Αμανίτης ο μυγοκτόνος (Amanita muscaria)
Ο Αμανίτης ο μυγοκτόνος (τρελομανίταρο, ζουρλομανίταρο, μαγικό, fly agaric) είναι από τα πιο γνωστά, πιο όμορφα αλλά και από τα πιο επικίνδυνα μανιτάρια. Οφείλει την ονομασία του στην ιδιότητά του να θανατώνει τις μύγες όταν ρίξουμε κομμάτια του μέσα σε γάλα.
Το Amanita muscaria έχει αφροδισιακές, ναρκωτικές και παραισθησιογόνες ουσίες και γι’ αυτό το χρησιμοποιούσαν όλες οι αρχαίες φυλές στα μυστήρια και σε τελετές. Ωστόσο, βρέθηκε και σε χριστιανική τοιχογραφία του 13ου αιώνα.
Είναι διαδεδομένο στα δάση κωνοφόρων και πλατύφυλλων σε μεγάλα υψόμετρα. Καρποφορεί κυρίως φθινόπωρο και λιγότερο τέλη άνοιξης και αρχές καλοκαιριού.
Όταν βγαίνει από τη γη μοιάζει με μικρή μπάλα του γκολφ. Γρήγορα μεγαλώνει σχίζοντας στα δύο τη λευκή παχιά μεμβράνη που το σκεπάζει και προβάλλει το ολοκόκκινο κεφάλι του διάσπαρτο με λευκές νιφάδες, το οποίο συνήθως φτάνει μέχρι και τα 20 εκ.
Το αρχικό σφαιρικό σχήμα του στην ωριμότητα τείνει να γίνει επίπεδο, ενώ το έντονο κόκκινο χρώμα του από βροχή γίνεται κόκκινο-πορτοκαλί και εξαφανίζονται οι λευκές νιφάδες.
Η σάρκα είναι λευκή ή ωχρή, άοσμη και άγευστη. Τα ελάσματα είναι πυκνά και λευκά. Ο μίσχος έχει μήκος 20-25 εκ., πλάτος 1-2 εκ., είναι λείος ή ελαφρά λεπιδωτός, ευρύς, λευκός ή κιτρινωπός. Ο δακτύλιος είναι ευρύς, μεμβρανώδης, λευκός ή κιτρινωπός. Τα σπόρια του είναι λευκά.
Πιστέυεται ότι υπάρχουν δύο τουλάχιστον φυλές, η κόκκινη και η πορτοκαλιά. Είναι δηλητηριώδες, παραισθησιογόνο και σε κάποιες περιπτώσεις θανατηφόρο.
