σάκο μπιβουάκ.

Ευτυχώς, η νύχτα ήταν σχεδόν απάνεμη και γλυκιά και ο ουρανός γεμάτος αστέρια. Πολύ ρομαντικό!!!

Τα βιβλία του, όπου περιγράφει την επίπονη ανάβαση στην κορυφή του Nanga Parbat και το εντεθειμένο μπιβουάκ λίγο κάτω από την κορυφή είναι από τα κλασικά της αλπικής λογοτενίας.

Σ’ αυτά τα βιβλία περιγράφει, επίσης, την εμφάνιση ενός φανταστικού συντρόφου, αν και ήξερε ότι δεν υπήρχε κανείς εκτός από αυτόν.

Επομένως ο Buhl είναι πιθανώς το πρώτο άτομο που βιώνει την ύπαρξη ενός συντρόφου «φάντασμα» ως παρενέργεια της έκθεσης στη «Ζώνη του Θανάτου».

Στις 7 μ.μ. της 4ης Ιουλίου, μετά από 41 ώρες σόλο αναρρίχησης επέστρεψε στο Camp 5, επιβιώνοντας από μία σκληρή διαδρομή 6,5 χιλιομέτρων και συνολική υψομετρική διαφορά ανάβασης 1.220 μέτρων.

Το πορτρέτο του Hermann Buhl, ο οποίος φαινόταν χρόνια μεγαλύτερος, μετά την επιστροφή από την κορυφή έγινε μια από τις διασημότερες φωτογραφίες βουνού στην ιστορία του αλπινισμού.

Για μεγάλο χρονικό διάστημα αποδιδόταν στον Hans Ertl, αλλά στην πραγματικότητα η φωτογραφία τραβήχτηκε από τον Fritz Aumann κατά την κατάβαση μεταξύ των Camp 3 και 2 στις 5 Ιουλίου 1953.

Τα δάκτυλα των ποδιών του Buhl είχαν παγώσει και έπρεπε να τον διακομίσουν στο Καράτσι, όπου είχε συγκεντρωθεί ένα μεγάλο πλήθος για να τον επευφημήσει. Τελικά έχασε δύο δάκτυλα.

Αυτή η εκπληκτική σόλο ανάβαση στην κορυφή του Nanga Parbat παραμένει, λαμβάνοντας υπόψη τη χρονολογία και τον διαθέσιμο εξοπλισμό, ένα μοναδικό και ασυναγώνιστο ορειβατικό κατόρθωμα.

Μόνο, ίσως, η σόλο ανάβαση στο Nanga Parbat του Reinhold Messner το 1978 μπορεί να συγκριθεί μαζί της.

Επιστρέφοντας στο σπίτι, ο Hermann Buhl έζησε τη σκιά της δόξας του τεράστιου επιτεύγματός του.

Ο αρχηγός της αποστολής Karl Herrligkoffer είχε εξασφαλίσει εκ των προτέρων τα αποκλειστικά δικαιώματα εκμετάλλευσης της αποστολής.

Η ιδιότυπη περιγραφή των πεπραγμένων της αποστολής από τον Herrligkoffer και η ερμηνεία της επιτυχίας της κορυφής ως συλλογικό επίτευγμα έβγαζε από το κάδρο της δημοσιότητας τον Hermann Buhl.

Όμως, ο πεισματάρης Αυστριακός δε μάσησε. Πέρασε στην αντεπίθεση και ξεκίνησε έναν γύρο διαλέξεων σε ολη την Ευρώπη, γιορτάζοντας την επιτυχία του.

Στην Αυστρία ψηφίζεται αθλητής της χρονιάς. Το βιβλίο του «8000 – drüber und drunter», που εκδόθηκε το 1954, εξελίχθηκε σε κλασικό της αλπικής λογοτεχνίας και επηρέασε γενιές ορειβατών.

