Οδοιπορικό στο Άγιο Όρος: Από την Ιερά Μονή Φιλοθέου στην Ιερά Μονή Καρακάλου

Με πυξίδα τις αναμνήσεις, την πίστη, την ανθρωπιά, τη σχέση μας με τους άλλους και με τον ίδιο μας τον εαυτό, συνεχίζουμε το οδοιπορικό μας στα μονοπάτια του Αγίου Όρους, εκεί που ανταμώνει ο ουρανός και η θάλασσα.

Βρισκόμαστε στην Ιερά Μονή Φιλοθέου και είμαστε έτοιμοι να περπατήσουμε σ’ ένα από τα ωραιότερα μονοπάτια της Αθωνικής χερσονήσου.

Η Ιερά Μονή Φιλοθέου

Η μονή ιδρύθηκε το τελευταίο τέταρτο του 10ου αι. από τον μοναχό Άγιο Φιλόθεο, από τον οποίο έλαβε και το όνομα και κατατάσσεται 12η στην ιεραρχική τάξη των Αγιορείτικων Μονών.

Για πολλούς αιώνες παρέμεινε στην αφάνεια, όμως άρχισε να ανακάμπτει τους τελευταίους αιώνες της τουρκοκρατίας.

Τον 18ο αι. οι Έλληνες ηγεμόνες της Βλαχίας και της Μολδαβίας δώρισαν στη μονή μεγάλα χρηματικά ποσά. Ως αποτέλεσμα των δωρεών χτίστηκαν ξενώνες, κελιά, το Καθολικό, παρεκκλήσια και το κτιριακό συγκρότημα της μονής.

Τον 18ο αι. μόνασε στη μονή Φιλοθέου ο διδάσκαλος του Γένους Κοσμάς ο Αιτωλός και από αυτήν ξεκίνησε τις περιοδείες του για να κηρύξει το λόγο του Θεού και να χτίσει ναούς και σχολεία.

Το Καθολικό της μονής χτίστηκε το 1746 και εορτάζει στον Ευαγγελισμό της Θεοτόκου. Στον εσωνάρθηκα και στον εξωνάρθηκα ξεχωρίζουν τοιχογραφίες από την Αποκάλυψη και μια τοιχογραφία με τον μέγα Αλέξανδρο.

Η Τράπεζα βρίσκεται ακριβώς απέναντι από το Καθολικό. Χτίστηκε και εικονογραφήθηκε τον 16ο αι. μεταξύ των κειμηλίων της μονής ξεχωρίζουν ένα τμήμα του Τιμίου Ξύλου, το δεξί χέρι του Αγίου Ιωάννη του Χρυσοστόμου και λείψανα πολλών άλλων αγίων.

Στο αριστερό εικονοστάσιο του ναού βρίσκεται η θαυματουργή εικόνα της Παναγίας της Γλυκοφιλούσας, η οποία είναι γνωστή σε όλο τον ορθόδοξο χριστιανικό κόσμο για την γλυκύτητα της μορφής της Υπεραγίας Θεοτόκου. Στην βιβλιοθήκη υπάρχουν 250 χειρόγραφα και πολλά βιβλία.

Η μονή βρίσκεται στην ανατολική πλευρά της χερσονήσου και απέχει 1 ώρα από τη Μονή Ιβήρων και 30′ από τη Μονή Καρακάλου.

Για την περιγραφή της διαδρομής θα προστρέξω και πάλι στους «Φίλους του Αγίου Όρους» («The Friends of Mount Athos»), μιας διεθνούς μη κερδοσκοπικής οργάνωσης, η οποία όπως διαβάζω -εκτός των άλλων δραστηριοτήτων της- εργάζεται σε συνεργασία με τις Ιερές Μονές ώστε να διατηρούνται σε καλή κατάσταση συγκεκριμένα μονοπάτια στο Άγιο Όρος (μεταξύ των οποίων και αυτό).

