Η πρώτη ανάβαση στο Cho Oyu
Η πρώτη ανάβαση στο Cho Oyo, στα σύνορα Θιβέτ-Νεπάλ, έγινε στις 19 Οκτωβρίου του 1954 από τον Νεπαζέλο Σέρπα Pasang Dawa Lama και τους Αυστριακούς Herbert Tichy και Sepp Jochler.
Υποστηρίχθηκαν από 6 ακόμη Σέρπα και από τον Αυστριακό ορειβάτη (και γιατρό της αποστολής) Helmut Heuberger. Η ανάβαση έγινε χωρίς συμπληρωματικό οξυγόνο.
Το Cho Oyu είναι το έκτο ψηλότερο βουνό στον κόσμο με υψόμετρο 8.201 μέτρα και ήταν το πέμπτο κατά σειρά από τις 14 οκτάρες κορυφές που πάτησε ανθρώπινο πόδι στο ψηλότερο σημείο τους.
Η αποστολή πολιόρκησε το βουνό από τη βόρεια πλευρά (στο Θιβέτ), στο οποίο έφτασαν -ξεκινώντας από το Νεπάλ- μέσω του Nangpa La, ένα πέρασμα 5.700 μέτρων, την αρχαία εμπορική οδό μεταξύ Θιβέτ και Νεπάλ.
Στο Cho Oyu είχε επιχειρήσει το 1952 μια Βρετανική αποστολή με επικεφαλής τον Eric Shipton, αλλά η ομάδα δεν μπόρεσε να βρει προσβάσιμη γραμμή ανάβασης στις παγωμένες βορειοδυτικές πλαγιές του.
Εκείνη την εποχή ο Shipton είχε αποκτήσει τη φήμη ενός σπουδαίου εξερευνητή βουνού, αλλά κι ενός συντηρητικού ορειβάτη, με μεγαλύτερη έφεση στο να «χαρτογραφεί» νέα εδάφη παρά να φτάνει σε κορυφές. Φήμη που επιβεβαιώθηκε στο Cho Oyu.
Η Αυστριακή ομάδα έσπασε το ρόδι με εκπληκτική ευκολία, με τον Pasang Dawa Lama (πολύ έμπειρος ορειβάτης) να ηγείται της προσπάθειας.
Ο Herbert Tichy παραδέχεται ότι:
«Δεν μπορούσα να πιστέψω την τύχη μας. Ίσως είχαμε την τύχη να βρούμε αμέσως το μόνο πιθανό πέρασμα – ίσως η μορφολογία του παγετώνα να είχε αλλάξει από την προσπάθεια του Shipton. Ούτε στα πιο τρελά μου όνειρα δεν είχα σκεφτεί ότι θα αναρριχόμασταν τόσο γρήγορα και εύκολα».
Τα σχοινιά φιξαρίστηκαν στο πέρασμα και την επόμενη μέρα το Camp 4 στήθηκε πάνω από τον παγετώνα.
Οι Herbert Tichy, Pasang Dawa Lama, Ajiba και Angnima πέρασαν τη νύχτα εκεί, σκοπεύοντας να κάνουν μια προσπάθεια για την κορυφή την επόμενη μέρα.
Κατά τη διάρκεια της νύχτας, όμως, ξέσπασε μια χιονοθύελλα η οποία συνεχίστηκε την επόμενη μέρα, αναγκάζοντας τους ορειβάτες να κατέβουν.
Ο Herbert Tichy υπέστη κρυοπαγήματα στα χέρια του, καθώς προσπάθησε με γυμνά χέρια να συγκρατήσει τη σκηνή του από τη μανία του αέρα. Ο γιατρός Helmut Heuberger, στο Camp 2, του έκανε ενέσεις.
Ο καιρός συνέχιζε να μην είναι σύμμαχος. Ο Pasang και ένας άλλος Σέρπα έκαναν ένα ταξίδι πίσω στο Νεπάλ μέσω του Nangpa La για περαιτέρω προμήθειες.
Στο μεταξύ, μια Ελβετική αποστολή, με επικεφαλής τον Raymond Lambert, έφτασε στη βάση του βουνού.
Μαζί του ήταν η Claude Kogan, μια πρωτοπόρα ορειβάτισσα που ήλπιζε να γίνει η πρώτη γυναίκα που θα ανέβαινε σε μια κορυφή άνω των 8.000 μέτρων (η μοίρα της επιφύλασσε να πεθάνει σε μια χιονοστιβάδα στο Cho Oyu πέντε χρόνια αργότερα).
Οι Ελβετοί δεν είχαν πάρει άδεια για ν’ ανέβουν στο βουνό και ρώτησαν τον Tichy αν μπορούσαν να ενώσουν τις δυνάμεις τους, αλλά οι Αυστριακοί αρνήθηκαν.
Συνειδητοποιώντας ότι αν ήθελαν να είναι οι πρώτοι που θα σκαρφαλώσουν στο Cho Oyu, οι Αυστριακοί θα έπρεπε να ξεκινήσουν αμέσως την ανάβαση, μην επιτρέποντας στον Tichy να επουλώσει τις πληγές από τα κρυοπαγήματα.
Ο Pasang επέστρεψε από το Νεπάλ και ξεκίνησε κι αυτός αμέσως την ανάβαση και τους πρόλαβε στο στο Camp 4, πάνω από τον παγετώνα, ενώ οι Ελβετοί φιξάριζαν μόνοι τους σχοινιά στους παγωμένους βράχους ακριβώς από κάτω τους.
Ο Tichy, ο Jochler και ο Pasang έφυγαν από την κατασκήνωση στις 6 π.μ. της επόμενης ημέρας -19 Οκτωβρίου- και στις 3 μ.μ. έφτασαν στην κορυφή, διαπιστώνοντας πως πρόκειται για ένα πλάτωμα τόσο μεγάλο που θα μπορούσε να φιλοξενήσει ακόμα κι έναν ποδοσφαιρικό αγώνα.
Ο Pasang είχε ανέβει πάνω από 4.000 μέτρα σε τρεις ημέρες, αλλά μόνο όταν επέστρεψαν μέσω του Nangpa La στο Νεπάλ, αποκαλύφθηκε ο λόγος της μεγάλης του αποφασιστικότητας να φτάσει στην κορυφή.
Ενώ μάζευε προμήθειες πίσω στο Namche Bazaar λίγες μέρες νωρίτερα, του είχαν υποσχεθεί μια νύφη, της οποίας ο πατέρας είχε συμφωνήσει να παραιτηθεί από την προίκα της εάν ανέβαινε στο Cho Oyu!!!
Τέλος, για την ιστορία να αναφέρουμε ότι οι Ελβετοί έφτασαν μέχρι τα 7.000 μέτρα, αλλά αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν την προσπάθεια λόγω των ισχυρών ανέμων.
