Η πρώτη χειμερινή ανάβαση στο Nanga Parbat – Απλά μαθήματα ορειβατικής ηθικής
Η Barbara Moro, μία καθηγήτρια λυκείου στο Mπέργκαμο της Iταλίας, ήρθε μία μέρα στο σπίτι από τη δουλειά και είπε στον άντρα της, τον Simone Moro, τον διάσημο αλπινιστή, ότι μία από τις μαθήτριές της δείχνει ιδιαίτερο ενδιαφέρον για να γίνει μία ορειβάτισσα μεγάλου υψομέτρου.
Αφενός η μαθήτρια είχε το χάρισμα της αντοχής, αφετέρου ήταν ένα σεβάσμιο και ώριμο κορίτσι. Της άρεσαν πάρα πολύ τα βουνά.
Η μαθήτρια, ονόματι Tamara Lunger, μεγάλωσε κάνοντας σκι και αναρρίχηση στους Δολομίτες γύρω από το σπίτι της, στην πόλη του Μπολτσάνο στο Νότιο Τιρόλο.
Ο πατέρας της, ο Hansjorg Lunger, ήταν ένας τοπικός θρύλος του ορειβατικού σκι και ο πρώτος της δάσκαλος.
Αψηφώντας τις συμβουλές της συζύγου του, ο Simone κάλεσε την Tamara να τον ακολουθήσει σε μια αποστολή στα Ιμαλάια το 2009, όταν η Tamara ήταν 22 ετών.
Στόχος τους ήταν το Cho Oyu των 8.201 μέτρων, το έκτο ψηλότερο βουνό στον κόσμο. Εκείνη τη χρονιά, όμως, η Κίνα έκλεισε τα σύνορα του Θιβέτ με το Νεπάλ, οπότε η αποστολή ματαιώθηκε.
Παρόλα αυτά, ήταν πλέον φανερό ότι η Tamara είχε αποφασίσει να αφιερώσει την ζωή της στην ορειβασία.
Την επόμενη χρονιά, η Tamara επέστρεψε μόνη της και έκανε μια σόλο ανάβαση στο Cho Oyu φτάνοντας μέχρι τα 7.750 μέτρα. Μεγάλο επίτευγμα που επισκιάστηκε, όμως, από μια τραγωδία.
Ο Walter Nones, ένας άλλος ορειβάτης που επιχειρούσε στο ίδιο βουνό, φίλος της Tamara, βρήκε τραγικό θάνατο.
Η Tamara βοήθησε στην ανάσυρση και μεταφορά της σωρού του φίλου της. Αυτή η δυσάρεστη εμπειρία κλόνισε την αγάπη της για τα βουνά.
Σιγά-σιγά, όμως, επέστρεψε.
Η Barbara Moro είχε δίκιο. Η Tamara είχε όλα εκείνα τα προσόντα για να γίνει μια μεγάλη αλπινίστρια.
Παρά την υπερ-εμπορευματοποίηση των ψηλών κορυφών της Γης, η ανάβαση σ’ αυτές με τον “σωστό τρόπο” εξακολουθεί να απαιτεί ένα υψηλό επίπεδο δεξιοτήτων, φυσικής κατάστασης, σεβασμού και αυτάρκειας -τα πανάρχαια δόγματα της ορειβασίας.
Είναι ο άγραφος ηθικός κώδικας των αυθεντικών ορειβατών, πιο σημαντικός κι από τον αριθμό των κορυφών που θ’ ανέβουν στη ζωή τους.
Ας μεταφερθούμε στο μεσημέρι -ώρα Πακιστάν- στις 26 Φεβρουαρίου του 2016: Η Tamara Lunger και ο Simone Moro, ηλικίας 29 και 48 ετών αντίστοιχα, βρίσκονται μερικές εκατοντάδες μέτρα κάτω από την κορυφή του Nanga Parbat.
Βρίσκονται σε απόσταση βολής για να γράψουν ιστορία, ολοκληρώνοντας την πολυπόθητη πρώτη χειμερινή ανάβαση του βουνού, έχοντας να αντιμετωπίσουν όλες τις πρόσθετες προκλήσεις που φέρνει ο χειμώνας, όπως οι πολύ χαμηλές θερμοκρασίες, οι αδιάκοπες χιονοθύελλες και οι συνεχείς χιονοστιβάδες.
Έχουν ενώσει τις δυνάμεις τους με δύο ορειβάτες από μια άλλη αποστολή: τον Alex Txikon από την Ισπανία, και τον Muhammad Ali Sadpara από το Πακιστάν. Και οι τέσσερις ορειβάτες κινούνται αυτόνομα. Κανείς τους δεν κουβαλάει σχοινί.
Περίπου 100 μέτρα κάτω από την κορυφή, η Tamara εξομολογείται στον Simone ότι μπορεί να μην είναι σε θέση να καταφέρει να κατέβει από την κορυφή με τις δικές της δυνάμεις.
“Μου είπε: “Μπορώ να ανέβω στην κορυφή… Αλλά αν το κάνω, δεν νομίζω ότι θα μπορέσω να κατέβω χωρίς την βοήθειά σας”, λέει ο Simone. “Αυτές οι κουβέντες της Tamara ήταν αρκετά ανησυχητικές! Δεν είχαμε σχοινί, κι έτσι θα μπαίναμε σε πολλούς μπελάδες αν έπρεπε να την βοηθήσουμε για να κατέβει”.
Το προηγούμενο βράδυ, η τετράδα είχε μοιραστεί μια σκηνή στον ώμο του γίγαντα των Ιμαλαΐων, στα 7.100 μέτρα.
