Μπελοκομίτη Καρδίτσας

Η Μπελοκομίτη ή Μπελοκομίτης είναι οικισμός της τεχνητής Λίμνης Πλαστήρα στο νομό Καρδίτσας και ανήκει Δημοτική Ενότητα Νεβρόπολης Αγράφων.

Ο οικισμός είναι χτισμένος σε υψόμετρο 910 μέτρων σε πλαγιά των Αγραφιώτικων βουνών, σε απόσταση αναπνοής από τη Λίμνη Πλαστήρα, και σ’ αυτόν υπάγεται και ο οικισμός Κέδρος (Ζυγογιαννέικα). Απέχει από την Καρδίτσα 43 χιλιόμετρα.

Είναι μικρό και όμορφο χωριό συγκεντρωμένο αμφιθεατρικά σε έκταση τριάντα στρεμμάτων.

Έχει μικρά, πυκνοδομημένα σπίτια με όμορφες αυλές, ενώ στενά δρομάκια συνδέουν τα σπίτια μεταξύ τους.

Στο χωριό συναντάει κανείς παλιά πέτρινα σπίτια και ξυλόγλυπτα μπαλκόνια και πόρτες, δείγματα της αρχιτεκτονικής της περιοχής.

Ονομασία

Η ονομασία του χωριού οφείλεται μάλλον σε αρχαίο μύθο. Ο Πελίας βασιλιάς της Ιωλκού είχε κόρες την Πελοπία, Πεισδίκη, Ιπποθόνη και Άλκηστη και γιό τον Ιάσωνας της Αργοναυτικής εκστρατείας.

Όταν γύρισε ο Ιάσωνας με τη Μήδεια εκείνη ήθελε να τον κάνει βασιλιά στη θέση του γέρου Πελία.

Έκανε ένα κόλπο στις κουνιάδες της. Πήρε ένα γηραιό κριάρι το έσφαξε, το έβρασε και μετά τους το παρουσίασε ως ζωντανό αρνί.

Τους είπε: «Αν σφάξετε τον πατέρα σας και τον βράσετε τότε θα ξαναγίνει νέος». Οι κόρες το πίστεψαν και ο πατέρας τους χάθηκε χωρίς να γυρίσει νέος.

Έτσι έγινε βασιλιάς ο Ιάσωνας, αλλά οι αδελφές του τρελάθηκαν για το τραγικό έγκλημα και έφυγαν από την Ιωλκό.

Οι τρεις κατέβηκαν προς την Πελοπόννησο, η Πελοπία ήλθε προς τη Θεσσαλία, όπου συνάντησε το νεαρό αρχοντόπουλο Κομήτη γιό του Θεστίου, ο οποίος πήγαινε με πρόσκληση του Ηρακλή στο κυνήγι του Καληδονίου κάπρου στη συμβολή των ποταμών Ταυρωπού και Αχελώου.

Μετά το τέλος του κυνηγιού Κομήτης και Πελοπία επέστρεψαν προς τη Θεσσαλία από τις όχθες του Ταυρωπού.

Σε μία πλαγιά πάνω από τη δυτική όχθη του φράγματος της λίμνης Πλαστήρα που φαίνεται ότι τους γοήτευσε η τοποθεσία εγκαταστάθηκαν και ίδρυσαν οικισμό και τον ονόμασαν «Πελοκομήτης» (Πελοπία + Κομήτης).

Σύμφωνα με μια άλλη τοπική παράδοση, η ονομασία είναι σύνθετη λέξη και προέρχεται από το «Μπελοκό» (γυαλιστερός τόπος) και «μύτη».

Τέλος, μια άλλη εκδοχή της προέλευσης της ονομασίας του χωριού δίδεται το 1930 από τον τότε δάσκαλο Κ. Μπακόλα, ο οποίος είχε υποδείξει να γράφεται ως Μπελλοκομήτης (Μπέλλα= ωραία + κώμη = χωριό ή κομητάτο).

Ιστορία

Η περιοχή έχει δώσει δείγματα κατοίκησης από την αρχαιότητα. Στη θέση «Πλάγια» έχει εντοπισθεί αρχαία εγκατοίκηση – Δολοπικός οικισμός του 6ου αι. π.Χ. – και τμήματα τειχών, στη θέση «Πανηγυράκι» έχει βρεθεί μεσαιωνικός οικισμός του 6ου αι. μ.Χ., και στη θέση «Παλιόσπιτα» οικισμός του 8ου-10ου αι. μ.Χ.

Το χωριό βρίσκεται στη σημερινή του θέση από το 12ο αι. και το 17ο αι. υπήχθη εκκλησιαστικά στην Επισκοπή Νεοχωρίου και Φαναρίου. Το 1830 εγκαταστάθηκαν στον Μπελοκομίτη και Σαρακατσάνοι.

Σε απογραφή των Τούρκων το 1454 καταγράφεται ως Πιλοκομήτης με 24 οικογένειες.

Το 1830 με την απελευθέρωση Μοριά και Ρούμελης η συμμαχική επιτροπή έβαλε το σύνορο Ελλάδας – Τουρκίας στο ποτάμι Καρυτσιώτης και το χωριό περιήλθε στην Τουρκική επικράτεια.

