Οδοιπορικό στα Άγραφα: Ανάβαση στο Μπορλέρο

Και να ‘μαι πάλι σε μέρη άγνωστα, αλλά ταυτόχρονα τόσο οικεία. Περιτριγυρισμένος από βουνά που ήρθα να εξερευνήσω και που ήδη τα έχω ερωτευθεί.

Έρωτας με την πρώτη ματιά; Μα πώς είναι δυνατό ν’ αγαπήσεις ένα βουνό τόσο γρήγορα; Κι όμως. Υπάρχουν ορισμένα βουνά, μερικές κορυφές, που αμέσως μόλις τις αντικρίσεις, μια ανελέητη έλξη κατακλύζει την ψυχή.

Μια τέτοια κορυφή είναι και το Μπορλέρο, με υψόμετρο 2.017 μέτρα, ο δεύτερος σταθμός του οδοιπορικού μας στην εμβληματική οροσειρά των Αγράφων.

Το Μπορλέρο είναι ένα μικρό ορεινό συγκρότημα στη Β-ΒΑ πλευρά του Ν. Ευρυτανίας στα όρια με το Ν. Καρδίτσας. Αποτελεί τμήμα του συμπλέγματος των Ανατολικών Αγράφων.

Στα ανατολικά καταλήγει στον ποταμό Ταυρωπό (ή Μέγδοβα) και την ομώνυμη τεχνητή λίμνη, ενώ στα δυτικά χωρίζεται από τον ορεινό όγκο του Πύργου με τον αυχένα του Αγίου Νικολάου Βραγγιανών, απ’ όπου περνά ο δρόμος Μπελοκομίτη – Βραγγιανά και το ρέμα της Καρυάς.

Στα νότια χωρίζεται από το Φλιτζάνι με τον αυχένα της Πλάκας και τα ρέματα Οξούλα και Βραγγιανών.

Το ανατολικό τμήμα του Μπορλέρου (περιοχή Ελατάκου) έχει ενταχθεί στο δίκτυο προστατευόμενων περιοχών Natura 2000.

Άλλες ψηλές κορυφές του είναι οι: Γαλατά (1.920 μ.), Πετσαλούδα (1.771 μ.), Σουφλιστάρα (1.765 μ.), Κατσαντώνη (1.640 μ.), Ελατάκος (1.456 μ.).

Περίπου στο 6ο χιλιόμετρο του επαρχιακού δρόμου Μούχας-Μπελοκομίτη (που κινείται περιμετρικά της λίμνης Πλαστήρα) στρίβουμε αριστερά σε διασταύρωση, με κατεύθυνση τον οικισμό των Ζυγογιαννέικων ή Κέδρος (υπάρχει πινακίδα στη διασταύρωση).

Λίγο πιο πάνω και πριν την πρώτη δεξιά φουρκέτα του δρόμου, αναγκαζόμαστε να σταματήσουμε, μιας και το χιόνι έκανε την εμφάνισή του, καθιστώντας απαγορευτική την οδήγηση.

Διαβάστε ακόμα:
Οδοιπορικό στα Άγραφα: Τα Ελληνικά Ιμαλάια

Είμαστε σε υψόμετρο λίγο κάτω από τα 1.000 μέτρα και ξεκινάμε την «άχαρη» πορεία στο χιονισμένο δασικό δρόμο.

Μετά από 700 μέτρα αφήνουμε τον δρόμο που οδηγεί στα Ζυγογιαννέικα και στρίβουμε αριστερά σε δευτερεύοντα δασικό χωματόδρομο, ο οποίος καταλήγει στο ορειβατικό καταφύγιο στη θέση «Ελατάκος», όπως θα δούμε παρακάτω.

Μετά από 2 χλμ., φτάνουμε στο σημείο όπου θ’ αφήσουμε τον χωματόδρομο και -επιτέλους- θ’ ανηφορίσουμε στ’ αριστερά μας σε δασωμένη πλαγιά.