Με βάση τους ορειβατικούς κανόνες που ισχύουν στα Ιμαλάια, κανένας από τους τέσσερις ορειβάτες ήταν κατάλληλα εγκλιματισμένος, εξαιτίας των συνθηκών μιας χειμερινής ανάβασης εκεί, όπου οι εποχικές χιονοθύελλες σαρώνουν τα βουνά, και κρατούν τους ορειβάτες καθηλωμένους για μεγάλο χρονικό διάστημα μέσα στις σκηνές τους.
Κατά τη διάρκεια των 80 προηγούμενων ημερών, τουλάχιστον μια ντουζίνα ορειβάτες από πέντε αποστολές, με στόχο την πολυαναμενόμενη πρώτη χειμερινή ανάβαση του Nanga Parbat, περίμεναν υπομονετικά στην κατασκήνωση βάσης, ενώ η μία χιονοθύελλα μετά την άλλη μαστίγωναν το “Γυμνό Βουνό”.
Πράγματι, αυτός είναι ένας από τους πολλούς λόγους που το Nanga Parbat είχε παραμείνει απόρθητο τον χειμώνα κατά τις τρεις τελευταίες δεκαετίες, παρά τις προσπάθειες 30 ορειβατικών αποστολών.
Τα παράθυρα των καλών καιρικών συνθηκών, αν έρθουν ποτέ, είναι πάρα πολύ μικρά ώστε να γίνει ο σωστός εγκλιματισμός, πόσο μάλλον μια ανάβαση στην κορυφή.
Μια ταλαντούχα τετράδα ορειβατών βρέθηκε σε ένα bivouac χίλια περίπου μέτρα κάτω από την κορυφή, με μια ημέρα καλού καιρού μπροστά τους.
Η ημέρα κορυφής ξημέρωσε. Πήραν την απόφαση να ξεκινήσουν στις 6 π.μ, αντί για τις 3 π.μ., που είναι η κλασική ώρα εκκίνησης την ημέρα κορυφής σ’ αυτά τα βουνά.
Βρίσκονταν στη δυτική πλευρά του βουνού, οι άνεμοι είχαν ταχύτητα 45 χλμ/ώρα, και το windchill (η αίσθηση του ψύχους) ήταν στους -60°C, γι’ αυτό και θέλαν να μεγιστοποιήσουν τον χρόνο έκθεσής τους στον ήλιο.
Η Tamara ξεκίνησε εξαντλημένη. Έκανε εμετό το πρωινό της. Το υψόμετρο είχε δείξει τα δόντια του. Παρόλα αυτά, ανέβηκε μαζί με τον μέντορά της και τους δύο νέους φίλους της.
Μέχρι τότε, μόνο 27 άνθρωποι είχαν σταθεί στην κορυφή ενός βουνού άνω των 8.000 μέτρων το χειμώνα, και μόνο ένας από αυτούς ήταν γυναίκα.
Το 1993, η Marianne Chapuisat από την Ελβετία, ανέβηκε στο Cho Oyu τον χειμώνα -η δεύτερη χειμερινή ανάβαση στο βουνό αυτό.
Στις 3:37 μ.μ., ο Πακιστανός Ali Sadpara, χωρίς μεγάλους χορηγούς, έγινε ο πρώτος άνθρωπος που στάθηκε στην κορυφή του Nanga Parbat τον χειμώνα.
Αυτή ήταν η τέταρτή ανάβασή του στην κορυφή του “Γυμνού Βουνού”, επίδοση-ρεκόρ για το βουνό αυτό.
Σύντομα, ο Simone Moro και ο Alex Txikon τον συνάντησαν στην κορυφή.
Στο μεταξύ, μόλις 70 μέτρα από κάτω τους, η Tamara είχε σταματήσει. Οι ορειβάτες ήταν τόσο κοντά που χαιρετούσαν ο ένας τον άλλο.
“Ειλικρινά, νομίζαμε ότι ανέβαινε στην κορυφή”, λέει ο Simone. “Ήταν πάρα πολύ κοντά -μόλις 20 με 30 λεπτά μακριά από την κορυφή. Αλλά είχε ξεμείνει από δυνάμεις. Ήταν αφυδατωμένη, και ήξερε ότι αν ανέβαινε ψηλότερα μπορεί να έβαζε σε κίνδυνο τις ζωές των συνορειβατών της. Επειδή κι εμείς ήμασταν πολύ εξαντλημένοι”.
Οι τρεις ορειβάτες έμειναν λίγα λεπτά στην κορυφή. Έβγαλαν μόνο δύο φωτογραφίες. Στο μεταξύ, η Tamara είχε ξεκινήσει να κατεβαίνει μόνη της, αυτόνομα.
“Ήταν η πρώτη φορά σ’ ολόκληρη την ορειβατική μου καριέρα που είδα έναν τόσο έξυπνο, γενναιόδωρο και ηθικό τρόπο σκέψης στα βουνά”, λέει ο Simone και συμπληρώνει:
“Αυτή η στιγμή θα μείνει στην ιστορία της ορειβασίας: Ήταν έτοιμη να γίνει η πρώτη γυναίκα που θα κατάφερνε την πρώτη χειμερινή ανάβαση σε μια οκτάρα κορυφή της οροσειράς Karakorum. Αλλά αυτή σκεφτόταν εμάς. Ήταν ένα από τα πιο απίστευτα πράγματα που έχω δει ποτέ στην ορειβασία”.
Οι τέσσερις ορειβάτες επέστρεψαν στην κατασκήνωση IV εκείνο το βράδυ, και την επόμενη ημέρα κατέβηκαν στην κατασκήνωση βάσης.
Απλά μαθήματα ορειβατικής ηθικής και συμπεριφοράς, πολύ χρήσιμα για όλους εμάς που ανεβαίνουμε στα βουνά, αλλά και για την ίδια μας τη ζωή.