Τα έτη από 1954 έως 1956 αφιερώνεται σε δύσκολες αναβάσεις, πολλές από αυτές μοναχικές, στα βουνά της πατρίδας του, στους Δολομίτες και στον ορεινό όγκο του Mont Blanc.

Το Broad Peak

Το 1957 σχεδίασε τη δεύτερη αποστολή του στα Ιμαλάια, μαζί με τους Marcus Schmuck (αρχηγός της αποστολής), Fritz Wintersteller και Kurt Diemberger, αυτή τη φορά στο Broad Peak (8.051 μ.) στην οροσειρά Karakorum του Πακιστάν.

Ο σχεδιασμός και η υλοποίηση της ανάβασης είναι πρωτοποριακός και πολύ μπροστά από την εποχή της.

Μια μικρή ομάδα που κινείται στο βουνό με αλπικό στυλ (όπως στις Άλπεις) από την κατασκήνωση βάσης μέχρι την κορυφή χωρίς αχθοφόρους μεγάλου υψομέτρου και χωρίς τη χρήση συμπληρωματικού οξυγόνου.

Στις 9 Ιουνίου 1957, μετά την ολοκλήρωση του εγκλιματισμού τους, οι Buhl, Fritz Wintersteller, Kurt Diemberger και Schmuck ξεκινούν για την κορυφή. Ο Buhl σκαρφαλώνει με τον Diemberger.

Περίπου στα 7.900 μ. ο Buhl δεν μπορεί να προχωρήσει άλλο, λόγω του κρυοπαγήματος από το Nanga Parbat και ο Diemberger συνεχίζει την ανάβαση σόλο.

Ο Schmuck και ο Wintersteller φτάνουν θριαμβευτικά στην κορυφή του Broad Peak και γυρίζουν πίσω.

Ο Diemberger, με τη σειρά του, καταφέρνει να πατήσει κι αυτός στην κορυφή. Ξεκινάει να κατηφορίζει και έκπληκτος συναντά τον Buhl ν’ ανεβαίνει, παρά το κρυοπαγήμά του.

Ο Diemberger σταμάτησε την κατάβαση και ακολουθώντας τον Buhl, φτάνουν μαζί στην κορυφή του Broad Peak, όπου απόλαυσαν ένα υπέροχο ηλιοβασίλεμα πριν κατέβουν επιτυχώς στην προωθημένη κατασκήνωση.

Η Chogolisa

Αφού επέστρεψαν στην κατασκήνωση βάσης, ο Schmuck και ο Wintersteller αποφάσισαν να δοκιμάσουν ν’ ανέβουν (και τα κατάφεραν) στο Skil Brum (7.410 μ.).

Ο Hermann Buhl και ο Kurt Diemberger προσπάθησαν να ανέβουν στην κορυφή Chogolisa (7.668 μ.).

Ο Buhl αποφάσισε να σκαρφαλώσουν με αληθινό αλπικό στυλ, κάτι που δεν είχε ξαναγίνει στα βουνά των Ιμαλαΐων.

Η λέξη αλπικό στυλ δεν υπήρχε εκείνη την εποχή και εφευρέθηκε αρκετά χρόνια αργότερα.

Μέσα σε τρεις ημέρες ανέβηκαν στα 6.700 μ. Στις 5 π.μ. της 27ης Ιουνίου 1957 φεύγουν από την προωθημένη κατασκήνωσή τους και ξεκινούν να σκαρφαλώνουν.

Λίγες ώρες πριν ο Buhl σκοτωθεί λέει στον Diemberger ότι αυτή είναι η πιο ευτυχισμένη του μέρα κατά τη διάρκεια αυτής της αποστολής και πάντα ονειρευόταν να ανέβει σ’ ένα τέτοιο βουνό «σαν αστραπή, με ένα μόνο σπρώξιμο από την κατασκήνωση βάσης».

Λίγες ώρες αργότερα μια ξαφνική χιονοκαταιγίδα σταματά την προώθησή τους στα 7.300 μέτρα και τους αναγκάζει να γυρίσουν πίσω.

