Συνωστισμός στο Everest: Ηθικό ή όχι;
Ο ορειβάτης και κινηματογραφιστής Elia Saikaly, ένας από τους εκατοντάδες “πελάτες” που βρέθηκαν στο Everest τον περασμένο Μάιο, έγραψε στον λογαριασμό του στο Instagram:
“Δεν μπορώ να πιστέψω αυτό που αντίκρυσα εκεί. Θάνατος. Σφαγή. Χάος. Ατέλειωτες ουρές. Σωροί ανθρώπων πάνω στη διαδρομή και μέσα στις σκηνές στην Κατασκήνωση 4 στο South Col. Ανθρώπους που προσπάθησαν να γυρίσουν πίσω και δεν τα κατάφεραν. Ανθρώπους να τους σέρνουν κυριολεκτικά προς τα κάτω. Περπατώντας πάνω από πτώματα. Όλα όσα διαβάσατε στα εντυπωσιακά πρωτοσέλιδα των ηλεκτρονικών και έντυπων μέσων διαδραματίστηκαν την ημέρα της κορυφής”.
Ένα άρθρο του Ash Routen στο explorersweb.com
Παρόλο που είχα ξαναδεί στο παρελθόν φωτογραφίες από μεγάλες ουρές ορειβατών στο Everest, η φετινή φωτογραφία του Nirmal Purja από τον συνωστισμό των ορειβατών κοντά στο Hillary Step ήταν συγκλονιστική.
Περίπου 250 με 300 ορειβάτες, ντυμένοι με τις πολύχρωμες πουπουλένιες στολές τους, εγκλωβισμένοι σ’ ένα θανατηφόρο “μποτιλιάρισμα” αναμονής τριών ωρών κοντά στην κορυφή. Σ’ ένα σημείο, που υπό φυσιολογικές συνθήκες, θες να διανύσεις γρήγορα τα τελευταία μέτρα, να τραβήξεις μία σέλφι προς επιβεβαίωση της επιτυχίας σου και να επιστρέψεις ταχύτατα κάτω από τη Ζώνη του Θανάτου.
Εξίσου σοκαριστικά είναι τα συναισθήματα που προκαλεί το παρακάτω video λίγο πριν την κορυφή του Everest στις 22 Μαΐου 2019.
Βέβαια, όλοι γνωρίζουμε τους κινδύνους που κρύβει μια ανάβαση στο Everest: χιονοστιβάδες, κρεβάς, σεράκς, νόσος του υψομέτρου, κρυοπαγήματα, κ.λπ.
Επίσης, όλοι γνωρίζουμε ότι οι μεγάλες ούρες και ο συνωστισμός αυξάνουν δραματικά τον κίνδυνο εξάντλησης και της οξείας νόσου του υψομέτρου.
Όταν ο Αμερικανός Don Cash κατέρρευσε κοντά στην κορυφή, οι οδηγοί του κατάφεραν να τον επαναφέρουν και να τον οδηγήσουν παρακάτω προς το Hillary Step. Εκεί, έπεσαν πάνω σε μια πολυπληθή ουρά ορειβατών και έπρεπε να περιμένουν τουλάχιστον 2 ώρες για να συνεχίσουν την κατάβαση. Στο διάστημα αυτό, ο Cash έχασε για δεύτερη φορά τις αισθήσεις του και τελικά κατέληξε λίγη ώρα αργότερα.
Στις 23 Μαΐου 2019 ανέβασα ένα tweet με μια απλή ερώτηση: “Είναι ηθικό για τις εταιρίες που οργανώνουν εμπορικές αποστολές στο Everest να αποδέχονται πληρωμές από πελάτες και μετά να τους εκθέτουν σε επικίνδυνους συνωστισμούς και πολύωρες αναμονές σε υψόμετρα άνω των 8.000 μέτρων;”
Is it ethical for trekking companies to accept payment from clients to then place them in high risk traffic jams at over 8000m?… pic.twitter.com/MmzVFy6Na5
— Ash Routen (@AshRouten) May 23, 2019
Δέχθηκα πολλές απαντήσεις-αντιδράσεις, πολλές από τις οποίες συνηγορούσαν στην άποψη ότι είναι ηθικό. Ισχυρίζονταν ότι οι ορειβάτες που πηγαίνουν στο Νεπάλ για ν΄ανεβούν στο Everest γνωρίζουν ότι μπορεί να εμφανιστούν τέτοια περιστατικά συνωστισμού και σιωπηλώς αποδέχονται αυτή την πιθανότητα.
Επειδή, λοιπόν, ο πελάτης αναγνωρίζει την ύπαρξη αυτού του κινδύνου, αυτό σημαίνει ότι η παρεχόμενη υπηρεσία είναι ηθική; Απαλλάσσονται, δηλαδή, των ευθυνών τους οι εταιρίες;
Τα αίτια των συνωστισμών είναι περίπλοκα, αλλά σχετίζονται με την διάρκεια των παράθυρων καλοκαιρίας, την ημερομηνία ολοκλήρωσης της τοποθέτησης των σταθερών σχοινιών και τους αργούς, άπειρους ορειβάτες.
Θεωρητικά, η εξάλειψη του συνωστισμού θα μπορούσε να γίνει με τον περιορισμό του αριθμού των ορειβατών στο βουνό. Αλλά η ορειβατική σεζόν του Everest φέρνει πολλά χρήματα, τόσο στις εταιρίες όσο και στο Νεπάλ. Τα δε μποτιλιαρίσματα δεν συμβαίνουν κάθε χρόνο.
Θεωρώ απίθανο να υπάρξει κάποιος βαθμός συνεννόησης μεταξύ των εταιριών που εμπορεύονται την ανάβαση στο ψηλότερο σημείο του πλανήτη, με σκοπό τον περιορισμό της πελατείας τους. Η λύση βρίσκεται στην πλευρά των κυβερνήσεων του Νεπάλ και της Κίνας, οι οποίες έχουν τη δυνατότητα να μειώσουν τον αριθμό των αδειών που εκδίδουν κάθε χρόνο για το ψηλότερο βουνό της γης.
Αυτό, φυσικά, σημαίνει λιγότερα χρήματα για τις κυβερνήσεις και τους μεσάζοντες. Και η διεθνής ορειβατική κοινότητα τι κάνει; Θα επιτρέψει να υπερισχύσει το κέρδος έναντι του καθήκοντος προστασίας των ορειβατών;
Σε κάθε άλλη επιχείρηση, αυτή η στάση απέναντι στην αξία της ανθρώπινης ζωής θα ήταν απαράδεκτη. Γιατί το Everest να αποτελεί εξαίρεση;
