Η Λίμνη Πλαστήρα και ανθρώπων έργα

Η Λίμνη Πλαστήρα είναι μια λίμνη τεχνητή που σχηματίστηκε με ανθρώπινη παρέμβαση και βρίσκεται στο οροπέδιο της Νεβρόπολης στο δυτικό τμήμα του Νομού Καρδίτσας.

Σχηματίστηκε το 1959 με την ολοκλήρωση του φράγματος στο νότιο άκρο της επί της αρχής του ποταμού Ταυρωπού ή Μέγδοβα, η δε ιδέα για την κατασκευή της ανήκει στον στρατηγό και πρωθυπουργό Νικόλαο Πλαστήρα και φέρει τη σφραγίδα του, αφού από την στιγμή της σύλληψης της ιδέας και μέχρι το θάνατό του, υποστήριξε και προώθησε με φανατισμό την κατασκευή της. Τη διαχείριση του φράγματος έχει η ΔΕΗ.

Ανηφορίζοντας προς το Βουτσικάκι (2.152 μ.)

Ανηφορίζοντας προς το Μπορλέρο από τα Ζυγογιανναίικα. Διακρίνεται τμήμα του οικισμού Μπελοκομίτη και στο βάθος ο Όλυμπος.

Γενικά για την λίμνη

Το βάθος της λίμνης ποικίλει και προσδιορίζεται από το ανάγλυφο της περιοχής πριν σκεπασθεί από τα νερά. Περιέχει 400 εκατ. κυβικά μέτρα νερού, έχει μέγιστο μήκος 12 χλμ., πλάτος 4 χλμ. και η συνολική της επιφάνεια είναι 24 τ.χλμ. Το μέγιστο βάθος της φτάνει τα 60 μ. και το ανώτατο υψόμετρο αγγίζει τα 750 μ.

Από τις σπάνιες περιπτώσεις που μια ανθρώπινη παρέμβαση συνεργεί στη δημιουργία ενός φυσικού περιβάλλοντος τέτοιας απαράμιλλης ομορφιάς, που καθιέρωσε τη λίμνη ως έναν από τους πλέον διάσημους τουριστικούς προορισμούς.

Χιονισμένη ή καταπράσινη, φθινοπωρινή ή ανοιξιάτικη, η λίμνη Πλαστήρα, χαρίζει εικόνες σπάνιας ομορφιάς μέσα σε ένα πανδαιμόνιο χρωμάτων, τοπίων και αισθήσεων.

Αυτό το αναμφισβήτητα μεγάλο έργο, έδωσε νέα πνοή και ανάπτυξη σε όλη τη γύρω περιοχή και άλλαξε για πάντα τον τόπο, με τις μοναδικές του ωφέλειες.

Τα νερά της λίμνης τροφοδοτούν τον υδροηλεκτρικό σταθμό της ΔΕΗ, αρδεύουν τον θεσσαλικό κάμπο και υδροδοτούν την πόλη μαζί με 38 κωμοπόλεις και χωριά του νομού της ευρύτερης περιοχής.

Ανηφορίζοντας από τη θέση Καραμανώλη με προορισμό το Βουτσικάκι

Η λίμνη από την κορυφή Τέμπλα (1.809 μ.)

Ιστορία της περιοχής

Η περιοχή της Νεβρόπολης, οι πλαγιές των Αγράφων και οι παρόχθιες περιοχές του Ταυρωπού, του Αγραφιώτη και του Αχελώου ήταν ο χώρος όπου τα πανάρχαια χρόνια κατοικούσαν οι Δόλοπες, αρχαίος πολεμικός και σκληροτράχηλος λαός.

Συμμετείχαν στον Τρωικό πόλεμο στο πλευρό του Αχιλλέα, ο οποίος διόρισε αρχηγό τους τον δάσκαλό του Φοίνικα. Πολέμησαν με γενναιότητα σε όλες τις φάσεις του πολέμου στο πλευρό των Μυρμιδόνων. Η πρωτεύουσα των Δολόπων, κατά την άποψη πολλών αρχαιολόγων, η Ελλοπία βρισκόταν κοντά στο σημερινό φράγμα της λίμνης.

Οι Δόλοπες πολέμησαν στο πλευρό των Μακεδόνων κατά των Ρωμαίων και μετά την υποταγή της Ελλάδας στη Ρώμη περιορίστηκαν στα βουνά. Στα χρόνια του Βυζαντίου και των εικονομαχιών ήταν φανατικοί εικονολάτρες.

Όταν ο Κωνσταντίνος Κοπρόνυμος έστειλε εκπροσώπους να εξαφανίσουν από τις εκκλησίες τις εικόνες εκείνοι τους συνέλαβαν και τους σκότωσαν. Όταν πληροφορήθηκε το γεγονός ο Αυτοκράτορας έδωσε εντολή να διαγραφεί αυτή η επαρχία από τα κατάστιχα της αυτοκρατορίας και από τότε η περιοχή πήρε το όνομα «Άγραφα».

Η λίμνη από την πλευρά της Μούχας
Η λίμνη και τα Αγραφιώτικα χωριά Φυλακτή και Πεζούλα. Στο βάθος αχνοφαίνεται η πόλη της Καρδίτσας.
Καρηφορίζοντας από το Μπορλέρο (2.017 μ.). Στο βάθος ο χιονισμένος Όλυμπος.

Με την κήρυξη της επαναστάσεως του 1821 ξεσηκώθηκαν με τον Καραϊσκάκη τον Βελή και τον Ράγκο και έδωσαν πολλές μάχες στο οροπέδιο της Νευρόπολης και στα Αγραφιώτικα περάσματα.

