Στο επιβλητικό Φαράγγι της Σαμαριάς
Το Φαράγγι της Σαμαριάς είναι ένα από τα κυριότερα αξιοθέατα στην Κρήτη.
Ο Φάραγγας, όπως αποκαλείται από τους ντόπιους από θαυμασμό για την ομορφιά του αλλά και για να το ξεχωρίζουν σε σχέση με τα άλλα μικρότερα φαράγγια της Κρήτης, βρίσκεται στο νομό Χανίων, 43 χλμ. νότια της πόλης των Χανίων, στην οροσειρά των Λευκών Ορέων.
Είναι το μακρύτερο φαράγγι της Ευρώπης με μήκος 18 χλμ., αλλά ο δρόμος που βαδίζουμε μέσα σ΄ αυτό είναι περί τα 16 χλμ. Το πλάτος του κυμαίνεται από 150 μ. έως 3 μ. στο στενότερο σημείο του, τις Πόρτες.
Η πορεία διαρκεί 5-8 ώρες ανάλογα με τις ικανότητες του πεζοπόρου. Για τη διάσχιση του φαραγγιού θα πρέπει να έχουμε εφοδιαστεί με κατάλληλα πεζοπορικά παπούτσια (και όχι με σαγιονάρες ή πέδιλα) και ελαφρά τροφή.
Η προμήθεια νερού είναι προαιρετική καθώς σε κάθε 1,5 χλμ. υπάρχουν οργανωμένοι χώροι για ξεκούραση, νερό και τουαλέτες.
Το χειμώνα το φαράγγι είναι αδιάβατο και το πέρασμα επιτρέπεται από τις αρχές Μαΐου μέχρι το τέλος Οκτωβρίου.
Το μονοπάτι στη Σαμαριά είναι άριστα σηματοδοτημένο σε όλο το μήκος του και θεωρείται το πιο περπατημένο μονοπάτι σε ολόκληρη την Ελλάδα (δεύτερο είναι το μονοπάτι του Ολύμπου).
Να χαθείτε είναι μάλλον απίθανο, μιας και κινείστε διαρκώς σ’ ένα ανθρώπινο ποτάμι.
Το 1962 το φαράγγι ανακηρύχθηκε Εθνικός Δρυμός για την προστασία της σπάνιας χλωρίδας και πανίδας.
Εδώ θα συναντήσετε μοναδικά είδη φυτών και ζώων. Αναφέρεται ότι στο φαράγγι υπάρχουν 450 είδη φυτών και σύμφωνα με το νόμο δεν επιτρέπεται να αφαιρεθεί οτιδήποτε από το χώρο της Σαμαριάς, ούτε καν ένα λουλούδι.
Στη Σαμαριά θα θαυμάσετε τα δάση της με τα πελώρια πεύκα και τα κυπαρίσσια, ενώ δεν αποκλείεται κατά την πορεία σας να συναντήσετε τους διάσημους κατοίκους του, τα αγριοκάτσικα της Κρήτης, αυτά που οι ντόπιοι αποκαλούν “αγρίμια” και οι τουρίστες “κρι-κρι”.
Ζουν επίσης πολλά σπάνια είδη πουλιών και σ’ όλο το μήκος του φαραγγιού φυτρώνουν πολλά και σπάνια βότανα όπως το άγριο δίκταμο.
Το 1980 βραβεύτηκε από το Συμβούλιο της Ευρώπης ως μία από τις πιο όμορφες περιοχές της.
Η είσοδος του φαραγγιού βρίσκεται στην τοποθεσία Ξυλόσκαλο σε υψόμετρο 1.227 μ. Εκεί μπορείτε να φτάσετε με λεωφορεία του ΚΤΕΛ από την πόλη των Χανίων, περνώντας από το Οροπέδιο του Ομαλού (1.080 μ. υψόμετρο), μια επίπεδη περιοχή που βρίσκεται ανάμεσα σε επτά ψηλές κορυφές των Λευκών Ορέων.
Η θέση Ξυλόσκαλο πήρε την ονομασία της από μια ξύλινη σκάλα που υπήρχε παλιά εκεί και διευκόλυνε την κατάβαση στο φαράγγι.
Αφού πληρώσουμε ένα συμβολικό εισιτήριο, ξεκινάμε την κατάβαση του Ξυλόσκαλου.
