Οι «απάτητες» κορυφές του Ηλιακού μας συστήματος

Το τελευταίο μεγάλο ορειβατικό «πρόβλημα», η χειμερινή ανάβαση στο Κ2, λύθηκε. Τι έχει σειρά τώρα?

Αν δεν σας ικανοποιούν οι απάτητες κορυφές των 6.000 μέτρων στην οροσειρά του Παμίρ, ίσως τότε πρέπει να επεκτείνετε τους ορίζοντές σας εκτός των ορίων του πλανήτη μας.

Τι θα λέγατε να κάνουμε μια «σύντομη» βόλτα στο Ηλιακό μας σύστημα για ν’ ανακαλύψουμε νέες ορειβατικές προκλήσεις σε άλλους κόσμους;

«Χιούστον, δεν έχουμε πρόβλημα», αν και αυτά τα βουνά είναι σίγουρα απομονωμένα και πιθανότατα θα χρειαστείτε συμπληρωματικό οξυγόνο για να σκαρφαλώσετε στην κορυφή τους!!!

Olympus Mons, Άρης (21.287 μ.)

Το Όρος Όλυμπος είναι ένα τεράστιο ηφαίστειο στον πλανήτη Άρη. Με υψόμετρο 21.287 μ., όσο 2,5 Everest δηλαδή, είναι το ψηλότερο πλανητικό βουνό που ανακαλύφθηκε στο Ηλιακό μας σύστημα.

Στη Γη χρησιμοποιούμε το «επίπεδο της θάλασσας» ως στοιχείο αναφοράς και το υψόμετρο των βουνών εκφράζεται σε μέτρα πάνω από την επιφάνεια της θάλασσας.

Στον Άρη δεν υπάρχει θάλασσα για να χρησιμοποιηθεί ως σημείο αναφοράς. Αντ’ αυτού, χρησιμοποιείται ένα υποκατάστατο, το οποίο είναι γνωστό ως αροειδές του Άρη (Mars areoid).

Το Mars areoid αντιπροσωπεύει μια ισοδυναμική επιφάνεια του Goddard Mars Gravity Model και είναι μια φανταστική σφαίρα με κέντρο που συμπίπτει με το κέντρο του Άρη και έχει ακτίνα 3.396.000 μ.

Μπορούμε να το σκεφτούμε ως υψόμετρο αναφοράς, παρόμοιο με το μηδενικό υψόμετρο στη Γη ως το μέσο επίπεδο της θάλασσας.

Οι διαστημικές αποστολές επιβεβαίωσαν ότι το Olympus Mons είναι βουνό, ενώ μέχρι τότε οι αστρονόμοι θεωρούσαν ότι αυτό που έβλεπαν ήταν ισχυρή ανάκλαση φωτός, που την ονόμαζαν «Χιόνι του Ολύμπου» (Nix Olympica) και υποψιάζονταν ότι ήταν βουνό, χωρίς όμως να μπορούν να το εξακριβώσουν.

Το Όρος Όλυμπος βρίσκεται στο υψίπεδο Θαρσίς, μια τεράστια υπερυψωμένη περιοχή με πολλά και μεγάλα ηφαίστεια.

Το ηφαίστειο περιβάλλεται από μία περιοχή γνωστή ως Olympus Μοns Aureole (λατ. φωτοστέφανο), με πελώριες οροσειρές και φυσικά τείχη που εκτείνονται 1.000 χλμ. από τη κορυφή και αποτελούν ενδείξεις για παγετωνική δραστηριότητα.

Η υφή των περιοχών αυτών δεν έχει κατανοηθεί ακόμα καλά. Κατά μια θεωρία, οι απόκρημνες πλαγιές διαμορφώθηκαν από κατολισθήσεις και το φωτοστέφανο αποτελείται από τα υλικά που έφθασαν σε χαμηλότερο υψόμετρο με την κατολίσθηση.