Μέχρι στιγμής, έχουμε διανύσει 2,7 χλμ. χιονισμένων δασικών δρόμων σε 1 ώρα περίπου και είμαστε σε υψόμετρο 1.250 μέτρων.

Προορισμός μας το καταφύγιο «Ελατάκος» (υπάρχει σχετική ταμπέλα στην αρχή του μονοπατιού, το οποίο έχει την κωδική ονομασία «Κ1»).

Ακολουθώντας την υποδειγματική σήμανση (την οποία έχει επιμεληθεί ο ΕΟΣ Καρδίτσας) μέσα στο εκπαιδευτικό ελατοδάσος Μπελοκομίτη, προσεγγίζουμε μετά από 45’ και 1,7 χλμ. πορείας το όμορφο καταφύγιο στη θέση «Ελατάκος», σε υψόμετρο 1.456 μέτρων.

Πρόκειται για ένα μονόχωρο ξύλινο κτίριο 17 τ.μ. με 6 κρεβάτια (χωράει συνολικά 12 άτομα), που κατασκευάστηκε το 1996 από την Αναπτυξιακή Καρδίτσας, το οποίο επισκέπτονται εκατοντάδες ορειβάτες, πεζοπόροι και εκδρομείς.

Διαβάστε ακόμα:
Το Εκπαιδευτικό Δάσος Μπελοκομίτη στα Άγραφα

Είναι πέρασμα πολλών μονοπατιών προς τις κορυφές των Αγράφων αλλά και του βασικού μονοπατιού που συνδέει την λίμνη Πλαστήρα με το χωριό Άγραφα (μήκους 35 χλμ).

Στο καταφύγιο από τότε που κατασκευάστηκε δεν είχε γίνει καμία συντήρηση, εκτός από τις εθελοντικές προσπάθειες των μελών του ΕΟΣ Καρδίτσας σε ετήσια βάση.

Το κτίριο είχε υποστεί σημαντικές βλάβες τόσο στην στατικότητα όσο και στην λειτουργικότητα και την ασφάλειά του.

Πριν από λίγα χρόνια ξεκίνησε από τον ΕΟΣ Καρδίτσας μια διαρκής προσπάθεια συντήρησης και αναβάθμισης, και μετά από συντονισμένες ενέργειες και πολύ εθελοντική εργασία, βάφτηκε, έγιναν καινούργια παντζούρια, κατασκευάστηκε αποθήκη για τα υλικά, τουαλέτα, υπόστεγο για τα ξύλα, έγινε περίφραξη στον περιβάλλοντα χώρο και αρκετές άλλες εργασίες, καταφέρνοντας έτσι να το αναστήσουν και να γίνει ένα πραγματικό καταφύγιο ανάγκης, ίσως το μοναδικό αυτοδιαχειριζόμενο στην Ελλάδα, με πολύ εγκωμιαστικές κριτικές από τους επισκέπτες του.

Στο καταφύγιο φτάνει κανείς από τον κεντρικό δρόμο της λίμνης Πλαστήρα, από δυο μονοπάτια, το ένα από την θέση Μελίσσι, όπου περνάει το κεντρικό μονοπάτι Κ1 που οδηγεί στο καταφύγιο, και από εκεί στις κορυφές Πετσαλούδα, Σουφλιστάρα και Μπορλέρο και το δεύτερο από τη θέση Αλωνάκι, όπου περνάει το μονοπάτι Κ11, ανεβαίνει στο “Παρατηρητήριο” και συνεχίζοντας βρίσκει το Κ1 που οδηγεί στο καταφύγιο.

Στη συνέχεια, κινούμαστε για λίγο στο τελευταίο κομμάτι του δασικού δρόμου και γρήγορα μπαίνουμε σε μονοπάτι.

Βέβαια, η ύπαρξη του χιονιού δημιουργεί μια αίσθηση ομοιομορφίας, αλλά δεν είναι δύσκολο, νομίζω, να ξεχωρίσεις έναν δασικό δρόμο από ένα μονοπάτι.

