Όρος Aconcagua, το ιερό βουνό των Ίνκας

Το Aconcagua (Ακονκάγκουα ή Ακονκάγουα) είναι το ψηλότερο βουνό στην Αμερική με υψόμετρο 6.961 μέτρα.

Βρίσκεται στις Άνδεις, στην επαρχία Μεντόσα της Αργεντινής και απέχει 15 χιλιόμετρα από τα σύνορα με τη Χιλή.

Το Aconcagua είναι η υψηλότερη κορυφή τόσο στο δυτικό όσο και στο νότιο ημισφαίριο.

Το Aconcagua οριοθετείται από τις κοιλάδες Valle de las Vacas (Βάγιε ντε λας Βάκας) στα βόρεια και ανατολικά και τη Valle de los Horcones Inferior (Βάγιε ντε λος Ορκόνες Ινφεριόρ) στα δυτικά και νότια.

Παγετώνες

Το βουνό έχει μια σειρά από παγετώνες. Ο μεγαλύτερος παγετώνας είναι ο Horcones Ventisquero Inferior (Ορκόνες Βεντισκέρο Ινφεριόρ), με μήκος περίπου 10 χιλιομέτρων, που κατέρχεται από το νότιο μέτωπο και φτάνει σε υψόμετρο περίπου 3.600 μέτρα, κοντά στο Confluencia camp (κατασκήνωση Κονφλουένσια).

Δύο άλλα μεγάλα παγετωνικά συστήματα είναι τα Ventisquero de las Vacas Sur (Βεντισκέρο δε λας Βάκας Σουρ) και Glaciar Este/Ventisquero Relinchos (Γλασιάρ Έστε/Βεντισκέρο Ρελίντσος), που έχουν μήκος περίπου 5 χιλιομέτρων.

Ωστόσο, ο πιο γνωστός είναι ο βόρειο-ανατολικός ή Polish Glaciar (Πολωνικός Παγετώνας), απ’ όπου διέρχεται η κλασική διαδρομή για την ανάβαση στην κορυφή.

Γεωλογία

Το βουνό δημιουργήθηκε από την καταβύθιση της πλάκας Nazca (Νάζκα) κάτω από την τεκτονική πλάκα της Νότιας Αμερικής κατά τη διάρκεια της πρόσφατης γεωλογικής δραστηριότητας των Άνδεων.

Τα πετρώματα στις πλαγιές του βουνού είναι λάβες, πυροκλαστικά και κλαστικά πετρώματα.

Το Aconcagua ήταν μέρος ενός μεγάλου ηφαιστειακού συμπλέγματος με πολλές ηφαιστειακές φλέβες, το οποίο βρισκόταν κοντά σε μια ρηχή θάλασσα.

Πετρώματα από αυτή τη θάλασσα έχουν βρεθεί στη γύρω περιοχή και είναι καρβονίτες, ασβεστόλιθοι και άλλα πετρώματα που γέμιζαν τη θάλασσα.

Κατά το ταξίδι του με το Beagle ο Κάρολος Δαρβίνος ανέφερε ότι ήταν ενεργό ηφαίστειο όμως πρόσφατες έρευνες απορρίπτουν αυτήν την υπόθεση, υποστηρίζοντας ότι είναι αποτέλεσμα της περίπλοκης δράσης ρηγμάτων.

Ετυμολογία

Η προέλευση του ονόματος αμφισβητείται. Είτε προέρχεται από τη λέξη των Μαπούτσε «Ακόνκα-Ουε» («Aconca-Hue»), η οποία αναφέρεται στον ποταμό Ακονκάγκουα και σημαίνει «προέρχεται από την άλλη πλευρά», τη λέξη της γλώσσας Κέτσουα «Άκον Κάουαν», που σημαίνει «πέτρινος φρουρός», ή τη λέξη Κέτσουα «Άνκο Κάουακ», δηλαδή «άσπρος φρουρός».

Ορειβασία

Με ορειβατικούς όρους, το Aconcagua είναι ένα τεχνικά εύκολο βουνό (αναμφισβήτητα το ψηλότερο μη τεχνικό βουνό στον κόσμο), αν προσεγγιστεί από τα βόρεια, μέσω της συνηθισμένης διαδρομής, η οποία δεν απαιτεί αναρριχητικό εξοπλισμό.

Αν και οι επιπτώσεις λόγω του μεγάλου υψομέτρου είναι σημαντικές (η ατμοσφαιρική πίεση στη κορυφή είναι το 40% εκείνης που απαντάται στο επίπεδο της στάθμης της θάλασσας), δεν απαιτείται χρήση συμπληρωματικού οξυγόνου.

Η ασθένεια του υψομέτρου επηρεάζει σε διαφορετικό βαθμό τους ορειβάτες, ανάλογα με το βαθμό του εγκλιματισμού τους.

Ακόμη και αν η κλασική διαδρομή είναι τεχνικά εύκολη, αρκετοί ορειβάτες χάνουν τη ζωή τους στο βουνό.

Η κύρια αιτία είναι ότι πολλοί ορειβάτες υποτιμούν τους κινδύνους της ανάβασης και τον ψυχρό καιρό, ο οποίος αποτελεί μια πραγματική πρόκληση σε αυτό το βουνό. Λόγω των καιρικών συνθηκών κοντά στην κορυφή, τα κρυοπαγήματα είναι πολύ συχνά.

