Ωδή στον Jerzy Kukuczka
Στις 24 Οκτωβρίου 1989, ο θρυλικός Πολωνός ορειβάτης Józef Jerzy Kukuczka (Γιόζεφ Γιέρζι Κουκούτσκα) άφησε την τελευταία του πνοή, σε ηλικία 41 ετών, κάνοντας αυτό που αγαπούσε με όλη τη δύναμη της καρδιάς του.
Σκαρφαλώνοντας σε μια ορθοπλαγιά ενός γίγαντα των Ιμαλαΐων και συγκεκριμένα, την απάτητη Νότια Όψη του Lhotse.
Παγκόσμια αναγνωρισμένος ως ένας από τους μεγαλύτερους Ιμαλαϊστές όλων των εποχών, είναι ίσως πιο γνωστός για το ότι έγινε ο δεύτερος άνθρωπος στον κόσμο που κατέκτησε το Στέμμα των Ιμαλαΐων (Himalayan Crown), ανεβαίνοντας και στις 14 οκτάρες κορυφές του κόσμου
Το πέτυχε αυτό στις 18 Σεπτεμβρίου 1987, μόλις έντεκα μήνες μετά τον μυθικό Reinhold Messner.
Ο Kukuczka θεωρείται ευρέως ανάμεσα στην ορειβατική κοινότητα ως ένας από τους καλύτερους Ιμαλαϊστές στην ιστορία.
Σκαρφάλωσε και τις 14 “οκτάρες” σε λιγότερο από 8 χρόνια, χρονικό διάστημα αξεπέραστο για πολλά χρόνια.
Η μεγάλη κληρονομιά που άφησε στις επόμενες γενιές ορειβατών ο Kukuczka, όμως, ήταν άλλη.
Οι στόχοι και το στυλ που υιοθέτησε για την επίτευξή τους, δηλαδή το “πώς” και το “γιατί” είναι αυτά που πραγματικά ξεχωρίζουν τον Jurek από όλους τους άλλους ορειβάτες.
Πράγματι, ανεβαίνοντας και τα 14 ψηλότερα βουνά του κόσμου, άνοιξε 10 νέες διαδρομές, σχεδόν όλες με αλπικό στυλ.
Μόνο στο Everest χρησιμοποίησε συμπληρωματικό οξυγόνο, ενώ στην παρθένα βορειοδυτική κορυφογραμμή του Makalu ανέβηκε σόλο.
Επιπλέον, σε τέσσερις από αυτούς τους γίγαντες των Ιμαλαΐων αναρριχήθηκε το χειμώνα και οι τρεις απ’ αυτές ήταν ιστορικές πρώτες χειμερινές αναβάσεις.
Στο Dhaulagiri στις 21 Ιανουαρίου 1985 με τον Andrzej Czok, στο Kanchenjunga στις 11 Ιανουαρίου 1986 με τον Krzysztof Wielicki και στην Annapurna στις 3 Φεβρουαρίου 1987 με τον Artur Hajzer.
Αξίζει να σημειωθεί ότι στο Cho Oyu, που ήταν η τέταρτη χειμερινή ανάβασή του, σκαρφάλωσε στις 15 Φεβρουαρίου 1985, σε λιγότερο από ένα μήνα μετά το Dhaulagiri!!!
Γεννημένος στο Κατοβίτσε της Πολωνίας στις 24 Μαρτίου του 1948, ο Kukuczka άρχισε να σκαρφαλώνει σε ηλικία 17 ετών στην τοπική οροσειρά Tatra, αλλά γρήγορα μεταπήδησε στις Άλπεις, μετά στην Αλάσκα και αργότερα στα Ιμαλάια.
Η φυσική του δύναμη, η αντοχή στις κακουχίες, το θάρρος και οι φιλοδοξίες του ήταν παροιμιώδεις.
Εγκλιματιζόταν αργά στο υψόμετρο, αλλά από τη στιγμή που εγκλιματιζόταν, μπορούσε να παραμείνει εκτεθειμένος σε μεγάλο υψόμετρο για μεγάλο χρονικό διάστημα, χωρίς ιδιαίτερες απαιτήσεις σε τροφή και νερό.
Δικαίως, λοιπόν, αποτέλεσε εξέχουσα μορφή της ελίτ των Πολωνών Ιμαλαϊστών, μαζί με άλλους μεγάλους όπως ο Wojciech Kurtyka, η Wanda Rutkiewicz και ο Krzysztof Wielicki, που ειδικεύονταν σε χειμερινές αναβάσεις και αυτοαποκαλούνταν οι Μαχητές του Πάγου (Ice Warriors).
Από πολλές απόψεις, το αριστούργημα του Kukuczka ήταν η νέα του διαδρομή στην υπέροχη, απάπητη Νότια Όψη του K2 το 1986.
Σκαρφάλωσε με αλπικό στυλ αντιμετωπίζοντας τεράστιες δυσκολίες και προκλήσεις. Μαζί με τον Tadeusz Piotrowski υποχρεώθηκαν σε τέσσερα μπιβουάκ κατά τη διάρκεια της ανάβασης μόνο.
Η διαδρομή αυτή πήρε την ονομασία “Πολωνική Γραμμή” (“Polish Line”) και μέχρι σήμερα δεν έχει επαναληφθεί.
Ο ίδιος ο Kukuczka την περιέγραψε ως τη δυσκολότερη ανάβαση που είχε κάνει ποτέ σε μεγάλο υψόμετρο και η επιτυχία τους ανέβασε τα όρια της ορειβασίας στα Ιμαλάια σε νέα ύψη.
Δυστυχώς, αυτό το επίτευγμα-ορόσημο επισκιάστηκε από την θανατηφόρα πτώση του Piotrowski στο Abruzzi Spur, καθώς και από την καταστροφική σεζόν του 1986 στο K2 που είχε ως αποτέλεσμα 13 θανάτους.