Κατηφορίζοντας το μονοπάτι σιγά-σιγά κυριαρχείσαι από ένα δέος. Βουνά πανύψηλα δεξιά και αριστερά και μια χαράδρα χωρίς τέλος μπροστά σου.
Το σκηνικό συμπληρώνεται από πανύψηλα δέντρα, πηγές με νερό και θεόρατους βράχους που νομίζεις ότι θα κόψουν το δρόμο.
Σε λίγο συναντάμε το εκκλησάκι του Αγίου Νικολάου περιτριγυρισμένο από αιωνόβια κυπαρίσσια, τα οποία θεωρούνται από τα αρχαιότερα στην Ευρώπη με ηλικία που ξεπερνά τα χίλια χρόνια.
Έχουμε ήδη φτάσει στο βάθος του φαραγγιού και η πορεία γίνεται πιο ομαλή. Η κοιλάδα αρχίζει να πλαταίνει και το νερό εντελώς ξαφνικά χάνεται μέσα στη γη.
Στα μισά της διαδρομής θα συναντήσουμε τον παλιό οικισμό της Σαμαριάς, ο οποίος εκκενώθηκε το 1962, όταν ανακηρύχθηκε η ίδρυση του Εθνικού Δρυμού.
Τα παλιά σπίτια εξακολουθούν να υπάρχουν και χρησιμοποιούνται από τους φύλακες του Δρυμού.
Το χωριό Σαμαριά είναι μια καλή ευκαιρία να θαυμάσετε την παραδοσιακή κρητική αρχιτεκτονική.
Eπίσης εδώ είναι το πιθανότερο σημείο του φαραγγιού όπου μπορείτε να δείτε από κοντά το κρητικά αγριοκάτσικα.
Συνεχίζοντας πιο κάτω το τοπίο αλλάζει συνεχώς, τα δάση εναλλάσσονται με τεράστια κάθετα βράχια και στο 11ο χλμ. συναντάμε το πιο εντυπωσιακό σημείο του φαραγγιού, τις Πόρτες ή Σιδερόπορτες, με το ποτάμι στο κάτω μέρος ενώ από πάνω υψώνονται κάθετα βράχια που φτάνουν τα 300 μ. και η απόσταση μεταξύ τους είναι μόλις 3 μ.
Περνώντας τις Πόρτες αντικρύζεις στο βάθος το καταγάλανο της θάλασσας. Το μονοπάτι οδηγεί τώρα μέσα σε ξερό χείμαρρο, πάνω σε στρογγυλές πέτρες.
Το φαράγγι πλαταίνει και μπροστά μας ξεπροβάλλει ο παλιός οικισμός της Αγίας Ρουμέλης. Ένα χιλιόμετρο ακόμα και φτάνουμε στο νέο χωριό Αγία Ρουμέλη.
Όμορφος επίλογος στην πορεία μας η έξοδος από το φαράγγι στο Λιβυκό πέλαγος.
Ένα μπάνιο μετά από τη μεγάλη πορεία είναι ό,τι καλύτερο σε μια θαυμάσια ακρογιαλιά με χοντρά μαύρα βότσαλα και πεντακάθαρη θάλασσα.
Ο νέος οικισμός της Αγίας Ρουμέλης είναι μια οργανωμένη περιοχή ήπιας τουριστικής ανάπτυξης.
Ο οικισμός είναι αποκομμένος (οδικώς) από την υπόλοιπη Κρήτη. Συνδέεται μόνο από τη θάλασσα με τη Χώρα Σφακίων στα αναλοτικά, τη Σούγια και την Παλαιόχωρα στα δυτικά και από κει με λεωφορεία του ΚΤΕΛ με τα Χανιά και το Ρέθυμνο.
Αν δε θέλετε να διανυκτερεύσετε στην Αγία Ρουμέλη θα σας συμβούλευα να προμηθευτείτε εγκαίρως τα ακτοπλοϊκά εισιτήρια για κάποιον από τους παραπάνω προορισμούς.
Η διάβαση του φαραγγιού είναι μία ανεπανάληπτη και συγκλονιστική εμπειρία. Ο πεζοπόρος βρίσκεται μέσα στη φύση και την άγρια ομορφιά της και ανταμείβεται για τη δύσκολη πεζοπορία του στο τραχύ, κατηφορικό έδαφος μ’ ένα επιβλητικό, πρωτόγονο θέαμα χωρίς καμία ανθρώπινη επέμβαση.