Στα 800 μέτρα μετά το καταφύγιο, το μονοπάτι στρίβει απότομα αριστερά κάνοντας ένα καγκέλι, στην κορυφή του οποίου (και ένα κλικ πιο δεξιά) βρίσκεται μια πετρόχτιστη πηγή, η Περδικόβρυση.

Μετά από 10′ βγαίνουμε στο αλπικό κομμάτι του βουνού, λίγο πάνω από τα 1.560 μέτρα υψόμετρο.

Μπροστά μας ορθώνεται η Πετσαλούδα (1.771 μ.), την οποία αποφασίζουμε να παρακάμψουμε από τα αριστερά.

Από εκεί πηγαίνει και η χάραξη του μονοπατιού, μόνο που εμείς κινηθήκαμε πιο ψηλά, τραβερσάροντας τη νότια πλαγιά της Πετσαλούδας, ενώ το μονοπάτι ακολουθεί τη γραμμή μιας χαράδρωσης, με την κατάληξη, όμως, να είναι κοινή, σ’ ένα μικρό διάσελο (της Χούνης) ανάμεσα στις κορυφές Πετσαλούδα και Σουφλιστάρα (1.765 μ.).

Από το διασελάκι της Χούνης έχουμε υπέροχη θέα προς τα βόρεια, με τον επιβλητικό όγκο του Βουτσικακίου να κυριαρχεί στο τοπίο.

Στη συνέχεια, θα χρειαστεί να τραβερσάρουμε προσεκτικά μια επικλινή πλαγιά, η οποία λόγω του βορινού προσανατολισμού της ήταν παγωμένη.

Και ξαφνικά… σα να σταμάτησε ο χρόνος. Τα πάντα γύρω μου σιωπηλά κι ακίνητα. Ο μόνος ήχος που ακούγεται είναι ο χτύπος της καρδιάς μου.

Διαβάστε ακόμη:
Οδοιπορικό στα Άγραφα: Ανάβαση στο Βουτσικάκι

Γιατί χτυπά έτσι γρήγορα και δυνατά; Λες γιατί με κούρασε ο ανήφορος; Ίσως. Ή μήπως όχι; Όχι, σίγουρα όχι! Τώρα το θυμήθηκα. Μα έτσι χτυπά η καρδιά μου κάθε φορά που ερωτεύομαι κεραυνοβόλα!

Κάθε φορά που χάνομαι μέσα στην απεραντοσύνη των βουνών. Κάθε φορά που αντιλαμβάνομαι το μέγεθος της ασημαντότητάς μου μπροστά στο μεγαλείο της φύσης.

Πώς να μη χτυπά δυνατά η καρδιά σου όταν μπροστά σου ξεδιπλώνεται το αλπικό μεγαλείο των Ανατολικών Αγράφων (Φλιτζάνι, Πέντε Πύργοι, Πλάκα κ.λπ.).

Μαγεμένοι από τη χειμερινή ομορφιά των κορυφών που μας περιβάλλουν, φτάνουμε στις περίφημες «Πόρτες των Αγράφων», ένα στενό πέρασμα ανάμεσα στα βράχια που οδηγεί προς τον τελικό προορισμό μας, τον επιβλητικό κώνο του Μπορλέρου, που υψώνεται ορθόστητος μπροστά μας.

Οι «Πόρτες» είναι σε υψόμετρο κοντά στα 1.700 μέτρα. Από εκεί και μετά, και για 600 μέτρα θα κατηφορίσουμε χάνοντας περίπου 100 μέτρα υψομετρικής.

Στην αρχή θα χρειαστεί να τραβερσάρουμε μια απότομη πλαγιά, όπου το μαλακό χιόνι και το σαθρό πεδίο που κρυβόταν ύπουλα από κάτω μας δυσκόλεψαν πολύ.