Οι Μπελοκομιώτες με τους Καρυτσιώτες ανεβάζουν κρυφά τις πυραμίδες (όρια) στη Νέγκορη και έτσι έμειναν στην Ελληνική επικράτεια.

Ο Τούρκος Δερβέναγας των Αγράφων δημιούργησε επεισόδιο και οι Έλληνες τους είπαν ότι είναι φτωχά χωριά (14 οικογένειες Μπιλοκομήτης και 42 Καρύτσα) και έτσι σταμάτησε το επεισόδιο.

Η πρώτη σφραγίδα της Κοινότητας 1914 γράφει «Κοινότης Μπιλοκομήτης» και έχει για έμβλημα Δόλοπα πελταστή (τοξότη).

Οι κάτοικοι του χωριού μέχρι το 1900 ήταν μικρογεωργοί και μικροκτηνοτρόφοι και υπήρχε μεγάλη φτώχεια.

Μετά το 1900 ανακάλυψαν την αξία του δάσους και έγιναν άριστοι υλοτόμοι και μεταφορείς λαθραίων ξύλων στο Θεσσαλικό κάμπο.

Στην τετραετία 1956 – 1960 εργάστηκαν πολλοί στα έργα της λίμνης Πλαστήρα και το χωριό μας γνώρισε μεγάλη οικονομική άνθηση.

Τα έργα όμως έκοψαν πλέον το εμπόριο των λαθραίων ξύλων και έτσι πολλοί κάτοικοι αναγκάστηκαν να ξενιτευτούν οι περισσότεροι στην Αθήνα.

Τους τελευταίους αιώνες στο χωριό μας έρχονταν την άνοιξη πάνω από είκοσι οικογένειες Σαρακατσαναίων και έβοσκαν τα κοπάδια τους στα βουνά και έμεναν στον οικισμό Κέδρος (Ζυγογιαννέικα) από του Αγίου Γεωργίου μέχρι του Αγίου Δημητρίου.

Μετά όμως το 1960 όλοι οι Ζυγογιανναίοι, Τσιλομητραίοι και άλλοι εγκατέλειψαν το σκληρό επάγγελμα του μετακινούμενου κτηνοτρόφου και ασχολήθηκαν με αστικά επαγγέλματα ιδίως γαλακτοπωλεία και κρεοπωλεία.

Αξιοθέατα

Ο οικισμός του Μπελοκομίτη περιβάλλεται από το ομώνυμο Εκπαιδευτικό Δάσος, που αποτελεί μέρος του δημόσιου δασικού συμπλέγματος Αγράφων και έχει έκταση 5.688 στρεμμάτων.

Διαβάστε ακόμα
Το Εκπαιδευτικό Δάσος Μπελοκομίτη στα Άγραφα

Ενδιαφέρον σημείο στην περιοχή είναι το «φαράγγι του Κερεντάν», μια ρεματιά απέναντι από το χωριό με πλούσια δάση ελάτης, οξιάς και βελανιδιάς και χειμάρρους με γάργαρα νερά. Εκεί βρίσκεται και η σπηλιά του Γάκη, προς τη μεριά της Καρίτσας, η οποία έχει βάθος πάνω από 500 μέτρα.

Λίγο πριν φθάσουμε στο φράγμα της Λίμνης Πλαστήρα, μπορούμε να πάρουμε ένα μονοπάτι για να ανεβούμε στο Παρατηρητήριο στη θέση «Παλαιομονάστηρο», όπου υπάρχουν τα ερείπια παλαιού μοναστηριού. Από εκεί αγναντεύουμε τη λίμνη και όλο το θεσσαλικό κάμπο μέχρι τον Όλυμπο.

Η εκκλησία των Δώδεκα Αποστόλων χτίστηκε το 1925, η παλιά εκκλησία όμως έφερε εγχάρακτη επιγραφή με χρονολογία ανέγερσης 1657.

Νότια του χωριού βρίσκεται η μικρή εκκλησία του Αγ. Γεωργίου. Το ξωκλήσι του Προφήτη Ηλία είναι στην τοποθεσία «Σκάλα» και χτίστηκε το 1958. Τρεις ξυλόγλυπτες εικόνες από ναούς της περιοχής αποτελούν μοναδικά κειμήλια.

Κοντά στο χωριό βρίσκεται το μοναστήρι της Παναγιάς της Πελεκητής, χτισμένο μέσα στο βράχο, απ’ όπου και υπάρχει θέα σε όλη την περιοχή.

Απέναντι από το χωριό, στην περιοχή «Βλάχικα Κονάκια», υπάρχει μια κορυφή όπου το σούρουπο διακρίνεται, κατά τους ντόπιους, το πρόσωπο, το στήθος, η ήβη και το γόνατο μιας γυναίκας, γι’ αυτό και η κορυφή έχει πάρει την ονομασία «Ωραία Κοιμωμένη» ή «Κοιμωμένη των Αγράφων».

Διαβάστε ακόμα
Οδοιπορικό στα Άγραφα: Ανάβαση στο Μπορλέρο

Θέση στο χάρτη

Πηγές
el.wikipedia.org
plastiras-ota.gr
plastiras-lake.gr
mpelokomiti.gr