Οι δύο ορειβάτες δεν ήταν δεμένοι με σχοινί. Ο Diemberger ηγούνταν της κατάβασης κάτω από εξαιρετικά δύσκολες καιρικές συνθήκες και μηδενικής ορατότητας (white-out).

Στη νοτιοαναλοτική κορυφογραμμή της Chogolisa είχαν σχηματιστεί τεράστιες κορνίζες. Ξαφνικά, ο Diemberger νιώθει δονήσεις κάτω από τα πόδια του.

Ενστικτωδώς απομακρύνεται όσο μπορούσε από την κορυφογραμμή και συνεχίζει να κατηφορίζει.

Μετά από λίγο σταματάει και περιμένει να έρθει ο Buhl για να του πει ότι παραλίγο να πέσει από μια κορνίζα. Όμως, ο Hermann Buhl δε φάνηκε ποτέ.

Ανηφορίζει για να τον αναζητήσει. Εντοπίζει τα ίχνη του Buhl που οδηγούσαν στο άκρο της κορυφογραμμής.

Είναι προφανές ότι η κορνίζα είχε καταρρεύσει και ο Buhl είχε πέσει στη βόρεια όψη του βουνού.

Ο Diemberger κατέβηκε στην κατασκήνωση βάσης και μαζί με τα άλλα μέλη της αποστολής ξεκινούν μια έρευνα εντοπισμού του Hermann Buhl.

Το σώμα του Buhl δεν βρέθηκε ποτέ και είναι θαμμένο μέχρι σήμερα στους πρόποδες της Chogolisa.

Μια μεγάλη ορειβατική καριέρα φτάνει πολύ νωρίς στο τέλος της και μάλιστα με τρόπο τραγικό. Ήταν μόνο 32 ετών.

Ο άντρας, που έχει καταφέρει να αντιμετωπίσει αμέτρητους κινδύνους, σκοτώθηκε σε μια σχετικά ακίνδυνη κατάσταση.

Ο Hermann Buhl χαρακτηριζόταν από μια ιδιαίτερη σκληρότητα, αποφασιστικότητα, επιμονή και την ικανότητα να παίρνει το μέγιστο από τον εαυτό του.

Η θέλησή του να φτάσει στον στόχο ακόμα και κάτω από τις πιο αντίξοες συνθήκες ήταν απαράμιλλη.

Μπορεί να θεωρούνταν ατομικιστής από τους σύγχρονούς του λόγω της σκληρότητάς του προς τον εαυτό του και τους άλλους, αλλά βρήκε τη θέση του στις καρδιές των ορειβατών.

Ο Hermann Buhl έγινε πρότυπο για πολλούς ορειβάτες και το όραμά του για αναβάσεις σε οκτάρες κορυφές με αλπικό στυλ συνεχίστηκε και τελειοποιήθηκε από τον Reinhold Messner.

Η μοναδική ορειβατική του καριέρα με τη θεαματική πρώτη ανάβαση του Nanga Parbat το 1953, του εξασφάλισε μια θέση τιμής στην ιστορία του αλπινισμού.

«Ο Buhl ήταν δεκαετίες μπροστά από την εποχή του», γράφει ο Reinhold Messner στο Climbing Without Compromise.

«Αν ο Hermann Buhl είχε γεννηθεί σαράντα χρόνια αργότερα, σίγουρα θα ήταν ένας από τους κορυφαίους αναρριχητές και ένας κλασικός ορειβάτης χωρίς όμοιό του».

Αλίμονο, το νήμα της ζωής του Buhl κόπηκε απότομα όταν κατέρρευσε μια κορνίζα στην Chogolisa, λίγο μετά την ανάβασή του στην Broad Peak. «Όταν ο Buhl κηρύχθηκε αγνοούμενος έκλαψα κι εγώ», έγραψε ο Messner.