Το πεδίο ομαλοποιείται καθώς φτάνουμε στις χαρακτηριστικές συστάδες οξιών που σπάνε τη μονοτονία του έλατου.

Στην ιστοσελίδα του ΕΟΣ Καρδίτσας, διαβάζουμε στην περιγραφή της μονοπατιού “Κ1” τα παρακάτω:

“Βρισκόμαστε στο περίφημο λιβάδι Οσμάν, όπου οι Αγραφιώτες σκότωσαν τον Τούρκο φοροεισπράκτορα Οσμάν για να γλυτώσουν τους φόρους. Εκεί είναι και η διακλάδωση προς ρέμα Οξούλας και κορυφή Φλιτζάνι.

Μπαίνουμε σε δάσος οξιάς και μετά από 5′ βγαίνουμε σε άλλο λιβάδι-διάσελο του Αυγέρη.

Ξαναμπαίνουμε σε μεικτό δάσος οξιάς και έλατου και βγαίνουμε σε ράχη στην αρχή της με χαμηλά κέδρα και στη συνέχεια σε αλπικό τοπίο.

Μετά από ακόμη 5′ ελαφριά ανηφόρα είμαστε στον χωματόδρομο που τόσο άκομψα χάραξε τις γυμνές πλαγιές του βουνού, στα σύνορα Ευρυτανίας και Καρδίτσας που από εδώ κυκλώνουν τον όγκο του Μπορλέρου.

Αριστερά μπορούμε να κατευθυνθούμε προς το χωριό Άγραφα Ευρυτανίας, μια όμορφη όσο και μακρά διάσχιση (5 ώρες) χωρίς σήμανση”.

Περνάμε τον χωματόδρομο που κυκλώνει τη βάση του κώνου της κορυφής και ξεκινάμε την τελική ανάβαση από την απότομη αριστερή ράχη.

Καθώς ανηφορίζουμε ασθμαίνοντας την απότομη πλαγιά, δεν σταματάμε να χαζεύουμε μαγεμένοι την αλπική ομορφιά των κορυφών των Ανατολικών Αγράφων.

Το χιόνι είναι σκληρό κι έτσι παίρνουμε γρήγορα ύψος. Ένα μικρό παγωμένο βράχινο πέρασμα είναι το τελευταίο εμπόδιο για την κορυφή.

Έτσι, μετά από 5 1/2 ώρες φωτογραφιζόμαστε δίπλα στο κολωνάκι της κορυφής των 2.017 μέτρων, μιας από τις χαρακτηριστικότερες κορυφές του ορεινού συμπλέγματος των Αγράφων.

Tο βλέμμα καρφώνεται στους απέραντους ορίζοντες που σε περιβάλλουν. Μια θάλασσα από χιονισμένες βουνοκορφές συνθέτουν εικόνες παραμυθένιες, που σε κάνουν να αισθάνεσαι ευλογημένος και μόνο που έχεις την τύχη να θαυμάσεις. Δεν αξίζουν άραγε και οι επόμενες γενιές Ελλήνων μια τέτοια ευλογία;

Παίρνοντας τον αβάσταχτο δρόμο του γυρισμού στην πεζή καθημερινότητα, έφερνα στο μυαλό μου όλες εκείνες τις υπέροχες εικόνες που αντίκρισαν τα μάτια μου, όλα εκείνα τα έντονα συναισθήματα που πλημμύρισαν την ψυχή μου όλο αυτό το διάστημα της περιπλάνησης στον ορεινό παράδεισο των Αγράφων.

Την ίδια στιγμή, όμως, με κυρίευσε ο φόβος και η ανησυχία για το μέλλον αυτής της εμβληματικής οροσειράς. Ένα μέλλον που, σε τελική ανάλυση σκέφτηκα, είναι τόσο αβέβαιο όσο θα του επιτρέψουμε εμείς να είναι.

Πηγές
eoskarditsas.gr
oreinografies.wordpress.com
canyoning-caving.blogspot.com