Το βουνό έχει πλάτος 550 χλμ., πλαισιώνεται από απόκρημνους γκρεμούς, και έχει ένα σύμπλεγμα από καλδέρες μήκους 85 χλμ., πλάτους 60 και βάθους μέχρι 3 χλμ., με έξι κρατήρες τον ένα μέσα ή πάνω στον άλλο.

Εντυπωσιακό είναι ακόμα ότι ουσιαστικά είναι αδύνατο για κάποιον που στέκει στην επιφάνεια του πλανήτη να δει από μακριά την πλήρη σιλουέτα του βουνού, γιατί λόγω της καμπυλότητας του πλανήτη, της τεράστιας έκτασης του ηφαιστείου αλλά και της μικρής του κλίσης (2,5 μέχρι 5 μοίρες) το βουνό κρύβει το ίδιο του το σχήμα – μόνο οι γκρεμοί που το πλαισιώνουν θα ήταν ορατοί.

Ο μοναδικός τρόπος για να δει κανείς έστω μέρος του βουνού, είναι να σταθεί στο ψηλότερο σημείο της κορυφής του κρατήρα του. Και πάλι όμως, το μεγαλύτερο μέρος του κρατήρα θα χάνεται πίσω από τον ορίζοντα.

Μία εσφαλμένη κοινή εντύπωση, είναι ότι η κορυφή του Ολύμπου φθάνει πάνω από τις παρυφές της ατμόσφαιρας του Άρη και βρίσκεται μέσα στο διάστημα.

Στην πραγματικότητα, ακόμα και η κορυφή του δεν βρίσκεται έξω από τα όρια της Αρειανής ατμόσφαιρας.

Η ατμοσφαιρική πίεση στην κορυφή είναι μεταξύ 5% ως 8% της μέσης Αρειανής ατμοσφαιρικής πίεσης, ενώ συγκριτικά η ατμοσφαιρική πίεση στην κορυφή του Everest είναι το 32% εκείνης που μετριέται σε μηδενικό υψόμετρο.

Παρόλα αυτά, η μικρότερη βαρύτητα του Άρη επιτρέπει στην ατμόσφαιρά του να επεκταθεί σε μεγαλύτερο ύψος από ότι στη Γη, καθώς δεν αραιώνει με το υψόμετρο τόσο απότομα όσο η ατμόσφαιρα της Γης. Ακόμα και στην κορυφή του βουνού, έχει ανιχνευθεί η ύπαρξη νεφών και Αρειανής σκόνης.

Skadi Mons, Αφροδίτη (10.972 μ.)

Στον πλανήτη Αφροδίτη υπάρχει η δυνατότητα για αναρρίχηση μεγάλων ορθοπλαγιών με συνθήκες καύσωνα.

Τα όρη Maxwell είναι ένα ορεινό συγκρότημα, που βρίσκεται στην «ήπειρο» Ishtar Terra κοντά στον βόρειο πόλο του πλανήτη και έχει μήκος 853 χλμ. και πλάτος 700 χλμ.

Η ψηλότερη κορυφή του συγκροτήματος ονομάζεται Skadi Mons και διαθέτει δύο διαφορετικές διαδρομές.

Μπορείτε να επιλέξετε να κάνετε πεζοπορία στις ήπιες ανατολικές πλαγιές από τις πεδιάδες της Fortuna Tessera ή μπορείτε να δοκιμάσετε τα όρια της αντοχής σας στις απότομες δυτικές πλαγιές.

Θα σας συνιστούσαμε να έχετε αρκετό νερό μαζί σας, μιας κι όπως είπαμε θα έχει λίγη ζέστη. Η μέση θερμοκρασία που επικρατεί στην επιφάνεια του πλανήτη φτάνει τους μόλις 460 °C, που είναι αρκετή για να λιώσει ο μόλυβδος.

Η πυκνή ατμόσφαιρα παγιδεύει τη θερμότητα και αυξάνει την επιφανειακή πίεση σε επίπεδα περίπου 90 φορές μεγαλύτερα της Γης.