Η δεύτερη πιο πολυσύχναστη διαδρομή είναι η Polish Glacier Traverse (Διάσχιση του Πολωνικού Παγετώνα), γνωστή και ως διαδρομή «Falso de los Polacos».

Αυτή η διαδρομή προσεγγίζει το βουνό μέσα από την κοιλάδα Vacas (Βάκας), ανηφορίζει προς τη βάση του Πολωνικού Παγετώνα και στη συνέχεια ακολουθεί την γραμμή της κλασικής διαδρομής για την τελική ανάβαση στην κορυφή.

Οι διαδρομές προς την κορυφή από τις νότιες και νοτιοδυτικές ράχες είναι πιο απαιτητικές και η ανάβαση από τη νότια όψη θεωρείται πολύ δύσκολη.

Ιστορία

Η πρώτη προσπάθεια για την κατάκτηση του Aconcagua από Ευρωπαίο έγινε το 1883 από μια ομάδα της οποίας ηγείτο ο Γερμανός γεωλόγος και εξερευνητής Dr Paul Güssfeldt (Δρ Πάουλ Γουσφελντ).

Ξεγέλασε τους αχθοφόρους με την ιστορία ότι υπήρχε θησαυρός στο βουνό και πλησίασε το βουνό από το Rio Volcan (Ρίο Βολκάν), κάνοντας δύο απόπειρες για την κατάκτηση της κορυφής από τη βορειοδυτική κορυφογραμμή, φτάνοντας σε υψόμετρο 6.500 μέτρων.

Η διαδρομή που ακολούθησε είναι πλέον η κλασική διαδρομή μέχρι την κορυφή.

Η πρώτη καταγεγραμμένη ανάβαση έγινε το 1897 από μια βρετανική αποστολή με επικεφαλής τον Edward Arthur FitzGerald (Έντουαρντ Άρθουρ Φιτζέραλντ).

Η κορυφή κατακτήθηκε από τον Ελβετό οδηγό Matthias Zurbriggen (Ματίας Τσούρμπριγκεν) στις 14 Ιανουαρίου και από δύο άλλα μέλη της αποστολής λίγες ημέρες αργότερα.

Δεν υπάρχουν ξεκάθαρα στοιχεία για το αν οι Ίνκας είχαν ανέβει στο βουνό, αν και μπορούσαν να αναρριχηθούν σε μεγάλα υψόμετρα, όπως είχαν κάνει στο ύψους 6.721 μέτρων Llullaillaco (Γιουγιαϊγιάκο).

Το 1947 βρέθηκε στο Aconcagua ένας σκελετός γουανάκου (είδος άγριου λάμα), στη ράχη που συνδέει τη βόρεια με τη νότια κορυφή.

Θεωρείται αμφίβολο αν ο γουανάκος σκαρφάλωσε μόνος του τόσο ψηλά στο βουνό. Επίσης, σε ύψος 5.400 μέτρων στη νοτιοδυτική ράχη, κοντά στο Cerro Piramidal (Σέρρο Πιραμιδάλ) έχει βρεθεί μια μούμια Ίνκας.

Ο νεότερος άνθρωπος που έχει ανέβει στην κορυφή του Aconcagua είναι ο Αμερικανός Tyler Armstrong από την Καλιφόρνια. Ήταν μόλις εννέα ετών όταν έφτασε στην κορυφή στις 24 Δεκεμβρίου 2013.

Διαβάστε ακόμη:
Εννιάχρονο αγόρι ανέβηκε στην κορυφή του Aconcagua

Ο γηραιότερος άνθρωπος που ανέβηκε στην κορυφή του βουνού ήταν ο Scott Lewis. Το ημερολόγιο έδειχνε 26 Νοεμβρίου 2007 και ο Lewis ήταν 87 ετών.

Το 2014 ο Kilian Jornet έκανε ρεκόρ ανάβασης και κατάβασης του Aconcagua σε 12 ώρες και 49 λεπτά.

Το ρεκόρ έσπασε δύο μήνες αργότερα από τον Ισημερινό-Ελβετό Karl Egloff, ο οποίος έκανε χρόνο 11 ώρες και 52 λεπτά, σχεδόν μία ώρα γρηγορότερα από τον Kilian Jornet.

Το «Βουνό του Θανάτου»

Με υψόμετρο κοντά στα 7.000 μέτρα, το Aconcagua είναι η ψηλότερη κορυφή εκτός Ασίας.

Θεωρείται ότι έχει το υψηλότερο ποσοστό θανάτων από οποιοδήποτε βουνό στη Νότια Αμερική -περίπου τρεις κάθε χρόνο – γι’ αυτό και του έχουν δώσει το προσωνύμιο «Βουνό του Θανάτου».

Περισσότεροι από 100 άνθρωποι έχουν χάσει τη ζωή τους στο βουνό από τότε που ξεκίνησε η τήρηση αρχείων.

Οι «Επτά Κορυφές»

Το Aconcagua συγκαταλέγεται στις «Επτά Κορυφές» («Seven Summits»), δηλαδή στα ψηλότερα βουνά σε καθεμία από τις επτά ηπείρους της Γης, ως η ψηλότερη κορυφή της Νότιας Αμερικής.

Διαβάστε ακόμα:
Οι Επτά Κορυφές (Seven Summits)

Χάρτης