Αφού ολοκλήρωσε το 1987 το Στέμμα των Ιμαλαΐων, για το οποίο βραβεύτηκε με τον τίτλου του “Ανθρώπου της Χρονιάς” στην Πολωνία, ο Kukuczka δεν επαναπάφθηκε στις δάφνες του. Το αντίθετο μάλιστα.
Το 1988 επέστρεψε στα Ιμαλάια όπου, με τον Artur Hajer, άνοιξε μια νέα διαδρομή στη Νότια Όψη και την ανατολική κορυφογραμμή του Annapurna I East, πάντα με αλπικό στυλ.
Το κύριο ενδιαφέρον του, ωστόσο, βρισκόταν στην ύπουλη Νότια Όψη του Lhotse, μια πρόκληση που περιγράφεται από πολλούς ως το τελευταίο μεγάλο πρόβλημα των Ιμαλαΐων.
Το 1989 επέστρεψε στο Νεπάλ, αυτή τη φορά με τον Ryszard Pawłowski. Μετά από υπομονή μηνών εξαιτίας του άσχημου καιρού, έφτασε το πολυαναμενόμενο παράθυρο καιρού και οι δύο ορειβάτες πραγματοποίησαν μια γρήγορη προώθηση στο βουνό.
Έκαναν ένα μπιβουάκ περίπου στα 8.200 μέτρα και ξεκίνησαν για την κορυφή νωρίς την επόμενη μέρα με τέλειες καιρικές συνθήκες.
Το ημερολόγιο έδειχνε 24 Οκτωβρίου 1989. Ο Kukuczka δέθηκε με ένα σχοινί 7 mm και ηγήθηκε της ανάβασης.
Κάποια στιγμή, κι ενώ προσπαθούσε να διασχίσει ένα εκτεθειμένο πέρασμα, είχε πτώση και το (μεταχειρισμένο) σχοινί δεν τον κράτησε, έσπασε και ο μεγάλος Πολωνός ορειβάτης χάθηκε για πάντα στις υπώρειες της νότιας πλευράς του Lhotse.
Ο Pawłowski, επιστρατεύοντας όλη την αναρριχητική του εμπειρία, κατάφερε να κατεβεί μόνος του στην κατασκήνωση βάσης. Το σώμα του 41χρονου Jerzy Kukuczka δεν βρέθηκε ποτέ.
Οι κορυφές των 8.000 μέτρων του Jerzy Kukuczka
04/10/1979 – Lhotse, Νεπάλ: Δυτική Όψη, κλασική διαδρομή, αλπικό στυλ. Με τους Andrzej Czok, Zygmunt Andrzej Heinrich και Janusz Skorek.
19/05/1980 – Everest, Νεπάλ: Νότιο Πιλιέ, νέα διαδρομή, η μοναδική φορά με χρήση συμπληρωματικού οξυγόνου. Με τον Andrzej Czok.
15/10/1981 – Makalu, Νεπάλ: Παραλλαγή του Makalu La + Βορειοδυτική Κόψη, νέα διαδρομή, αλπικό στυλ. Μοναχική.
30/07/1982 – Broad Peak, Πακιστάν: Δυτικό Σπηρούνι, κλασική διαδρομή, αλπικό στυλ. Με τον Wojciech Kurtyka.
23/06/1983 – Gasherbrum II, Πακιστάν: Νοτιοανατολικό Σπηρούνι, νέα διαδρομή, αλπικό στυλ. Με τον Wojciech Kurtyka.
23/07/1983 – Gasherbrum I, Πακιστάν: Νοτιοδυτική Όψη, νέα διαδρομή, αλπικό στυλ. Με τον Wojciech Kurtyka.
13-17/07/1984 – Broad Peak, Πακιστάν: Διάσχιση των κορυφών, νέα διαδρομή, αλπικό στυλ. Με τον Wojciech Kurtyka.
21/01/1985 – Dhaulagiri, Νεπάλ: Βορειοανατολικό Σπηρούνι, κλασική διαδρομή, πρώτη χειμερινή ανάβαση. Με τον Andrzej Czok.
13/02/1985 – Cho Oyu, Νεπάλ: Νοτιοανατολικό Πιλιέ, νέα διαδρομή, δεύτερη χειμερινή ανάβαση. Με τον Zygmunt Andrzej Heinrich.
13/07/1985 – Nanga Parbat, Πακιστάν: Νοτιοανατολικό Πιλιέ, νέα διαδρομή. Με τους Carlos Carsolio, Zygmunt Andrzej Heinrich και Sławomir Łobodziński.
11/01/1986 – Kanchenjunga, Νεπάλ: Νοτιοδυτική Όψη, κλασική διαδρομή, πρώτη χειμερινή ανάβαση. Με τον Krzysztof Wielicki.
08/07/1986 – Κ2, Πακιστάν: Νότια Όψη, νέα διαδρομή, αλπικό στυλ. Με τον Tadeusz Piotrowski.
10/11/1986 – Manaslu, Νεπάλ: Βορειοανατολική Όψη + Ανατολική Κόψη, νέα διαδρομή, αλπικό στυλ. Με τον Artur Hajzer.
03/02/1987 – Annapurna I, Νεπάλ: Βόρεια Όψη, κλασική διαδρομή, πρώτη χειμερινή ανάβαση. Με τον Artur Hajzer.
18/09/1987 – Shishapangma, Κίνα: Δυτική Κόψη, νέα διαδρομή, αλπικό στυλ. Με τον Artur Hajzer.
13/10/1988 – Annapurna East, Νεπάλ: Νότια Όψη + Ανατολική Κόψη, νέα διαδρομή.