Διαβάστε ακόμα
Οδοιπορικό στο Άγιο Όρος: Από τις Καρυές στην Ιερά Μονή Ιβήρων

Από την Ιερά Μονή Φιλοθέου στην Ιερά Μονή Καρακάλου

Το αρχικό κομμάτι της διαδρομής γίνεται πάνω σε δασικούς δρόμους, αλλά το δεύτερο τμήμα της ακολουθεί ένα υπέροχο κατηφορικό μονοπάτι (καλντερίμι κατά τμήματα).

Βγαίνουμε από την είσοδο της Ι.Μ. Φιλοθέου και πάμε λοξώς αριστερά στον κατηφορικό χωματόδρομο προς πλάτωμα (χώρος στάθμευσης/ελιγμών οχημάτων), έχοντας τον τοίχο του λαχανόκηπου στα δεξιά μας.

Φτάνουμε στο πλάτωμα. Συνεχίζουμε στον χωματόδρομο λοξώς δεξιά.

Σημείωση: Στρίβοντας εδώ αριστερά και ακολουθώντας το κατηφορικό μονοπάτι (με σήμανση για Αρσανά Φιλοθέου) στην απέναντι πλευρά του πλατώματος, θα οδηγηθούμε στον αρσανά του μοναστηριού σε 2,4 χιλιόμετρα. Αυτή η διαδρομή γίνεται κυρίως πάνω σε ένα πανέμορφο, σκιερό, φαρδύ μονοπάτι (καλντερίμι).

Διαβάστε ακόμα
Οδοιπορικό στο Άγιο Όρος: Από την Ιερά Μονή Ιβήρων στην Ιερά Μονή Φιλοθέου

[Στα 260 μέτρα] Αγνοούμε ανηφορικό χωματόδρομο προς τα πίσω δεξιά. Συνεχίζουμε ευθεία.

[Στα 550 μέτρα] Πάμε δεξιά σε διακλάδωση, βγαίνοντας από τον κύριο χωματόδρομο, και κινούμενοι σε έναν δευτερεύοντα χωματόδρομο με σήμανση για Καρακάλου.

Μετά από 100 μέτρα, σε διακλάδωση πάμε δεξιά ανηφορικά, με σήμανση για Καρακάλου. Αγνοούμε μονοπάτι στα 40 μέτρα αριστερά μας.

[Στα 1.070 μέτρα] Λίγο πριν φτάσει ο χωματόδρομος σε πλάτωμα, στρίβουμε αριστερά σε κατηφορικό μονοπάτι (με σήμανση για Καρακάλου).

Λίγο πιο κάτω διασχίζουμε την κοίτη ενός χειμάρρου.

Περνάμε κρήνη/προσκυνητάρι και κιόσκι με τραπέζι και παγκάκια στα δεξιά μας, ενώ παρακάτω αγνοούμε μονοπάτι προς τα δεξιά προς το Κελί του Τιμίου Προδρόμου και συνεχίζουμε ευθεία.

[Στα 1.370 μέτρα] Περνάμε το εγκαταλελειμμένο Κελί του Αγίου Γεωργίου στα αριστερά μας.

[Στα 1.430 μέτρα] Αγνοούμε μονοπάτι προς τα δεξιά. Συνεχίζουμε ευθεία (με σήμανση). Το Κελί του Αγίου Νικολάου φαίνεται σε κάποια απόσταση στα αριστερά μας.

[Στα 1.540 μέτρα] Αγνοούμε μονοπάτια προς τα αριστερά που οδηγεί στο Κελί του Αγίου Νικολάου και προς τα δεξιά. Συνεχίζουμε ευθεία.

Το μονοπάτι βγαίνει σε χωματόδρομο. Διασχίζουμε τον χωματόδρομο και κατεβαίνουμε από τα σκαλιά.

Συνεχίζουμε λοξώς αριστερά προς τον τσιμεντοστρωμένο δρόμο, έχοντας κτήριο στα αριστερά μας.

