Λιβάδι Ολύμπου Λάρισας
Το Λιβάδι είναι κωμόπολη του νομού Λάρισας, στα σύνορα των νομών Λάρισας και Πιερίας. Είναι χτισμένο στις νότιες πλαγιές του όρους Τίταρος σε υψόμετρο 1180 μέτρων.
Η θέα από το χωριό είναι απίστευτη, καθώς στα νότια και δυτικά εκτείνεται μέχρι την Πίνδο, την Ελασσόνα, τα Χάσια, το Σαραντάπορο και τα Σέρβια Κοζάνης, ενώ στα ανατολικά το βλέμμα καθηλώνει ο επιβλητικός ορεινός όγκος του ψηλότερου βουνού της Ελλάδας, του μυθικού Ολύμπου.
Έχει πληθυσμό 2.250 μονίμων κατοίκων κυρίως Βλάχικης καταγωγής και ανήκει στον καλλικρατικό Δήμο Ελασσόνας. Οι κάτοικοι στην πλειονότητά τους ασχολούνται με τη γεωργία και την κτηνοτροφία.
Στη δεκαετία του 50 και παλαιότερα, το Λιβάδι ήταν ένα από τα σημαντικότερα παραθεριστικά κέντρα της Θεσσαλομακεδονίας, γνωστό για το υγιεινό του κλίμα και την αγνότητα των προϊόντων του.
Είναι πατρίδα και γενέτειρα του μεγάλου Φιλικού και αγωνιστή του 1821 Γεωργάκη Ολύμπιου.
Σήμερα ο επισκέπτης μπορεί να θαυμάσει στο Λιβάδι, τα λιθόστρωτα δρομάκια, τον αιωνόβιο πλάτανο και τη βρύση με το κρυστάλλινο νερό στην πλατεία και να επισκεφθεί το σπίτι του Γεωργάκη Ολύμπιου που λειτουργεί ως μουσείο.
Το έντονο θρησκευτικό συναίσθημα των Λιβαδιωτών έχει προικίσει το χωριό αλλά και την ευρύτερη περιοχή με σειρά ναών, με εξωκλήσια και μοναστήρια.
Σήμερα στο Λιβάδι σώζονται τρεις ιεροί ναοί με ξυλόγλυπτα τέμπλα: των Αγίων Αναργύρων, του Αγίου Κωνσταντίνου και της Κοιμήσεως της Θεοτόκου, καθώς και δύο μονές, της Αγίας Τριάδας και του Προφήτη Ηλία που χρονολογούνται -το αργότερο- στα τέλη του 18ου αιώνα.
Πέρα από τα θρησκευτικά δρώμενα, την παράδοση του οικισμού συνθέτουν και λαϊκές παραδόσεις, λαϊκά δρώμενα, όπως:
Τα «Μπαμπαλούρια» την Πρωτοχρονιά με τις φοβερές και εντυπωσιακές στολές και τον φοβερό ήχο των κουδουνιών, που κλέβουν την παράσταση και διώχνουν τα κακά πνεύματα.
Οι «Ντούφες» των Αγίων Θεοδώρων δίνουν την ευκαιρία στις γυναίκες να διασκεδάσουν μόνες τους στις ταβέρνες του χωριού.
Την Καθαρή Δευτέρα με φασολάδα, βραστή πατάτα, χαλβά, τσίπουρο, ελιές κ.α., πλαισιωμένα από καρναβαλιστές και Γαϊτανάκι.
Τα πανηγύρια της Αγίας Τριάδας, του Προφήτη Ηλία και της Παναγίας τον Δεκαπενταύγουστο, που είναι και το μεγαλύτερο, καθώς χιλιάδες επισκέπτες και Λιβαδιώτες απ’ όλα τα μέρη της Ελλάδας και του εξωτερικού, απολαμβάνουν στη σκιά του αιωνόβιου πλάτανου στην κεντρική πλατεία, το μοναδικό λιβαδιώτικο τσίπουρο, τον εκλεκτό μεζέ από ζυγούρι, τα παραδοσιακά όργανα (δημοτικές ορχήστρες), αλλά και λαϊκές ορχήστρες.
Περιλαμβάνει, επίσης, τον καθιερωμένο Χορό Γερόντων και τη συμμετοχή διαφόρων χορευτικών συγκροτημάτων Πολιτιστικών Συλλόγων.
Οι «Μουλαροδρομίες» την Κυριακή μετά τον Δεκαπενταύγουστο, περιλαμβάνουν την ανάβαση με μουλάρια στο βουνό στην περιοχή “Χαϊδάρι”.
Επίσης, ο «Πολιτιστικός Αύγουστος» αποτελείται από πληθώρα άλλων εκδηλώσεων που υλοποιούνται από την Κοινότητα Λιβαδίου σε συνεργασία με τους Πολιτιστικούς Συλλόγους, όπως μουσικές βραδιές, θεατρικές παραστάσεις κ.λπ. έως τέλος του Σεπτεμβρίου.