Ο Καραϊσκάκης έζησε τα παιδικά του χρόνια στα χωριά των Αγράφων και διακρίθηκε σαν κλέφτης στις κλεισούρες των γύρω βουνών. Ανέλαβε το αρματολίκι των Αγράφων για δύο χρόνια και σε όλα τα χωριά ένιωσαν ανακούφιση γιατί εξαφάνισε τις ληστείες και τις κλοπές και η δικαιοσύνη του ήταν παροιμιώδης.

Με την απελευθέρωση του Ελληνικού κράτους το 1830 η περιοχή τεμαχίζεται, μισή στο ελεύθερο Ελληνικό κράτος και το υπόλοιπο στην Τουρκοκρατούμενη Θεσσαλία. Στο σημερινό φράγμα ήταν το τελωνείο της επίσημης επικοινωνίας ελεύθερων και σκλαβωμένων Αγραφιωτών.

Η λίμνη από τους Πέντε Πύργους Αγράφων
Κοντινή λήψη του φράγματος της λίμνης από τους Πέντε Πύργους Αγράφων

Το 1856, 1857 και 1878 οι σκλαβωμένοι Αγραφιώτες με τη βοήθεια των άλλων καθώς και εθελοντών συνάψανε πολλές μάχες στα βουνά της Νευρόπολης και στον Θεσσαλικό κάμπο και έτσι το 1881 ήταν πλέον ελεύθερη η περιοχή από τον Τουρκικό ζυγό.

Το 1925 ο στρατηγός και πρωθυπουργός της χώρας Νικόλαος Πλαστήρας δημιούργησε το χωριό Νεράιδα και εκεί συνέλαβε την ιδέα να γίνει φράγμα στα στενά «κακαβάκια» του ποταμού Ταυρωπού και τα νερά που θα συγκεντρώνονταν στην περιοχή της Νεβρόπολης να δημιουργήσουν μια λίμνη και να εκτρέπονται στον Καρδιτσιώτικο κάμπο για την άρδευσή του αλλά και για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας.

Κατά την εθνική αντίσταση κατά των Ιταλών-Γερμανών, το αντάρτικο φούντωσε σε όλο το οροπέδιο της Νεβρόπολης. Έγιναν πολλές μάχες και οι κατακτητές έκαψαν τα περισσότερα χωριά της περιοχής.

Στο οροπέδιο κατασκευάστηκε πρόχειρο αεροδρόμιο και τα συμμαχικά αεροπλάνα προσγειώνονταν τα βράδια ή έριχναν πολεμοφόδια με τα αλεξίπτωτα. Στο σπίτι του Πλαστήρα στη Νεράιδα έμενε η Αγγλική αποστολή.

Κατά τα χρόνια του εμφυλίου έγιναν πολλές καταστροφές σε σπίτια, ζώα και ανθρώπους με αποτέλεσμα να καταστραφεί ο πολιτισμός και τοπική παράδοση.

Το 1960 εγκαινιάστηκε το φράγμα και το υδροηλεκτρικό εργοστάσιο και μετά από μερικά χρόνια έγιναν και τα αρδευτικά έργα του κάμπου καθώς και η ύδρευση της Καρδίτσας και των γύρω περιοχών.

Η λίμνη από την περιοχή των Ζυγογιανναίικων

Φυσικό Περιβάλλον

Ένα σημαντικό περιβαλλοντικό πρόβλημα είναι η μεγάλη αυξομείωση της στάθμης της λίμνης ανάλογα με τις εποχές αλλά και τις ανάγκες άρδευσης του κάμπου.

Πάραυτα η λίμνη και η ευρύτερη περιοχή διαθέτει ένα πλούσιο οικοσύστημα, αφού στα νερά της σήμερα διαβιούν πολλά είδη ψαριών, όπως χέλια, γριβάδια, πέστροφες, λαυράκια, πεταλούδες, κορέγονοι, γλήνια, ασπρόψαρα, τσιρόνια.

Στην περιοχή συναντάμε ακόμη πολλά είδη πουλιών, όπως ερωδιούς, μαυρόκοτες, διάφορα είδη γλάρων, βουτηχτάρια και κορμοράνους, ενώ σπάνια θα δούμε και λευκοτσικνιάδες, όρνια, πετρίτες και χρυσαετούς.

Στις όχθες της συναντάει κανείς αλεπούδες, λύκους, αγριογούρουνα, ασβούς, νυφίτσες και σπανιότερα αρκούδες, ελάφια και αγριόγατες.

Τα πιο αντιπροσωπευτικά είδη χλωρίδας στη περιοχή, μεταξύ 700 και 900 μέτρων υψόμετρο, είναι η πλατύφυλλη βελανιδιά, που τοπικά ονομάζεται Δένδρος, μέχρι τα 1500 μέτρα το έλατο, ενώ ψηλότερα ξεκινάει ψευδοαλπική βλάστηση.

Υπάρχουν ακόμη είδη ποώδους βλάστησης όπως φτέρες, γεράνια, κυκλάμινα, κρόκοι, νάρκισσοι, είδη ορχιδέας κ.ά.

Η λίμνη περιβάλλεται από τους εμβληματικούς όγκους των Αγράφων, ένας ορεινός παράδεισος με αγέρωχες κορυφές, βαθιές χαράδρες, ορμητικά ποτάμια και υπέροχα αλπικά οροπέδια.

Σ’ αυτόν τον παράδεισο κάποιοι ονειρεύονται να χτίσουν την κόλαση των βιομηχανικών αιολικών πάρκων, πληγώνοντας ανεπανόρθωτα αυτό το σπάνιας ομορφιάς και ευαίσθητο οικοσύστημα, κι όλα αυτά στο όνομα της προστασίας της φύσης.

Θέση στο χάρτη

Πηγή
plastiras-ota.gr

Μπορεί επίσης να σας αρέσει...