Αυτό είναι περίπου ισοδύναμο με την πίεση που θα είχατε ν’ αντιμετωπίσετε στα 1.000 μ. κάτω από την επιφάνεια της θάλασσας.

Ουσιαστικά, θα ανεβαίνατε σε ένα βουνό μέσα σε μια υψικάμινο, ενώ παράλληλα θα συνθλίβεστε.

Αν όλα αυτά δεν σας κίνησαν το ενδιαφέρον, σας έχουμε και το κερασάκι στην τούρτα. Αν καταφέρετε και φτάσετε στις ανώτερες πλαγιές του βουνού, θα έχετε την τύχη να δοκιμάσετε τα κραμπόν και το πιολέ σας στην επιφάνεια μεταλλικού χιονιού από θειούχο μόλυβδο.

Rheasilvia Peak, 4 Εστία (22.530 μ.)

Η Εστία (Λατινικά και διεθνώς: Vesta, Βέστα) είναι ο αστεροειδής με αύξοντα αριθμό ανακαλύψεως 4.

Ανακαλύφθηκε στις 29 Μαρτίου 1807 από τον Γερμανό αστρονόμο Χάινριχ Βίλχελμ Όλμπερς, που παρατηρούσε από τη Βρέμη και πήρε το όνομά της από την ομώνυμη θεά.

Λατινικά και διεθνώς είναι Βέστα γιατί η ρωμαϊκἠ θεά Βέστα ήταν αντίστοιχη με την Εστία.

Οι διαστάσεις της Εστίας είναι 578×560×458 χλμ., που δίνουν μία μέση «διάμετρο» 525 χλμ. και καθιστούν την Εστία τον δεύτερο σε διαστάσεις και μάζα αστεροειδή της Κύριας Ζώνης Αστεροειδών, μεταξύ των τροχιών του Δία και του Άρη.

Τα κύρια χαρακτηριστικά του αστεροειδούς είναι οι ογκώδεις κρατήρες στην επιφάνειά του.

Ο μεγαλύτερος από αυτούς είναι ο κρατήρας Ρεασίλβια (Rheasilvia), διαμέτρου 505 χλμ. και με κέντρο κοντά στον νότιο πόλο του αστεροειδούς.

Το εύρος του κρατήρα αντιστοιχεί στο 90% της διαμέτρου της Εστίας. Ο πυθμένας του έχει βάθος 19 χλμ.

Η Ρεασίλβια διαθέτει και μια κεντρική κορυφή, που υψώνεται σχεδόν 23 χλμ. πάνω από το χαμηλότερο σημείο του πυθμένα.

Η θερμοκρασία στην επιφάνεια της Εστίας έχει εκτιμηθεί ότι κυμαίνεται μεταξύ −20 °C το μεσημέρι και περίπου −190 °C στους πόλους τον χειμώνα.

Νομίζουμε ότι ακόμη και οι Πολωνοί Ice Warriors θα είχαν πρόβλημα με αυτές τις θερμοκρασίες.

Tenzing Montes (T2), Πλούτωνας (6.276 μ.)

Ανακαλύφθηκε το 2015 και πήρε το όνομά του από τον Tenzing Norgay. Μπορεί το ύψος του να είναι κάτι παραπάνω από 6.000 μ., είναι όμως 1.600 μ. υψηλότερο από το Everest από τη βάση του βουνού ως την κορυφή.

Παλαιότερα θεωρούνταν ως ο ένατος πλανήτης του Ηλιακού μας συστήματος, αλλά πλέον ο Πλούτωνας έχει υποβιβαστεί στην κατηγορία των πλανητών νάνων.

Εξαιτίας της μεγάλης του απόστασης από τον Ήλιο, η μέση θερμοκρασία πέφτει στους -230 °C.

Αυτές οι συνθήκες ψύξης κάνουν την ανάβαση μοναδική. Το Τ2 είναι ένα τεράστιο κομμάτι πάγου και θα ξεκινούσατε την ανάβαση από οροπέδια που φαίνεται να είναι κατασκευασμένα από παγωμένο άζωτο.