Διαβάστε ακόμα:
Ανακαλύπτοντας τις χειμερινές ομορφιές του Τίταρου
Το Μουσείο του Γεωργάκη Ολυμπίου
Βρίσκεται στην κεντρική πλατεία του οικισμού. Πρόκειται για τμήμα της αρχικής κατοικίας που καταστράφηκε από φωτιά το 1943.
Το 1950 αποκαταστάθηκε με δαπάνες του Ξενοφώντος και της Ελισσάβετ Κωτίκα, και από τότε συντηρείται με τις φροντίδες της κοινότητας και των συλλόγων.
Για την κατασκευή του χρησιμοποιήθηκαν τοπικά υλικά, αδρά κατεργασμένη πέτρα και ξύλο.
Το σπίτι έχει την τυπική αρχιτεκτονική και διαρρύθμιση της Λιβαδιώτικης κατοικίας. Το ισόγειο με το λιθόστρωτο δάπεδο, έχει λειτουργία βοηθητική και αποθηκευτική.
Μια ξύλινη σκάλα οδηγεί στον όροφο, το χώρο διαμονής της οικογένειας, με τις ξύλινες κόχες στρωμένες με βαριά υφαντά, και το τζάκι στη μέση για τη θέρμανση, το μαγείρεμα αλλά και το φωτισμό τα κρύα βράδια του χειμώνα.
Στο σπίτι αυτό βλέπει το φως για πρώτη φορά ο Γεωργάκης, γιος της Λιβαδιώτισσας Νικολέτας και του Νικόλαου Λάζου, γόνος της αρματολικής οικογένειας των Λαζαίων.
Μέχρι την ηλικία των 25 χρόνων, ο Γεωργάκης ζει και μαθητεύει στη Σχολή του Λιβαδίου, κοντά στους δασκάλους Ιωάννη Πέζαρο και Ιωνά Σπαρμιώτη.
Από την οικογένειά του κληρονομεί μέρος του αρματολικίου του Ολύμπου, απ’ όπου πήρε και την επωνυμία Ολύμπιος.
Αγωνίζεται στο πλευρό των Λαζαίων, εναντίον του Αλή Πασά της Ηπείρου και στη συνέχεια συντάσσεται με τους Σέρβους σε μια κοινή δράση των ομόθρησκων Βαλκάνιων λαών για αποτίναξη της Οθωμανικής κυριαρχίας. Τα χρόνια αυτά παντρεύεται και αποκτά οικογένεια στη Σερβία.
Κατά το Ρωσσογαλλικό πόλεμο, παρασημοφορείται με το παράσημο της Αγίας Άννης και μπαίνει στην υπηρεσία του Τσάρου.
Αργότερα, μυημένος ήδη στη Φιλική Εταιρεία, συμμετέχει στο κίνημα στη Βλαχία με τον Υψηλάντη, ο οποίος τον διορίζει Αρχιστράτηγο της επιχείρησης στον Προύθο, εκτιμώντας όχι μόνο τις στρατιωτικές ικανότητες του νεαρού Λιβαδιώτη αλλά και τις ηθικές του αρετές.
Στην ατυχή μάχη στο Δραγατσάνι, η επέμβασή του αποδείχτηκε σωτήρια για πολλούς Ιερολοχίτες.
Μετά την αποχώρηση του Υψηλάντη στην Αυστρία, αφού ενσωματώνει τις δυνάμεις του με εκείνες του Γιάννη Φαρμάκη από τη Βλάστη, κατευθύνεται δια μέσου της Μολδαβίας προς την Ελλάδα.
Στην πορεία όμως, μεγάλο τμήμα των δυνάμεων αποχωρεί, αφήνοντας τον Ολύμπιο μόνο του με 350 περίπου άνδρες.
Καταδιωγμένος από τουρκικές δυνάμεις του Σαλήχ Πασά, εγκλωβίζεται στο χώρο της Μονής Σέκου στη Μολδαβία μαζί με το Γιάννη Φαρμάκη και τους λίγους Ιερολοχίτες που είχαν μείνει στο πλευρό του.
Εκεί, στο κωδωνοστάσιο της Μονής Σέκου, θα παιχτεί η τελευταία πράξη, στις 22 Σεπτέμβρη του 1821, με την εκούσια θυσία του Γεωργάκη και μιας χούφτας Ιερολοχιτών που έγιναν ολοκαύτωμα παρασύροντας στο θάνατο και ένα σημαντικό αριθμό αντιπάλων.
Η θυσία ήταν αναπόφευκτη, όχι όμως και μάταιη .Η σημασία της είναι προφανής, καθώς η Υψηλή Πύλη, έχοντας στραμμένη την προσοχή της στο κίνημα της Μολδοβλαχίας, έχει καθυστερήσει σημαντικά την αποστολή στρατευμάτων στη Νότια Ελλάδα για την κατάπνιξη της μεγάλης επαναστατικής κίνησης που εκεί μόλις τώρα γεννιέται.