Στρίβουμε απότομα δεξιά πάνω στον τσιμεντοστρωμένο δρόμο ανάμεσα στα κτήρια. Αμέσως μετά στρίβουμε αριστερά σε κατηφορικό καλντερίμι προς την κύρια πύλη του Μοναστηριού.

Φτάνουμε στην κύρια πύλη της Ι.Μ. Καρακάλου.

Η Ιερά Μονή Καρακάλου

Η Μονή Καρακάλου βρίσκεται ανάμεσα στις μονές Μεγίστης Λαύρας και Ιβήρων, σε πλαγιά κοντά στη θάλασσα, σαν ένα μικρό ορθογώνιο κάστρο στην άκρη ενός λόφου, καταμεσής του δάσους και κατατάσσεται 11η στην ιεραρχική τάξη των Αγιορείτικων Μονών.

Η μονή πρέπει να κτίστηκε στα τέλη του 10ου αιώνα ή στις αρχές του 11ου, σύμφωνα με έγγραφο του 11ου αιώνα, πιθανόν από τον μοναχό Νικόλαο Καρακάλα και τιμάται στους Αγίους Πρωτοκορυφαίους Αποστόλους Πέτρο και Παύλο (29 Ιουνίου).

Μέσα στο φρουριακό περίβολο της μονής βρίσκεται το Καθολικό, αθωνικού τύπου, που είναι των μέσων του 16ου αι. και τοιχογραφήθηκε στις αρχές του 18ου αι.

Τον 13ο αι. η μονή, όπως και όλο το Άγιο Όρος, αρχίζει να παρακμάζει εξαιτίας των συχνών επιδρομών των Καταλανών πειρατών.

Όμως στα τέλη αυτού του αιώνα και τον επόμενο η μονή ακμάζει και πάλι χάρη στις δωρεές των Βυζαντινών αυτοκρατόρων.

Για μικρό διάστημα κατά το β΄ μισό του 15ου αι. περνάει άλλη μια περίοδο παρακμής μετά την άλωση της Πόλης.

Τον επόμενο αιώνα και τους τρεις αιώνες που ακολουθούν, χάρη στις δωρεές των Μολδαβών (Ρουμάνων) και Ίβηρων (Γεωργιανών) Ηγεμόνων, η μονή βρίσκεται σε ανοδική πορεία φτάνοντας ακόμα και τους 500 μοναχούς.

Κατά τα δύσκολα χρόνια των δύο Παγκόσμιων Πολέμων η μονή καθοδηγήθηκε από τον χαρισματικό γέροντα Κοδράτο, γνωστό και εκτός Αγίου Όρους, και γνώρισε μεγάλη άνθηση.

Σε φθίνουσα πορεία πέρασε ξανά τη δεκαετία του 1980, έως την αρχή του ’90. H Μονή που φέρεται κτισμένη με την αρχιτεκτονική των κάστρων του 16ου αιώνα φέρει περισπούδαστο πύργο με επάλξεις, “ζεματίστρες” και “καταχύστρες” με μια αγέρωχη όψη.

Ο πύργος είναι από τους ωραιότερους του Αγίου Όρους μαζί μ΄ εκείνον της Μονής Δοχειαρίου.

Διαθέτει αρκετά άγια λείψανα, όπως ένα τεμάχιο του Tιμίου Ξύλου, η κάρα του Αγίου Αποστόλου Βαρθολομαίου και του Αγίου Χριστοφόρου, η δεξιά του Αγίου Θεοδώρου του Στρατηλάτου, τα άγια λείψανα του Αγίου Oσιομάρτυρος Γεδεών και άλλα. Η βιβλιοθήκη της μονής περιέχει 279 χειρόγραφα και 2.500 περίπου βιβλία.

Η συνέχεια στο επόμενο επεισόδιο που θα είναι και το τελευταίο του οδοιπορικού μας στο Άγιο Όρος.

Πηγές
athosfriends.org
odysseus.culture.gr
kastra.eu
monastiria.gr